Kredi ve mevduatlarda yapılan düzenlemelerle faiz oranlarının Merkez Bankası faizinden ayrışması sürerken, bankalarda yılsonu ve düzenlemelerin etkileri mevduatlarda da görülmeye başlandı. Bu konuda banka yöneticilerinin açıklamaları ise farklılaşmaya başladı. Dev bankaların üst düzey yöneticileri, ekonomi politikalarında değişim vurgusu yapmaya devam ederken, finansmana erişim sıkıntılarını da dile getirmekten çekinmiyor.
2021 Eylül sonunda başlayan faiz indirimleriyle mevduat faizlerinde de görülen düşüş, Aralık ayına gelindiğinde yıl sonunda hem bankalar kaynaklı hem de piyasalardaki ayrışmayla yükseliş trendine girmişti. Yeni yılda KKM ürünü ve akabinde yaşanan düzenlemelerle mevduat faizlerinde yeniden bir oynaklık görülmüştü.
2022 sonuna yaklaşırken, Merkez Bankası'nın son düzenlemesinin bankalarda TL mevduatlarda belli alt sınırlar gerektirmesi ve yine yılsonu olması nedeniyle mevduat faizleri yeniden bir yükseliş inmesi gösterdi.
Kaynak: TCMB EVDS
Kaynak: Prof. Dr. Hakan Kara
Kaynak: BDDK
TCMB’den bankalara gönderilen yazıda TL mevduat/katılım payı oranı yüzde 50’nin altında kalan bankalar 2023 itibarıyla zorunlu karşılıklarına uygulanan komisyon oranı yüzde 3'ten yüzde 8'e çıktı.
Nasıl Bir Ekonomi'de Şebnem Turhan'ın aktardığı haberde Aran, bunun sonuçlarına da katlanacaklarını vurguladı.
Bu uygulamanın sektörde sıkıntı yaratacağını düşündüklerini belirten Aran, yüzde 50 TL mevduat oranı hedefini çalışanlarına da vermediklerinin altını çizerken, ülke için de yararlı olduğunu düşünmediklerini söyledi.
Aran bir kez daha sözlerini arkasında durduğunu vurgularken, finansman sıkıntısının da halen sürdüğünü belirterek, 'Serbest piyasa dinamiklerinden uzaklaşmaya başladığınızda aşırı regülasyon kaçınılmaz oluyor. Belirsizlik ve regülasyon birbirini doğuran bir şey. Piyasanın kendi denge mekanizmaları var. O dengeleme mekanizmaları doğal ortamında işler. Onu bozduğunuz zaman o mekanizmalar devreye girmediği için sizin her seferinde regülasyonla ve müdahaleyle o dengeyi sağlamanız lazım. Bir şeyin doğal olanıyla insan eliyle yapılanı arasındaki efor tartışılmaz. Şimdi o efor için enerji harcıyoruz. Bu da çok da bir şey kazandırmıyor' ifadelerini kullandı.
Ekonomi politikalarının etkilerine dair Ateş, iki amaç olduğunu düşündüğünü belirterek bunların büyüme ve istihdam olduğunu söyledi. Seçime gidilen bir süreçte istihdamın azalmaması, büyümenin de sürdürülebilmesinin önemli olduğunu söylerken, Türkiye'nin büyümede yine dünyada ön sıralarda olacağını da düşündüğünü ekledi.
Makro ekonomik verilere değinen Ateş, cari açık tarafında 'biraz problem olduğunu' da söyledi. Rezerv konusunun makroihtiyati tedbirlerle büyük ölçüde çözüldüğünü, ancak enflasyonun bu kadar yüksek seyrettiği bir ortamda, para piyasalarında düşük faizin sürdürülebilir olmasını çok zor olduğunu da vurguladı.
Bloomberg HT'ye yaptığı açıklamalarda Ateş, enflasyonda 80'li ve 90'lı yılları örnek vererek şunları söyledi:
Fukaralaştık, yatırımlar geriledi, hiçbir altyapı yapılamadı. Enflasyon sizin bütün varlığınızı yiyip bitiriyor. En büyük düşman enflasyondur.
Denizbank Genel Müdürü Ateş, mevduat faizlerindeki yükseliş eğilimi için de kendilerinin de mudiyi kaçırmak istemediğini belirtirken, 'Ortodoks, bilinen ekonomi tarzına dönüşün gelmesini bekleyeceğiz” diye de ekledi.
Ateş, finansmana erişimde özellikle kurumsal ticari firmaların krediye erişiminin zorlaştığını açıkladı.