Hayatı
Kösem Sultan'ın kökenine dair kesin bilgiler bulunmaz. Ancak Rum asıllı olduğu söylenir. Handan Valide Sultan döneminde sarayın haremine girmiştir. Anastasya adıyla geldiği sarayda Mahpeyker adını almıştır. Sonrasında yol göstericiliği nedeniyle adına Kösem de eklenmiştir. Kösem Sultan saraya girdiğinde Hatice Mahfiruz Sultan I. Ahmed'in gözdesi konumundaydı. Kösem Sultan Mahfiruz Sultan'dan 4 ay sonra hamile kaldı. 1605 yılının Mart ayında Kösem Sultan'dan Şehzade Mehmed'i dünyaya getirip baş haseki unvanını aldı. Handan Valide Sultan'ın vefatıyla I. Ahmed ile daha da yakınlaşan Kösem Sultan, Mahfiruz Sultan'ın da gözden düşmesine sebep oldu.
Genç Osman Dönemi
I. Ahmed'in erkek çocuklarından 6 tanesini Kösem Sultan doğurmuştur. Bunlardan iki tanesi küçük yaşta vefat etmiştir. Mahfiruze Sultan'ın genç yaşta ölümü Kösem Sultan'ın daha da güçlenmesine sebep olmuştur. 14 yaşında tahta çıkan Genç Osman'ı Kösem büyütmüştür. Ancak Kösem Sultan eşi vefat ettiğinden gözden düşmüş ve Safiye Sultan'ın yanına Eski Saray'a yollanmıştır. Genç Osman Kösem'in siyasete karışmasına böyle engel olmuştur.
IV. Murad Dönemi
Daha sonra kendi Kösem Sultan'ın oğlu IV. Murad'ın tahta geçmesi ile Kösem Sultan Valide Sulta unvanı almıştır. IV. Murad tahta çıktığında henüz 11 yaşında olduğu için annesinin etkisi altında bir yönetim sergilemiştir. Kösem Sultan 30 yıla yakın devletin idari gücünü kendi elinde tutmuştur. Hatta Kösem Sultan 'saltanat naibesi' adıyla oğlu yerine devleti yönetmiştir.
Padişah İbrahim Dönemi
IV. Murad'ın katledilmesinden sonra tahta çıkan yine Kösem'in diğer oğlu İbrahim oldu. İbrahim'in öldürülme korkusu ile büyümesi onda çeşitli ruhsal sorunlara yol açmıştır. Kösem Sultan yine sarayda söz sahibidir. Oğlunun soylarını devam ettirebilmesi için elinden geleni yapar ve Şehzade Mehmed, Şehzade Süleyman ve Şehzade Ahmed dünyaya gelir. Ancak padişah İbrahim annesinin artık devlet işlerine karışmasını istemez. Hatta annesi ve kız kardeşlerini eski saraya göndermek ister. Ama İbrahim'in tahtan indirilmesi ve yenire 6 yaşındaki IV. Mehmed'in getirişmesi Kösem Sultan'ın elinin yeniden güçlenmesine sebep olur.
Çocukları
Mehmed
Murad
Kasım
Süleyman
İbrahim
Ayşe
Fatma
Gevher
Hanzade