2021'in sonun başlayan ve bu yılın ilk aylarında da yeni projelerin arka arkaya görücüye çıkması ile süren markalı konut projelerinde konut üretimi bu yıl artsa da alıcı için umut vermiyor. Sektör temsilcileri beyaz yakalının yeniden konut alacağı bir ortamın oluşması gerektiğini belirtiyor.
Türkiye’de markalı konut pazarının bu yıl yeniden artışa geçmesi bekleniyor. Dünya'dan Leyla İlhan haberine göre, Reidin verilerine göre 2017’de piyasaya 188 bini yeni başlayan projelerden olmak üzere toplam 307 bin markalı konut girerken, geçen 4 yıllık zaman diliminde üretim azaldı. 2021’de 30 bini yeni başlayan projelerden olmak üzere piyasaya giren markalı konut sayısı 98 bine kadar gerilerken, 2021’in son ayında başlayan ve bu yılın ilk aylarında da yeni projelerini arka arkaya görücüye çıkarmaya sürdüren markalı konut firmaları, konut üretiminin bu yıl artacağı sinyalini veriyor.
Son 4 yılı ele aldıklarında geçen yıllarda üretilen konut miktarında azalma yaşandığını kaydeden GYODER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Neşecan Çekici, 2022 yılının ilk ayına ve sektör paydaşlarının planlamalarına bakarak bu yıl konut üretiminin geçen senenin üzerinde olmasını beklediklerini aktardı. 2021’de hem üretim hem de alınan ruhsat sayılarının çok düştüğünü anlatan Çekici, “Geçen yılki ortamda satışa çıkmak istemeyenler bu yıl hem ruhsat iptallerini engellemek hem de geçen yıl çok düşen üretim ortamını değerlendirmek istiyor. Diğer taraftan parasını güvenli liman olan gayrimenkulde değerlendirmek isteyen bir kitle var ve hala bazı bölgelerde de ihtiyacın çok olduğu görülüyor” yorumunu yaptı. Bu durumun sektörü geçen iki yıla göre üretim anlamında hareketli kılmasını öngördüklerini anlatan Çekici, bu üretimin önceki yıllardaki gibi son gaza basarak yapılan bir üretim olmayacağını da kaydetti. Çekici, “Çünkü artan maliyet artışı bunun için bir engel. Maliyet artışından dolayı firmalar satış fiyatlarını oluşturacakları bir maliyet endeksi bulamıyorlar. Dövize endekslediklerinde döviz 2 kat arttı. Demir 4 kat arttı. Neye endeksleyip üretim yapacakları konusunda tıkanıklık yaşıyorlar” değerlendirmesini yaptı. Çekici, KDV’nin yüzde 1’e, tapu harçlarında da alım satım vergilerinin düşürülmesiyle sektöre alım yönünde bir hareket katılabileceğini kaydetti.
İstanbul İnşaatçılar Derneği Başkanı Nazmi Durbakayım da bu yıl piyasaya çıkacak yeni projelerle birlikte piyasadaki markalı konut sayısının 2021’in üstüne çıkmasını beklediklerini söyledi. Ancak halihazırda artan maliyetler nedeniyle bu artışın çok yüksek olmayacağını ifade eden Durbakayım, “Belki ucu ucuna geçecek. Yeter ki burada ekstrem bir şey tekrar yaşanmasın. Çünkü halihazırda satışa çıkanlar uzun zamandır bekleyen projelerdi. Yeni sıfırdan başlayacak bir proje arsa sahibi için de müteahhit içinde şartlar çok ağır. Müteahhit bazı koşulların altına girmek istemiyor, arsa sahibi de daha fazla garanti almak istiyor. Bu nedenle uzlaşı zor. Ancak eski projeler raflardan iniyor” diye konuştu. Sektör olarak yeni bir hikayeye ihtiyaç olduğunu ifade eden Durbakayım, “Beyaz yakalının tekrar konut alacağı bir ortamın oluşturulması lazım. Artık projeler yüksek montanlı ve gelir seviyesi yüksek olan kesime hitap ediyor” dedi.
Yabancının aldığı konutun bu yıl daha fazla ön tarafa geçmesi öngörüldüğünü kaydeden Durbakayım, yeni üretim için devletin ucuz arsa üretmesi gerektiğini, satışların peşine dönmesi neden ile artık faizin lafını etmediklerini anlattı.
Kovid'in ilk dönemlerinde iyi bölgelerde daha alçak ve bahçeli konut yapan firmaların daha hızlı sattığını aktaran Mesa Yönetim Kurulu Başkan Vekili Erhan Boysan, ancak sayısal olarak dönüp bakıldığında geçen yıl çok büyük bir değişim yaşanmadığını kaydetti. Yeni lansmanların artışının firmaların alçak ve bahçeli konutlar hızlı satılıyor dalgasından yararlanma isteğinden kaynaklandığını dile getiren Boysan, “Ancak geçen yıl yapılan satışlardan dolayı o sektörde doydu. Dolayısıyla sürecek ancak geçen yılki kadar alımlar yüksek olmayacak. Konut tarzınız, konut kaliteniz çok önemli olacak ancak herkes bu alana kayarsa da alıcı bulma şansınız olmayacak.” dedi.