Nevruz Ne Zaman? Nevruz Bayramı Gelenekleri Nelerdir ve Nasıl Kutlanır?

21.03.2025 - 13:58

Mart ayının son 10 gününde Nevruz Bayramı kutlamaları binlerce yıldır olduğu gibi yine merak konusu oldu. Vatandaşlar hızla 'Nevruz ne zaman?' sorusunu araştırmaya başladılar. Baharın habercisi olarak bilinen Nevruz, dünyada farklı kültürlerde farklı şekillerde kutlanıyor. Bu sene de Nevruz'u kutlamak için farklı bölgelerde hazırlıklar yapılıyor. Nevruz'un tarihi ise Miladi Takvim'e göre belirleniyor.

Peki bu sene Nevruz ne zaman? 2025 Nevruz ne zaman, nasıl kutlanacak? Nevruz ne demek, ne anlama gelir?

İşte Nevruz ile ilgili detaylar...

Her yıl Mart ayının sonlarına doğru baharın müjdecisi olan Nevruz Bayramı kutlanmaktadır. Nevruz, farklı kültürlerde yer etmiş özel bir bayramdır. Görseli — Nevruz kışın sona ermesinin, baharın gelişinin, çiçeklerin açışının ve doğanın yeniden uyanışının kutlandığı bir bayramdır. Her yıl Mart ayının sonlarında kutlanan Nevruz, başta Türk kültürleri olmak üzere birçok farklı kültürde yer edinmiştir. Bu önemli gün farklı yörelerde farklı geleneklerle kutlanır. Ateşler yakılır, türküler söylenir, hediyeler dağıtılır...

Nevruz Ne Zaman Kutlanır? Görseli — Nevruz, baharın ilk günüdür ve Kuzey Yarım Küre'de bahar ekinoksunun olduğu günde kutlanır. Bu günde güneş ekvatora dik açı ile gelir ve gündüz ve gece süresi eşitlenir. Bu tarihten sonra ise Kuzey Yarım Küre'de gündüz süreleri uzamaya başlar. Ekinoksun tarihi ise 21 Mart'tır. Nevruz Bayramı her sene 21 Mart'ta kutlanır. Bu sene de farklı bölgelerimizde 21 Mart Cuma günü Nevruz Bayramı şenlikler eşliğinde kutlanacak.

Nevruz Ne Demek?

Nevruz kelimesinin kökeni eski Farsça'dan gelmektedir. Nevruz, yeni anlamına gelen 'Nava' ve gün, gün ışığı anlamına gelen 'rəzaŋh' kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Yani kelime anlamı 'yeni gün'dür. Bu kelime zaman içerisinde 'Nevruz' kelimesine dönüşmüş ve farklı kültürlerde yerini almıştır. Nevruz teriminin ilk olarak Pers İmparatorluğu'nda ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ancak bazı farklı görüşler de vardır.

Türkler'de Nevruz kültürünün Göktürkler'den geldiği ve ilk olarak Ergenekon Destanı'nda yer aldığı düşünülmektedir. Destanda Türkler'in 400 yıl boyunca dik yamaçlı dağlarla çevrili bir vadide yaşadıktan sonra dağı eriterek kurtuldukları anlatılmaktadır. Bu tarihin ise 21 Mart'a denk geldiği ve bu sebeple Nevruz'un bu tarihte kutlandığına inanılmaktadır.

Nevruz, Türk devletlerinde farklı isimlerle kutlanmaktadır. Azerbaycan'da Novruz, Kazakistan'da Nawrız, Kırgızistan'da Nooruz, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Mart dokuzu ve Arnavutluk'ta ise Sultan Nevruz olarak yer edinmiştir. Bazı kültürlerde ise yılbaşı olarak bile kutlandığı görülmektedir.

Nevruz Nasıl Kutlanır?

Türk kültüründe eski zamanlardan beri doğaya çok önem verildiği görülmektedir. Bunun en önemli göstergelerinden birisi de Nevruz Bayramı'dır. Baharın gelişini, dünyanın yeniden uyanışını kutlamak amacıyla doğan Nevruz Bayramı, yılların eskitemediği bir gelenektir.

Nevruz Bayramı kutlamalarında baharın simgesi olan renklere bolca yer verilir. Renkli kıyafetler giyilir, uçurtmalar uçurulur, yumurtalar rengarenk boyanır ve en önemlisi de büyük bir ateş yakılır. İnsanlar bu ateşin etrafında toplanır. Gençler bu ateşin üzerinden atlayarak baharın gelişini kutlar. Ateş üzerinden atlamanın tüm senenin günahlarını affettirdiğine ve kişinin günahlarından arınarak yeni bir yıla başladığına inanılır. Ayrıca Nevruz Ateşi'nin üzerinden beraber atlayan gençlerin evleneceği ve mutlu bir yuva kuracakları da rivayet edilir.

Nevruz Bayramı gelmeden önce de bazı kültürlerde kötü söz orucu tutulur, çevre ve kişisel temizliğe önem verilir, küsler barışır ve yaşanan geçim sıkıntıları bir kenara bırakılır. Orta Asya'nın birçok toplumunda kutlanan Nevruz'da birlik, beraberlik, dayanışma, dostluk ve yardımlaşmaya büyük önem verilir.

Nevruz Gelenekleri Nelerdir?

Nesilden nesile aktarılan Orta Asya, Anadolu, İran coğrafyasının izlerini taşıyan Nevruz gelenekleri ve ritüelleri arasında en bilinen ateşin üzerinden atlamaktır.

Eski yılın bittiği, yeni yılın başladığı bugün, ateşten atlamak günahlardan arınmayı sağlar. Yıkanmak arınmak, tütsü yakmak ise kötü ruhlardan arınmak için tercih edilir.

Tabii bugüne özel bir de sofra kurulur. Yılın bolluk ve bereketli geçmesini sağlayan 7 yemek yapılır. Nevruz günü ıspanaklı börek, burma, soğanla boyanmış yumurta, yufka, şeker, leblebi, lokum yenilir. Tabii enfes lezzetler eşliğinde piknikler de yapılır.

Danslar, gösteriler, eğlencelerin yanı sıra mezarlık ziyaretleri ve dualarla inanca sığınmak da günün önemli ritüelleri arasındadır. Dilek dilemek için ağaçlara bez başlamak da benzer geleneklerden biridir.