Doğduğunuz, büyüdüğünüz ülkeyi terk edip hatta belki birkaç parça eşya ile kaçmak zorunda kalmak çok zor ve çok acı bir deneyim olsa gerek.
Ancak mülteciler/sığınmacılar için sorunlar ülkelerinden ayrılmak ile bitmiyor aksine belki de yeni başlıyor. Geldikleri ülkeden bambaşka bir kültüre uyum sağlamak hiç kolay değil.
Bu gerçeğin farkında olan Norveç, özellikle erkek mültecilere kadın haklarına saygılı olmayı öğreten dersleri uygulamaya koymuş durumda.
Bu durum da tüm dünyadan daha iyi bir yaşam ve gelecek isteyen göçmenlerin ve mültecilerin de gözlerini Norveç'e çevirmesine neden oluyor.
Norveç, erkek mültecilerden isteyenlere ülkedeki cinsiyet normlarını ve sosyal kodların açıklandığı bir ders sunmaya başladı.
Derse ilk kez katılan Abdu Osman Kelifa, Norveç’e ilk geldiğinde kadınların dar kıyafetler giymesi, topluluk içinde öpüşmesi ve alkol tüketiyor olmasının kendisinde bir şok etkisi yarattığını söylüyor.
Bu yüzden de Kelifa, hakkında büyük tartışmalar süren bu kurslara katılmayı kendisi tercih etmiş.
Mültecileri potansiyel suçlu ve cinsel şiddet failleri olarak mimlemek korkusuyla bu konu daha önce pek çok Avrupa ülkesi tarafından göz ardı edilmişti.
Ancak Suriye krizinin de etkisiyle bu sene bir milyondan fazla kişinin Avrupa’ya sığınmacı olarak gelmesi sonucunda, bazı politikacılar ve mültecilerin haklarını savunan aktivistler, göçmenleri doğru yönlendirebilmek ve uyum sağlayacakları yeni toplumun özelliklerine ve kültürlerine alıştırmak için bu tür eğitim ve uygulamalara olumlu yaklaşıyorlar.
Sosyal kodların, kültürün ve cinselliğin konuşulduğu bu dersler gönüllülük ilkesine dayanıyor. Katılımcıların bu konuşmaların sonunda doğru ve yanlış olanı biliyor olması, bu toplantıların en büyük amacı.
Derste dağıtılan kitapçık, tüm mültecilerin öğrenmesi gereken, 'Birini, eşiniz olsa dahi, cinsel ilişkiye zorlamak Norveç’te yasalara aykırıdır', cümlesi ile başlıyor.
Kitapçık aynı zamanda dinler arasındaki farklardan, Norveç nüfusunun ağırlıklı olarak Hristiyan olduğundan ancak yasaları oluşturanın din olmadığından da bahsediliyor.
Eritre’den Norveç’e giden ve bu derslere gönüllü olarak katılan Abdu Osman Kelifa ise bir kadının nasıl olur da eşini cinsel tacizle suçlayabileceğini anlayamadığını söylüyor.
'Benim ülkemde bir adam bir kadını istiyorsa alır, bu yüzden cezalandırılmaz', diyen Kelifa, Norveç’te kadınların istedikleri mesleğe sahip olabilmelerini de, barlara gidip stres atmalarını da tuhaf bulduğunu açıklıyor.
Bu tür uyum çalışmalarının bir sebebinin de hakkında konuşulması zor olan, mülteci sayısı ve suç oranlarındaki artış olabileceğine işaret ediliyor.
Oslo polis teşkilatının eski adli suçlar amiri Hanne Kristin Rohde, 2011 yılında işlenen tecavüz suçlarının büyük kısmının mülteci erkekler tarafından gerçekleştiğini ortaya koyan istatistikleri paylaştığında maruz kaldığı tepkiyi anlatıyor:
'Bu büyük bir problemdi ancak hakkında konuşmak çok zordu. Kadınların herhangi bir değeri olmadığı ülkelerden gelen erkek göçmenlerle işlenen cinsel suçlar arasındaki bağlantıyı gözler önüne seren bir istatistik vardı. Kadının bir değeri olduğunu öğrenmemiş olan çok fazla erkek var, en büyük problem bu. Bu kültürel bir problem', diyor.
Norveç’in bu tür bir kursu programına dahil etmiş olması eleştirilse de mültecilerin hayatlarını sürdürecekleri yerin özelliklerini doğru şekilde öğrenebilmeleri için bir fırsat olarak görülüyor.
Danimarka, göçmenler için zorunlu tuttuğu dil derslerine, bu tür bir ders eklemenin hazırlığında. Ayrıca Almanya’da da bu tür bilgilendirici dersler deneniyor.