Merkez Bankası Başkanı'yla Sanayicilerin Sert Tartışması: Kredi Faizleri ve Döviz İhtiyacı Sorunu Büyüyor

29.07.2022 - 23:57

İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) temmuz ayı olağan meclis toplantısı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun katılımıyla yapıldı. Toplantıda Kavcıoğlu ve sanayiciler arasında gergin anlar yaşandı.

Videolar için kaynak: Furkan Bircan

Erdal Bahçıvan, Merkez Bankası politikalarına yönelik, “Bu politikalar uygulamada da görüldüğü üzere, bırakın faizleri düşürmeyi faiz oranlarının altından kalkılmasını daha da zorlaştırmaktadır” dedi.

Kavcıoğlu'nun dün yapılan Enflasyon Raporu sunumunda ticari kredi faizlerinin TCMB’nin politika faizi olan yüzde 14’e yakın seyrettiği açıklamasına yönelik, İSO Başkanı Erdal Bahçıvan konuşmasında bankaların TL cinsi ticari kredi faizlerinin yüzde 40'ın üzerinde olduğunu söyleyerek, 'Ekonomik güven ve küresel gerçeklerle uyum sağlamayan birtakım adımlar, kısa vadede yüksek faize dönük bazı çözümler getirse dahi oluşturdukları güven kırılganlıkları, beklentilerdeki bozulmanın etkisiyle hem finansal kaynaklara erişimi zorlaştırmakta hem de maliyetleri artırmaktadır” ifadelerini kullandı.

Bahçıvan, enflasyonun iç talep ve fiyatlamalara yönelik yarattığı belirsizliğe dikkat çekerken, “Güçlü, öngörülebilir bir para politikasının reel sektöre ve sanayiye katkı verecek en temel çıpaların başında geldiğini özellikle vurgulamak istiyorum” dedi. Kaynak: Sözcü

Yurtdışı ÜFE'nin rekabette olumsuz koşullar yaratmasına değinen Bahçıvan, “Liranın seyrine devam eden belirsizliği eklemek gerek” diye ekledi.

Sanayicinin finansman erişiminden zorluklarına da değinen İSO Başkanı, “Bankalarda TL cinsi ticari kredi faizleri yüzde 40 bandını aşmıştır, risk primimizin ne yazık ki 900 gibi tarihi seviyelere dayanması neticesinde ise yurtdışından borçlanma olanakları en aza inmiştir” dedi.

“Bankalar ve şirketler yurtdışından borçlanmalarda zorlanmakta ve iki haneli döviz cinsi faizler ile karşılaşmaktadır” diyen Bahçıvan, Eximbank’ın kredi musluklarını kıstığını ifade ederek, firmaları olumsuz etkilediğini açıkladı.

BDDK’nın TL cinsi kredi kullanımına getirdiği döviz sınırına değinerek, “Bu uygulama, bazen dakikaların dahi önemli olduğu günümüz dünyasında süreleri haftalarca uzattığına tanık oluyoruz” dedi.

Son olarak geleceğe dair de uyarıda bulundu Bahçıvan:

Sürecin bu şekilde devam etmesi halinde başta yakın gelecekteki ihracat rakamları ve üretim rakamları olmak üzere, ekonomimizi olumsuz etkileyecek birtakım gelişmelerin arifesinde olduğumuzu da üzülerek belirtmek istiyorum.

İSO Üyesi Gökhan Turhan, Bahçıvan'ın konuşmasında değindiği kredi oranları için, “Erdal başkan çok mütevazı söyledi. Yüzde 40 dedi ama banka faizleri yüzde 45, yüzde 50 şu an. Belki firmadan firmaya fark vardır ama sanayicinin bu faizleri ödemesinin imkanı yok” derken, Avrupalı rakiplerinin en az 15 puan döviz üzerinden kredi kullandıklarını, vade farklılıklarına dikkat çekti.

Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, “Bu kadar krediden şikâyet edilmesini ciddi şekilde konuşmamız gerekiyor. Uzun süredir Eximbank kredileri sıfır faizli. Faiz artışlarına rağmen aşağı yukarı herkes sıfır faizle kredi kullandı ve döviz aldılar. Bunları konuşacağız" dedi.

İhracatçılara Merkez Bankası’nı eleştirmek yerine bankalara gitmelerini kaynak bulmalarını söyleyen Kavcıoğlu, Merkez Bankası'nın kaynak sağladığı paranın orada durduğunu almanın sanayicilerin hakkı olduğunu belirtti.

TCMB Başkanı Kavcıoğlu: "Firmalar 24 Şubat'tan Haziran ayına kadar 55 milyar dolar bankacılık kesiminden kredi kullanarak döviz aldılar. Başkanımdan da rica ediyorum, lütfen açıklayın ya bu dövizleri bozsunlar. Bir kısmını bozsalar kur başka bir yere gelir. Bugün bir haberle 17,65'e düştü. Altı boş." dedi.

TCMB Başkanı Kavcıoğlu: "Para politikamızı ve modelimizi değiştirmeyeceğiz, dünyada bugün resesyonun konuşulmadığı tek ülke Türkiye. Biz bu düşük faizlerle çıkardığımız bu kredileri doğru kanallarda doğru şekilde kullanırsak ihracatımız da artacak istihdamımız da artacak. "

Kavcıoğlu: "Ucuz kredilerle, ben ısrarla ucuz kredi demeye devam ediyorum, bunu size de kabullendireceğim bankalara da, Türkiye düşük faizle bu bedeli öderken herkes bu yolda yürümeye devam edecek."

Erdal Bahçıvan, "Şirketleri krediler ile döviz alarak sistemi ve ucuz kredileri istismar etmekle bizi bir sorumluluğa davet ediyorsanız biz de bankaların başı olarak görerek bu durumu istismar eden bankaları ortaya çıkarmak için sizi göreve davet ediyoruz" dedi.

Kavcıoğlu, Merkez Bankası'nın şirketleri döviz bozdurmaları için aranılması söylemlerine de cevap verdi ve "Biz kimsenin dövizine karışmıyoruz biz sadece Eximbank kredileri ile döviz alınmasına müsaade etmiyoruz" dedi.

Sanayicinin "Sayın başkan %14 faizle bankaları fonluyorsunuz, %40'la kredi veriyorlar" söylemine, Kavcıoğlu, "Alma abi, alma. 1 trilyon kredi kullanılmış. Bu salonla kimde kredi kullanamadım diyemez. Krediyi alıp gidip döviz alırsanız, krediyi alı 3 tane araba alırsanız nasıl enflasyonla mücadele edeceğiz? Kredileri bu yüzden durdurduk" cevabını verdi.

İSO Başkanı Bahçıvan, "Döviz kısmı için söyleyecek bir şeyim yok ama stok kısmında yokum" derken, hiç bir Türk sanayicisi kötü niyetle stok yapmıyor. Maliyetlerin ne olacağı belli olmayan bir dönemde öyle dönemlerden geçtik ki 2-3 ay gemi bekledik tedarik sıkıntıları yaşandı. O şirketler neden stok bulunduruyor bunu göz önüne almak lazım" dedi.