Bazı finansal gerçekler var ki bunlar öyle okulda öğrenilmiyor. Ancak hayata karışıp gerçeklerle yüzleşince bu finansal gerçekler öğrenilebiliyor. Genelde kötü tecrübelerle öğrenilse de bir daha unutulmayacağı için çok kalıcı dersler oluyor bunlar. Neler bunlar birlikte bakalım mı?
Aslında gelirin değil, harcamaların seni zengin ya da fakir yapıyor. Yani ne kadar kazandığından çok nasıl harcadığın önemli. Yüksek gelirli olsan bile o para ay sonunu göremiyorsa zengin olduğunu söyleyemeyiz. Ama tam tersi şekilde düşük gelirli biriyken harcamaların kontrollüyse ay sonunda gelirin hem doğru yerlere gitmiş hem de bir kısmı kalmış oluyor.
Acil durum fonu, çoğu kişinin uygulamadığı bir sistem. Ama aslında oldukça önemli. Hiç beklenilmeyen bir anda başa gelen hastalık ya da iş kaybı gibi durumlarda bu acil durum fonunun ne kadar gerekli olduğu görülebilir. Acil durum fonu bir gelir olmadan 3-4 ay temel giderleri karşılayacak bir birikim.
Borcu sadece sayılardan ibaret görmemek gerek. Çünkü borçlanmanın finansal yükün ötesinde psikolojik bir tarafı da var. Yani borçla beraber stres de geliyor. Alınan kredilerin ödemelerini yetiştirmek için yaşanılan stres oldukça yıpratıcı bir süreç olabiliyor.
Gördüğümüz her şeyi istesek de bunlar bizim ihtiyaçlarımız mı önce bunu anlamamız gerek. Her şey ihtiyacımız gibi zannedebiliriz ama bunun ayrımına varınca aslında ihtiyaç olmayan ne kadar çok şeyimiz olduğunu da anlarız. İşte bu farkı görmek oldukça önemli.
Abonelikler, taksitler, kira, faturalar derken birçok sabit gider var. Bu sabit giderler hareket alanını oldukça kısıtlıyor. Maaş yatar yatmaz önce doğal olarak bu sabit giderlere gidiyor. Öncelik bu sabit giderleri olabildiğince düşürmek. Yani sabit giderler ne kadar az olursa o kadar rahat edersin.
Genel kanı para biriktirmenin yatırım yapmak olduğu. Ama aslında bu çok da doğru değil. Çünkü para biriktirmek sadece parayı saklamak, yatırım ise parayı değerlendirmek demek. Enflasyonla biriken para zamanla eriyor ama yatırım yapıldığında para erimek yerine artıyor.
Sosyal çevre, harcama alışkanlıklarımızı olduğundan daha çok etkiliyor. Arkadaş grubunla gittiğin alışverişler, tatiller hep senin harcamalarını belirliyor aslında. Çünkü her sosyal etkinliğin bir maliyeti var ve kiminle gittiğine göre de bu harcamalar değişiyor.
Bazen can sıkıntısından, öfkeden ya da kıskançlıktan harcamalar yapabiliyoruz. Psikolojik tatmin aracı olarak parayı kullandığında finansal olarak dengesizlik yaşaman normal. Bu tarz duygusal harcamaları yaparken insan çok kendinde olamayabiliyor. Bunun sonunda da para sorunları yaşanabiliyor.
Disiplin hayatın her alanı için gerekli. Ama özellikle para ile ilgili konularda dikkatli olmak gerek. Finansal disiplin yoksa para konusunda doğru kararlar veremeyebilirsin. Para konusunda disiplinli olmak düşündüğün kadar zor değil aslında. Günlük harcamaları not etmek mesela güzel bir başlangıç olabilir.
Biri pahalı kıyafetler giyiyorsa, en son model telefon kullanıyorsa bu onun zengin olduğunu göstermez aslında. Çünkü gerçek zenginlik, uzun vadeli yapılan planlarda saklı. Yani ay sonunu düşünmemek, en büyük zenginlik diyebiliriz.
Para konuşmak genelde ayıp görülüyor. Ya da bazıları için stresli olabiliyor. Ama parayı konuşmamak daha büyük krizlerin başlangıcı olabilir. Para konularında şeffaf olabilmek bütçeyi kontrol etmek için gerekli. Yani parayı kontrol edebilirsek onu daha iyi kontrol edebiliriz.
Katiliyorum