2025-2026 eğitim ve öğretim yılının başlamasına sayılı günler kala okullardaki beslenme sorunları yeniden gündeme geldi. Derin Yoksulluk Ağı’ndan Hacer Foggo ve Önder Uçar ile birlikte Açık Alan Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Melek Bahat, 8 Eylül’de açılacak okullar öncesi birçok öğrencinin yaşadığı beslenme sorunlarını açıkladı.
Kaynak: Müberra Ünsal / Muzir
Derin Yoksulluk Ağı kurucusu Hacer Foggo, Açık Alan Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Melek Bahat ve Derin Yoksulluk Ağı Araştırma ve Savunu Koordinatörü Önder Uçar, 8 Eylül’de yeniden açılacak okullarda öğrencilerin yaşadığı beslenme sorunları hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Muzir.org’dan Müberra Ünsal’ın röportajından öne çıkanlar şöyle;
“Otizm riski artar, kelime hazneleri daha kısıtlı olur, erken çocukluk eğitimine erişmekte zorluk yaşarlar, obezite ve kansızlık riski yüksektir, okula gittiğinde bilişsel gelişim gibi bir çok alanda eksiklik yaşayabilirler, boyları daha kısa olabilir, okula beslenme götüremez, okul malzemelerine erişmekte güçlük yaşar, okula gitmek için uzun ve zorlu yollardan yürüyerek ulaşır, riskli binalarda yaşar, okulu terk etme riski yüksektir, ekonomik sebeplerden dolayı çalışmaya başlar veya erken yaşta evlendirilebilir. “
“2025 Türkiyesi’nde 10 çocuktan 1’i kıyafet alışverişi yapamıyor. Bunun nedenlerinden biri gelir dağılımındaki bozulmada enflasyonun rolü. TÜİK verilerine göre 2024 Aralık ayındaki enflasyon oranı yüzde 58 çıkıyor ancak, gıda harcamaları yüzde 62, giyim harcaması yüzde 77 artmış. Derin yoksulluk yaşayan insanların giderleri gıda, giyim ve barınma ihtiyaçlarıdır. Bunların ortalama enflasyondan daha fazla oranda artması, şu anki ekonomi politikalarının yoksuldan alınıp zengine verildiğinin bir göstergesi. Biz kendi destek sistemimiz içindeki hanelerimiz ile kurban bayramından hemen önce bir çalışma yaptık. 234 hane ile görüştük ve büyük çoğunluğunun iç çamaşırından ayakkabıya kadar giyim ihtiyacı var.”
“Her 10 çocuktan 1’i giysiye erişemiyorlarsa aynı çocuk yemeğe de erişemiyor. Hacettepe Üniversitesi’nin 2018 yılında yaptığı araştırmada Türkiye’de çocuk bodurluk oranınız yüzde 6’larda olduğu görülüyor. Bu çocuklar bugün 11-12 yaşında bodur olarak hayatlarına devam ediyorlar. Bu çocukların sayısı 350-400 bin civarı. Bu oranın daha yüksek olduğunu düşünüyoruz.
Unicef’in yaptığı araştırmalarda, okul yemeği verilen yerlerde kız çocuklarındaki kansızlık oranının yüzde 20 düştüğü görülüyor. Yüzde 2.5 oranında okula devamlılığın arttığını görüyoruz. Okul yemeği çocuklar için bu denli önemli.
Çocuklarda obezite arttığına dair çalışmalar var, obezite de bir yoksulluk hastalığıdır, çocuklar ekmek ve makarna ile besleniyorlar.
Ancak okul yemeğini kabul etmeyen bir Milli Eğitim Bakanlığı var. Çocuklar okul yemeği götürmediklerinde bahçede dolandıklarını söylüyorlar, bu sadece açlık değil bir travmadır. Hiçbir kurumun bu çocuklara bunu yaşatmaya hakkı yok diye düşünüyoruz.”
“Uluslararası Yemek Koalisyonu’na bir süredir üyeyiz, süreci takip ediyoruz. 14 Mart Okul Yemeği Günü ilan edildi, biz de bugünde “Neyimiz Eksik” diyerek hashtag kampanyası başlattık.
Burada soru “Diğer ülkelerden neyimiz eksik?” demekti.
Örneğin Güney Afrika Cumhuriyeti, kişi başına düşen geliri Türkiye’nin yarısından az, yüzde 46 ancak kendi bütçesi ile öğrencilerinin yüzde 72 sine ücretsiz okul yemeği veriyor.
Filipinler’in kişi başına düşen gelir Türkiye’nin yüzde 29 u fakat kendi imkanları ile öğrencilerinin yüzde 13 üne ücretsiz okul yemeği veriyor.
Nijerya’da kişi başına düşen gelir Türkiye’nin yüzde 12 si olmasına rağmen, kendi kaynaklarıyla öğrencilerin yüzde 15’ine beslenme sağlıyor.
Son olarak Kolombiya’nın da kişi başına düşen milli geliri Türkiye’nin yüzde 53 olmasına rağmen çocukların yüzde 52’sine ücretsiz beslenme sağlıyor.
O zaman şunu sormak lazım, bizim neyimiz eksik?”
geleceğini besleyememek
diyanetimiz fazla
En az üç çocuk aga!