Sağlıklı bir şekilde nefes alıp vermek, bizlere verilen en büyük hediyelerden biri. Kimi zaman burnunuz tıkalı olduğunda ağızdan nefes alsanız bile kendinizi çok rahatsız hissedebilirsiniz. Günlük yaşantınızda burun yerine ağızdan nefes almayı alışkanlık hâline getirdiyseniz sizin için kötü haberlerimiz var. İşte burun yerine ağızdan nefes almanın yol açabileceği bazı sorunlar.
Burun, solunan havayı vücut için ideal seviyeye kavuşturarak akciğerlere ulaştırır. Bu açıdan burunlar âdeta filtreleme cihazı gibi çalışır, desek abartmış olmayız. Burundan nefes aldığınız zaman solunan hava önce ısıtılır, ideal nem düzeyine getirilir ve temizlenir. Ardından da akciğere iletilir. Ağızdan nefes aldığınızda tüm bu süreçler gerçekleşmeden nefesiniz doğrudan akciğere ulaşır.
Burun boşlukları ve kılları, soluduğunuz havadaki toz ile mikropları tutar. Bu sayede zararlı partiküller vücuda girmeden engellenmiş olur. Size biraz mide bulandırıcı gelse de burunda oluşan mukoza sıvısı aslında koruyucu bir kalkan görevi görür. Ağızdan nefes alan kişiler bu bakteri ve tozlara doğrudan maruz kalarak başta boğaz tahrişi olmak üzere çeşitli hastalıklara karşı daha savunmasız olur. Bu nedenle eğer burundan nefes almanızı engelleyen bir sağlık sorununuz yoksa ağızdan nefes almamaya çalışmak en iyisi.
Burun yerine ağızdan nefes aldığınız zaman kana geçen oksijen seviyesinde yaklaşık %30'luk bir düşüş olur. Kana daha az oksijen gittiği zaman ise kalp ve akciğer bunu dengelemek için daha çok çalışır. Peki, bu nasıl gerçekleşir? Alınan az miktardaki oksijeni dengelemek için kişinin nabzı yükselir ve kişi daha sık nefes almaya başlar. Böylece kalp ve akciğer daha çok yorulur. Kandaki oksijen düşüklüğüne bağlı olarak tansiyonun yükselmesi de çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Gece siz duymasanız da sizinle uyuyan kişi için horlarken çıkardığınız ses, oldukça rahatsız edici olabilir. Gece uyurken farkında olmadan ya da burun tıkanıklığı sebebiyle ağızdan nefes alırsanız horlama ihtimaliniz oldukça yükselir. Uyku hâlinde ağızdan nefes aldığınız için horlamaya ek olarak uyku apnesine yakalanma riskiniz de artar. Bu da kaliteli uyku uyumanızı engelleyerek sabah uyandığınızda kendinizi yorgun hissetmenize neden olabilir.
Ağızdan nefes almak sadece burun, akciğer ve kalp sağlığını etkilemez. Ağızdan alınan nefes, aynı zamanda ağız kuruluğuna da yol açar. Ağız kuruluğu sabah uyandığınızda kötü bir his uyandırabilir. Ayrıca bu durum ağız kokusuna neden olacağı için sosyal hayatta kendinizi rahatsız hissetmenize yol açabilir. Ağız kuruluğuna ek olarak boğaz kuruluğu, tahrişi ve ağrısı da ağızdan nefes almanın sebep olacağı sağlık sorunları arasında yer alır.
Ağızdan nefes almanın olası bir diğer etkisi de diş çürüğü ve diş eti iltihabını tetiklemesi. Ağızdan nefes alındığı zaman ağız kuruluğuna bağlı olarak ağza giren bakteriler tükürük tarafından temizlenmez. Bu da bakterilerin dişlere yapışarak diş çürüğüne neden olmasına yol açabilir. Ayrıca ağızdan nefes almak diş etlerini de kuruttuğu için diş etleri nefes alma esnasında ağza giren bakterilere direkt olarak maruz kalır ve diş eti iltihabı oluşabilir.
Ağızdan nefes almak şaşırtıcı biçimde çene ve yüzdeki solunum kaslarının çalışma düzenini bozar. Özellikle sürekli ağızdan nefes alan çocuklarda yardımcı solunum kaslarının çalışması, duruş bozukluğuna yol açabilir. Ayrıca ağız ve yüz kasları eşgüdümlü çalışmadığı için hem ağız hem yüz gelişimi dengeli bir şekilde gerçekleşmez. Ağız içinde meydana gelen maloklüzyon, dişlerin düzenli sıralanmasını engeller. Yapılan bir çalışmada sürekli ağızdan nefes alan çocuklarda ön dişlerin ileriye doğru eğimli büyüdüğü saptandı. Bu durum, çocuklarda yüz yapısının bozulmasının başlıca nedenlerinden birisi olarak görülür.