Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, dünyada artırılan faizlere karşın faiz indirimleriyle gözleri üzerinde toplamaya devam ediyor. Son yıllarda merkez bankalarının 'sözlü yönlendirme' denilen ve politikalarında önemli bir alan olan, kısaca piyasaların beklentilerini yönetme sanatı olan aracı TCMB de metinleriyle kullanmaya çalışıyor. Ancak çok da tutarlı gözükmüyor. Bu bağlamda geçen yıl başlayan faiz indirimlerinde olduğu gibi bu yıl da metinlerde farklılıklar göze çarpmaya devam ediyor.
Merkez Bankası 2021 Eylül ayında yüzde 19 olan politika faizinde indirime başlayarak, 4 ayda toplam 500 baz puanla yüzde 15 seviyesine çektiği faizi 2022 yılının ilk 7 ayında nadasa bırakmıştı.
Ardından Ağustos 2022'de 100 baz puan indirim gelmiş ve metinde de işaretli olan kısımda şu ifade kullanılmıştı:
Kurul, politika faizinin 100 baz puan düşürülmesine karar vermiş, mevcut görünüm altında güncellenen politika faiz düzeyinin yeterli olduğunu değerlendirmiştir.
Bu ifade yeniden faiz indirimi olmayacağı olarak yorumlanmıştı.
Ertesi ay yani Eylül 2022'de yine 100 baz puan indirim kararı açıklanmış ve metinde aynı şekilde bir cümle kurulmuştu:
Kurul, politika faizinin 100 baz puan düşürülmesine karar vermiş, mevcut görünüm altında güncellenen politika faiz düzeyinin yeterli olduğunu değerlendirmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Eylül ayında yapılan faiz indirimin ardından katıldığı yayınlarda yıl sonuna dek faizin tek hane olmasını 'temenni' ettiğini söylemişti.
Dünyadaki diğer merkez bankalarının faiz artırımı yaparken, piyasaları hazırlamak için kullandığı 'sözlü yönlendirme'ye göre piyasalar, önceki ay 'yeterli' diyen TCMB'nin indirimlere devam etmesiyle Ekim, Kasım ve Aralık'ta 100 baz puanlık indirimlerle 2023'e hazırlandığını öngördü. Ancak bugün 100 baz puan değil 150 baz puan indirim geldi ve metinde şöyle denildi:
Kurul, politika faizinin 150 baz puan düşürülmesine karar vermiştir. Kurul, takip eden toplantıda da benzer bir adım atıldıktan sonra faiz indirim döngüsünün sona erdirilmesini gündeme almıştır.
Ancak Fed gibi bir 'dot plot'ımız (beklenti grafiği) olmadığından bekleyip görmekten başka seçeneğimiz bulunmuyor. Gerçi geçen yıl 3. Enflasyon Raporu sunumunda (29 Temmuz 2021) Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, şu cümleleri kullanmıştı:
Enflasyon ve enflasyon beklentilerindeki mevcut yüksek seviyeler, enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar sıkı parasal duruşun kararlılıkla sürdürülmesini gerektiriyor. Kaynak: TCMB
Para politikası duruşumuzu belirlerken, para politikasının etkileyebildiği talep unsurları, çekirdek enflasyon gelişmeleri ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizler değerlendirilmiştir... Enflasyonun 2021 yıl sonunda yüzde 18,4 (gerçekleşen:%36,08) olarak gerçekleşeceğini, 2022 yıl sonunda yüzde 11,8’e (2022 Eylül: %83,45) ve 2023 yıl sonunda ise yüzde 7,0 seviyesine geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını tahmin ediyoruz. Kaynak: TCMB