Matematik Sorularına Doğru Cevap Verdiği İddia Edilen At: Akıllı Hans'ın Akıl Almaz Hikayesi

Bir atın matematik sorularına doğru cevap verebildiğini söyleseler inanır mıydınız? 20. yüzyılın başlarında Almanya’da yaşayan Akıllı Hans adlı bir at tam da bu yüzden ünlü oldu. İnsanlar, onun toplama ve çıkarma gibi işlemleri yapabildiğini düşündü. Hans, kısa sürede büyük bir ilgi topladı ve herkes onun zekasına hayran kaldı. Ama işler göründüğü kadar basit değildi…

Akıllı Hans, Almanya’da matematik öğretmeni ve amatör at eğitmeni Wilhelm von Osten tarafından sahiplenildi. Von Osten, Hans’a sadece temel işlemleri değil aynı zamanda kesirler, saat okuma, hatta Almanca okuma ve yazma bile öğrettiğini iddia ediyordu.

Sorular hem sözlü hem yazılı olarak sorulabiliyordu. Örneğin, “Ayın sekizinci günü salıysa, sonraki cuma hangi tarihe denk gelir?” diye sorulduğunda Hans, tam 11 kez toynağını yere vurarak doğru cevabı veriyordu.

Von Osten, Hans’ın yeteneklerini Almanya genelinde sergiliyor ve üstelik bunun için hiç para almıyordu. Hans’ın ünü o kadar büyüdü ki, 1904’te The New York Times bile bu olağanüstü atı haber yaptı!

Hans’ın yetenekleri o kadar dikkat çekti ki Almanya Eğitim Kurulu devreye girerek bu iddiaların doğruluğunu araştırmak için bir komisyon kurdu.

Komisyon, veterinerler, sirk yöneticileri, süvari subayları ve hayvanat bahçesi yöneticilerinden oluşuyordu. Eylül 1904’te komisyon, Hans’ın performansında herhangi bir hile olmadığını açıkladı. Herkes Hans’ın gerçekten de matematik dehası olduğuna inanmaya başlamıştı.

Ancak işin rengi, psikolog Oskar Pfungst’un devreye girmesiyle değişti. Pfungst, Hans’ın gerçekten zeki olup olmadığını anlamak için bir dizi deney yaptı.

Hans’ın gözleri bağlandığında ya da soruyu soran kişi doğru cevabı bilmediğinde, Hans neredeyse tüm soruları yanlış yanıtladı!

Meğerse Hans, soruları çözmüyor; yalnızca sahibinin ya da soru soranın vücut dili ve yüz ifadelerinden ipuçları alıyordu. Soru soran kişi doğru cevaba yaklaşıldığında farkında olmadan gerginleşiyor ve doğru sayıya ulaşıldığında rahatlıyordu.

Hans da küçük değişiklikleri fark ederek toynaklarını doğru sayıda yere vuruyordu. Bu durum “Akıllı Hans Etkisi” olarak literatüre geçti ve bilim dünyasında gözlemci beklentisi etkisini anlamak için önemli bir örnek oldu.

İlginizi çekebilir:

Gerçek Hayatta The Boys: Bilim İnsanlarının Bile Açıklamakta Zorlandığı Özelliklere Sahip 5 Kişi
Garaj Satışından 50 Dolara Aldığı Tablonun Kayıp Van Gogh Eseri Çıkmasıyla Şoke Olan Antikacı
Beyninde Resmen Hard Disk Taşıyor: Doğumundan Beri Yaşadığı Her Anıyı Hatırlayan Kadın
İçeriğin Devamı İçin Tıklayın

Popüler İçerikler

Bilim İnsanları Açıkladı: Mars, Bilinenden Çok Daha Uzun Süre Yaşanabilir Olabilir
Milli Eğitim’den Bir Yeni Değişiklik Daha: Okula Başlama Yaşı Yeniden Değiştiriliyor!
TasteAtlas Açıkladı: Türkiye'nin En Kötü Yemeği Belli Oldu!