Latince, başlangıçta sadece İtalya'nın Roma çevresinde kullanılan bir dildi. Zaman içerisinde Roma İmparatorluğu'nun dili haline geldi. 19. yüzyılın başlarına kadar Avrupa'da uluslararası iletişimin, bilimin, akademinin ortak dili olan Latince, şimdilerde ölü dil statüsünde yer alıyor. Fakat modern dünyada, hala Latince ifadelerle karşılaşmanız mümkün.
Gelin, en yaygın kullanılan Latince ifadelerin Türkçelerine bakalım.
İş hayatında sıklıkla kullanılan bu kalıp, bir sorunu çözmek için geçici bir çözüm getirmek anlamına gelir. Bazen de yetersizliği vurgulamak için kullanıldığı görülür.
Binaenaleyh demek zor geliyorsa, bundan ötürü, dolayısıyla gibi eş anlamları kelimeleri kullamayı da tercih edebilirsiniz.
Carpe diem sözü, Latin edebiyatının ünlü ozanı Horatius’un bir dizesinde geçiyor.
Gününü gün etmek, hayatın tadını çıkarmak ve anı yaşamak gibi anlamlara geliyor.
Özellikle tarihlerde kullanıldığı zaman 'dolaylarında' anlamına geliyor. Kesin bir tarih belirtemediğiniz zamanlar için bu kelimeyi kullanabilirsiniz.
Bu kelime, fiilen var olan, ancak hukuken tanınmayan durumları ifade etmek için kullanılır.
Örneğin bir çiftin de facto evliliği tercih ettiğini duyabilirsiniz. Bu çift, resmiyette evli değildir, ancak beraber yaşar ve evli bir çift gibi davranır.
İngilizce'de etc. kısaltmasını olan bu deyişi Türkçede vs. kısaltmasıyla karşılayabilirsiniz.
İş dünyasında, ticarette, hukukta sıklıkla karşılaşılan
Latince 'mea' benim 'culpa' ise hata anlamına geliyor. Yurdumuzda pek de karşılaşmayacağınız hatanı kabul etme işi, olur da bir gün yurt dışına çıkarsanız işinize yarayabilir.
Dilimizde tam olarak karşılığı bulunan bu kelimeye pek de şaşırmadık doğrusu.
Bu kelime daha çok bir durumun tek başına gerçekleşmediğini anlatmak için kullanılır.
Araştırmalar, çocuklara zarar verenin sadece boşanma değil, ebeveynler arasında süregelen çatışma olduğunu göstermektedir.
Mevcut durum diyerek Türkçeleştirebileceğimiz bu kelimeyi sizler günlük hayatta 'statüko' olarak duymuş olabilirsiniz.
Evet, aslında o kelimenin orijinal hali bu!
Oldukça gizemli bir anlamı varmış gibi duran bu kelime aslında kişisel hayatımızda da kullanılabilir. Sınırlarınızın dışında kalan her alan, sizler için aslında birer 'terra incognita'
Nam-ı diğer konfor alanınızın dışı.
Latince'de tam olarak halkın sesi anlamına gelen bu kelime, günümüzde sokak röportajlarını karşılamak için de kullanılıyor.
Hayırlı işler! :)
Fortis Fortuna Adiuvat
Verba volant, scripta manent 👌🏻