Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Nisan ayında yaptığı açıklamada politika faizini yüzde 46’ya çıkardığını duyurdu. İktisatçı Mahfi Eğilmez, internet sitesinde kaleme aldığı yazıyla Türkiye’nin faizini matematik formülüyle anlattı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Nisan ayında yaptığı açıklamada politika faizini yüzde 46’ya çıkardığını duyurdu. İktisatçı Mahfi Eğilmez, internet sitesinde kaleme aldığı yazıyla Türkiye’nin faizini matematik formülüyle anlattı.
İktisatçı Mahfi Eğilmez, internet sitesinde “Faizi Değiştirmemek Doğru muydu?” Başlıklı bir yazı yazdı. Eğilmez, X hesabından yazısını “Anlaşılması kolay olmayan teknik konuları, işin özünü bozmadan, basitleştirerek anlatmaya çalışıyorum. Bu yazım o tür yazılarımın tipik bir örneği” sözleriyle paylaştı.
Faizi Taylor formülüyle anlata Mahfi Eğilmez, Taylor Kuralı’na şöyle yer verdi:
“Faiz Oranı = r∗ + π + 0,5 (π − π∗) + 0,5 (y − y∗)
Bu denklemdeki harflerin anlamları şöyledir:
r∗: reel denge faizi (ABD için % 2, Türkiye için yüzde 3 olarak kabul edebiliriz)
π: mevcut enflasyon oranı
π∗: hedef enflasyon oranı (merkez bankasının ulaşmak için hedef aldığı enflasyon oranıdır)
y: reel GSYİH (GSYH’nin reel büyüme oranı)
y∗: potansiyel GSYİH (GSYH’nin potansiyel büyüme oranı)
Bu denklemde iki tane 0,5 katsayısı yer alıyor. Bunlar, merkez bankasının enflasyon ve çıktı (büyüme) sapmalarına ne ölçüde tepki vereceğini belirler. İlk 0,5 oranındaki katsayı enflasyona karşı verilecek tepkiyle ilgilidir. Buna göre gerçekleşen enflasyon, hedeflenen enflasyonun üzerine çıkarsa merkez bankasının faizini bu farkın 0,5 ile çarpımı sonucunda çıkacak oran kadar artırması gerekir.”
Taylor Kuralı’nı ABD ve Türkiye’ye uygulayarak durum tespiti yapan Eğilmez, ABD’nin faiz oranının Taylor Kuralı’na uygun olduğunu dile getirdi.
Peki Türkiye’nin faizine Taylor kuralı ne diyor? Eğilmez, yazısında şu ifadelere yer verdi:
“Türkiye ekonomisinin bir yandan potansiyel büyümesinin altında bir büyüme oranıyla büyüyor olması, TCMB’yi politika faizini daha fazla yükseltmekten alıkoyuyor. Enflasyondaki durum ise hedeflenen enflasyonun çok gerisinde kalınmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu durumda da TCMB’nin bu aşamada politika faizini düşürmesinin doğru olmayacağı ortaya çıkıyor. Taylor Kuralı çerçevesinde TCMB’nin mevcut politika faizini düşürmemesi doğru bir yaklaşım olmuştur.”