Muhtarlar, bulundukları bölgede 5 yıl boyunca görev alırlar. Yanlarında bulunan azalar ile birlikte görevlerini yerine getirirler. Bulundukları bölgedeki köy ya da mahallenin yol, çeşme, köprü gibi alanların bakım ve onarımları için yerel yönetimle iletişime geçmek muhtarların en önemli görevlerinden biridir.
Aynı zamanda ortak kullanım alanlarındaki ihtiyaçların yönetime bildirilmesi muhtarlar tarafından gerçekleştirilir. Bölgede bulunan ihtiyaç sahiplerinin tespit edilmesi de muhtarların yükümlülüklerindendir. Engelli, yaşlı ve muhtaçlar tespit edilir, gerekli yardımlar uygulanır. Askere gidecek kişilerin tespit edilmesi de muhtarların görevleri arasında yer alır. Seçim zamanlarında muhtarlar, sandık seçim kurullarına katılmak zorundadırlar. Muhtarlık görevine seçilecek kişilerin en 25 yaşında olması gerekir. Yüz kızartıcı suçlardan herhangi birini işlemiş kişilere hiçbir şekilde muhtar olamaz. Kişiler, tabi tutuldukları kaymakamlık tarafından muhtarlık ile ilgili çeşitli eğitimler alırlar.
Muhtarların maaşları, diğer yerel yönetimlerdekinden oldukça farklıdır. Muhtarların maaşlarının hesaplanması, 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasası'na göre şekillenmiştir. Muhtar maaşları hesaplanırken belirlenen gösterge rakamı, memur aylık katsayısı ile çarpılır. Çıkan sonuçtan sadece damga vergisi kesilir. Muhtarların SGK primleri de devlet tarafından karşılanır. 2022 yılı itibari ile muhtarların maaşları 4.250 TL olarak belirlenmiştir. Ancak bu rakam büyük ve küçük şehirlere göre artabilir ya da azalabilir.