Malta, Orta Akdeniz'de yer alan bir ada ülkesidir. Küçük ama stratejik açıdan önemli bir adalar grubu olan takımadalar, uzun ve çalkantılı tarihi boyunca, birbirini izleyen güçlerin Akdeniz'e hakimiyet mücadelelerinde ve gelişmekte olan Avrupa ile Afrika'nın eski kültürleri arasındaki etkileşimde hayati bir rol oynamıştır. 3 büyük, 2 küçük adadan oluşan Malta Cumhuriyetinin tarihi tarih öncesi dönemlere dayanır.
Bu içeriğimizde Malta hakkında merak edilen bilgilere ulaşabilirsiniz.
Malta, Orta Akdeniz'de yer alan bir ada ülkesidir. Küçük ama stratejik açıdan önemli bir adalar grubu olan takımadalar, uzun ve çalkantılı tarihi boyunca, birbirini izleyen güçlerin Akdeniz'e hakimiyet mücadelelerinde ve gelişmekte olan Avrupa ile Afrika'nın eski kültürleri arasındaki etkileşimde hayati bir rol oynamıştır. 3 büyük, 2 küçük adadan oluşan Malta Cumhuriyetinin tarihi tarih öncesi dönemlere dayanır.
Malta adası, İkinci Dünya Savaşı'nda Müttefik Kuvvetler için bir üs olarak özellikle hayati bir stratejik rol oynadı. Alman ve İtalyan uçakları tarafından ağır bir şekilde bombalandı ve savaşın sonunda Malta harap oldu.
1942'de Malta adasına, Malta halkının savaş zamanındaki cesaretinin takdiri olarak, İngilizlerin büyük yiğitlik ödülü olan George Cross verildi. Savaştan sonra özyönetim hareketi güçlendi. Malta ülkesi İngiltere'den bağımsızlığını kazanarak 1964'te İngiliz Milletler Topluluğu'na katıldı ve 13 Aralık 1974'te cumhuriyet ilan edildi. 2004'te de Avrupa Birliği'ne kabul edildi.
Malta'da özellikle Güney Avrupa ile olan yakın ilişkinin bir sonucu olarak Avrupai bir atmosfer hakimdir. Maltalılar sıcaklıkları, misafirperverlikleri ve yabancılara karşı cömertlikleri ile ünlüdürler.
Malta Cumhuriyeti hakkında genel birkaç bilgi:
Başkenti: Valletta
Resmi Diller: Maltaca, İngilizce
Hükûmet Şekli: Parlamenter cumhuriyet
Yüzölçümü: 316 km2
Nüfusu: (2023 tahmini) 538.200
Para Birimi: Euro
Telefon Kodu: 356
Malta'daki en eski arkeolojik kalıntılar yaklaşık MÖ 5000'den kalmadır. 1980 yılında UNESCO Dünya Mirası alanı ilan edilen Ħal Saflieni'de çok sayıda insan kalıntısının yanı sıra heykeller, çömlekler, mücevherler ve diğer eserler gün ışığına çıkarılmıştır.
1798'de Fransız subayı Napolyon Bonapart adayı ele geçirdi, ancak Fransızların varlığı kısa sürdü. 1800'ün ortalarında Maltalılara yardım etmek için çağrılan İngiliz birlikleri gelmişti. Fransızlar, adayı İngilizlere teslim etmeden önce üç ay dayandı. Malta'nın İngiltere altındaki siyasi statüsü, anayasaların art arda verildiği, askıya alındığı ve iptal edildiği bir dizi değişim yaşadı. İngilizlerin Malta'nın askeri tesislerini sömürmesi yerel ekonomiye hakim oldu ve tersane koloninin ekonomik dayanak noktası oldu.
Ada, Kırım Savaşı (1853-56) sırasında gelişti ve 1869'da Süveyş Kanalı'nın açılmasından olumlu bir şekilde etkilendi. II. Dünya Savaşı sırasında (1939-45) ada, Mihver Devletleri tarafından yoğun ve uzun süreli bombalamaya maruz kaldı ancak teslim olmadı. Malta halkının kahramanlığı, adaya bir bütün olarak ödül verildiğinde kabul edildi. Bu ödül, İngiltere'nin en yüksek sivil nişanı George Cross'tur.
Malta nihayet 21 Eylül 1964'te bağımsızlığını kazandı, İngiliz Milletler Topluluğu üyesi ve ardından Avrupa Konseyi üyesi oldu . Malta, 13 Aralık 1974'te bir cumhuriyet oldu.
Ülke beş adadan oluşuyor. Bunlardan en büyüğü Malta'dır. Malta adalarına kireçtaşı oluşumları hakimdir ve kıyı şeritlerinin çoğu koylarla girintili dik veya dikey kireçtaşı kayalıklardan oluşur. Güney Sicilya'daki Ragusa Platformu ile güney Libya'daki Tripolitana Platformu'nu birbirine bağlayan geniş bir deniz altı raf köprüsü olan batık Malta-Hyblean Platformu üzerinde uzanırlar.
En yüksek alanlar, üçgen bir plato oluşturan koralin kireçtaşı yaylalarıdır. 253 metre yükselen Ta' Żuta en yüksek noktadır. Yüksek araziler, mavi kil yamaçlarla çevredeki alanlardan ayrılırken, mercan platosunun düştüğü ve deniz ile orijinal kıyı arasında tali bir yüzey oluşturduğu bir alt kayalık alanı bulunur. Malta'nın toplam kıyı şeridi yaklaşık 219 km'dir.
Malta'nın iklimi, sıcak ve kuru yazlar, ılık ve ara sıra yağışlı sonbaharlar ve yeterli yağış alan kısa, serin kışlar ile tipik olarak Akdeniz iklimidir. Yaklaşık 550 mm olan yıllık toplam yağışın dörtte üçünden fazlası Ekim ve Mart ayları arasında düşer; Haziran, Temmuz ve Ağustos normalde oldukça kuraktır.
Sıcaklık çok kararlıdır, yıllık ortalama 19 derece ile 29 derece arasındadır. Rüzgarlar güçlü ve sık olabilir; en yaygın olanları kuzeybatı yönünde serin, kuzeydoğu yönünde kuru ve güneydoğu yönünde sıcak ve nemlidir.
1960'ların ortalarına kadar Malta ekonomisi büyük ölçüde Malta'daki İngiliz askeri varlığına bağlıydı. 1950'lerde İngiltere, ekonomide ciddi bir çeşitlendirmeyi gerektiren silahlı kuvvetlerini geri çekmeye başladı. 1959'dan sonra bir dizi kalkınma planı, özel yatırımı teşvik etmek için devlet hibeleri, krediler ve diğer mali teşviklerle desteklendi. 1980'lerin ikinci yarısına kadar kapsamlı olan ithalat ve sermaye kontrolleri, 1990'larda kademeli olarak kaldırıldı ve Malta hükümeti 1999'dan itibaren kademeli bir özelleştirme politikası izlediği için Malta'yı daha piyasaya dayalı bir ekonomiye doğru hareket ettirdi.
Malta ekonomisi, küçük iç pazarı nedeniyle büyük kısıtlamalarla karşı karşıyadır ve birçok ithal mal için diğer ülkelere bağımlıdır.
1970'lerin başından 1980'lerin ortalarına kadar hükümet, daha önce İngiliz modellerine göre yapılandırılmış ve Roma Katolik Kilisesi'nden güçlü bir şekilde etkilenen eğitim sistemini kökten değiştirdi. Zorunlu eğitim, 5 ila 16 yaş arasındaki tüm çocukları kapsayacak şekilde genişletildi. Öğrencilerin yaşa ve zihinsel yeteneğe ve sınavlara göre sıralanması ilk başta kaldırıldı, ancak daha sonra yeniden getirildi.
Maltalılar son derece okuryazardır ve sanatı derinden takdir ederler. İtalyan ressam Caravaggio ve Maltalı şair Dun Karm, Malta'da sanat ve edebiyata önemli katkılarda bulunan kişiler olarak kabul edilir. Malta'nın kültürel etkileri, büyük ölçüde ülkenin yabancı egemenliği tarihinden ve Roma Katolik Kilisesi'nin etkisinden kaynaklanmaktadır. Halk gelenekleri, esas olarak , bir köyün koruyucu azizini kutlayan , alaylar ve havai fişeklerle kutlanan festa etrafında gelişmiştir.
Maltaca ve İngilizce, AB'nin resmi dillerinin yanı sıra Malta'nın resmi dilleridir. Malta dili, Kuzey Afrika Arapçası ile İtalyanca'nın Sicilya lehçesinin birleşiminden doğmuştur. Resmi olarak Latin harfleriyle yazılmış tek Sami dilidir. İngilizce, okullarda bir eğitim aracıdır. İtalyanca, 1934 yılına kadar kilise ve hükümet diliydi ve hala nüfusun önemli bir kısmı tarafından anlaşılmaktadır.
Roma Katolikliği, Malta'nın resmi dinidir, ancak tam bir dini inanç özgürlüğü vardır. Maltalıların onda dokuzundan fazlası Roma Katoliğidir; ancak bunların yalnızca beşte üçü inançlarını yerine getiriyor. Çok az sayıda Maltalı, diğer Hıristiyan mezheplerinin veya İslam'ın taraftarlarıdır. Mdina ve Valletta'da Roma Katolik katedralleri, Valletta'da bir Anglikan katedrali ve Corradino Heights'ta bir cami bulunmaktadır .
Malta, dünyadaki en yüksek nüfus yoğunluklarından birine sahiptir, ancak ülke nüfusundaki artış, doğum oranındaki önemli düşüşle birlikte 20. yüzyılın ortalarından bu yana biraz dengelenmiştir. Aynı zamanda, bebek ölüm oranı önemli ölçüde düşerken, ölüm oranı sadece biraz düşerek oldukça sabit kaldı. Nüfusun yaklaşık üçte biri 30 yaşın altındadır.
II. Dünya Savaşı'nın ardından , adalardaki yüksek işsizlik nedeniyle toplu göç teşvik edildi ve hatta hükümet tarafından finanse edildi. 1945'ten 1970'lerin ortalarına kadar yaklaşık 150.000 kişi Malta ve Gozo'dan ayrıldı ve diğer İngilizce konuşulan ülkelere (Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Kanada ve Avustralya) yerleşti. Ancak 1990'lara gelindiğinde, göç azaldı ve birçok Maltalı gurbetçi anavatanlarına dönmeye başladı.
Maltalılar, eski Kartacalılar ve Fenikelilerin yanı sıra İtalyanlar ve diğer Akdeniz halklarının torunlarıdır. Malta nüfusunun yanı sıra, adalarda İngiliz vatandaşları, Sindhiler, Filistinliler ve Yunanlılardan oluşan küçük topluluklar var. Malta'daki etnik gruplar ve yoğunlukları şu şekilde:
%95,3 Maltalı
%1,6 İngiliz
%3,1 diğer
Malta'nın toplam nüfusu ise 2023 yılında tahmini olarak 538.200'dür.
Malta Bayrağı'nın beyaz ve kırmızı zeminden oluşur. Gönder kısmının üst tarafında Aziz George’u temsil eden haç kırmızı renk ile çevrelenmiştir. Haç içinde at üzerinde Aziz George elinde bulunan mızrakla ejderha öldürmektedir.
1964'ten beri yürürlükte olan bayrakta Aziz George detayının nedeni ejderha avcısı olarak bilinmesidir.
Malta, turizm için eşsiz bir nokta. Burada mutlaka görmeniz gereken yerler şu şekilde:
Popeye Village
Blue Grotto
Ħal-Saflieni Katakompu
Ġgantija
Ħaġar Qim
Valletta
Tarxien Tapınakları
Malta'ya yaz döneminde hemen hemen her gün seferler düzenleniyor. Diğer mevsimlerde de belli periyotlarla Malta uçuşları gerçekleşiyor. Türkiye'den Malta'ya direkt uçuş mevcut. Uçuş süresi ise yaklaşık 2.5 saattir.
Malta, Schengen sistemine tabidir. Bu nedenle Umuma Mahsus Pasaport sahiplerinin vize alması gerekmektedir. Hususi, Hizmet ve Diplomatik Pasaport sahipleri ise 180 gün içerisinde 90 günü aşmamak kaydıyla vizesiz seyahat edebilir.