Amadeus Mozart'ın müzik dehası olduğu günümüzde hala başyapıt sayılan eserleriyle kendini kanıtlıyor. Fakat her başarılı insan gibi onun da bu başarısını çekemeyen ve ölümü dahi düşünen birileri vardı. Antonio Salieri, Mozart'ı öylesine kıskanıyordu ki bilim dünyasına Salieri kompleksi isimli bir rahatsızlık bile eklendi! İşte Salieri kompleksinin bilinmeyenleri...
Her başarılı kişinin kıskanılması gibi Mozart'ta aynı dönemde yaşadığı müzisyen Antonio Salieri tarafından delice kıskanılıyordu, fakat bu kıskançlık ve çekememezlik durumu bir süre sonra çok daha tehlikeli bir boyuta ilerledi.
Peki, nedir bu Salieri kompleksi ve tam olarak nasıl ortaya çıktı?
Salieri kompleksi, çağdaş bestecisi Amadeus Mozart'ı çok kıskandığı iddia edilen İtalyan müzisyen Antonio Salieri'ye kadar uzanır. Yani tamamen gerçek bir olaydan meydana geliyor.
Schubert'i eğiten ve Beethoven'a vokal tekniği öğreten Salieri, her açıdan döneminin en iyi müzisyenlerinden biriydi. Salieri kariyeri boyunca besteci olarak kırk kadar opera, oratoryo ve yarattı. Yani epey üretkendi!
Hatta bu kıskançlık öyle bir boyuta ulaştı ki Mozart'ın ani ölümünden Salieri sorumlu tutuldu.
Filmde Salieri'nin sık sık Mozart'ın başarısını kıskanması ve kendini tanrıya adamasından dolayı neden tüm yeteneğin Mozart'ta olduğunu sorgulaması gösterilirken, filmde geçen bir replik, Salieri kompleksini en iyi şekilde yansıtıyor:
“Tanrım; madem bana Mozart’ın yeteneğini vermedin; bari onu anlayacak zekâyı da vermeseydin.”
“Mozart, katilini affet, itiraf ediyorum seni öldürdüm. Evet, seni öldürdüm. Beni affet!”
Çoğu insan Salieri'nin Mozart'ı zehirlediğini dile getirse de Salieri bu iddialarının tamamını reddetti ve hatta Mozart'ın çocuğuna müzik eğitimi verdi.
Salieri'nin öğrencisi Ignaz Moscheles, Salieri'nin son sözlerini şu şekilde açıkladı:
'Onurlu bir adam olarak bu saçma raporda yer alan hiçbir şeyin gerçek olmadığını size temin ederim. Biliyorsun... Mozart, onu zehirlendiğim söyleniyor; hayır asla, bu kötülük, saf kötülük... Sevgili Moscheles, lütfen, Ölüm döşeğinde olan yaşlı Salieri'nin sana söylediklerini tüm dünyaya anlat...'
Bu olayın ardından sıradan insanların yetenekli olanlara karşı aşırı kıskançlığı Salieri kompleksi olarak belirtilmeye başlandı.
Yani bu iddia doğru olsun ya da olmasın Salieri, ismini bilimsel bir sendroma vermiş oldu.