Lojistik sektörü kulağa sadece taşımacılık gibi gelse de, aslında arkasında birçok detay barındırıyor. Eğer bu sektöre adım atmayı düşünüyorsan ya da çoktan “Ben bu işi yaparım!” dediysen, seni bekleyen bazı kritik gerçeklerle yüzleşmeye hazır ol. İşte lojistikte iş kurmadan önce mutlaka göz önünde bulundurman gerekenler. 👇
Lojistik demek, zincirin her halkasının sağlam olması demek. Üreticiden müşteriye kadar uzanan bu yolculukta, her adımın birbiriyle kusursuz şekilde entegre olması gerekiyor. Aksi takdirde bir yerde yaşanacak aksaklık tüm sistemi felç edebilir. Bu yüzden, işin başında güvenilir tedarikçilerle anlaşmalar yapmalı, taşeron firmaların performansını sürekli izlemelisin. Dijital çözümleri sürece entegre etmek de tedarik zincirini hem takip edilebilir hem de optimize edilebilir hale getirir. Unutma: Zincirin bir halkası koptuğunda, tüm yük yere düşer.
Lojistik sektöründe, özellikle uluslararası taşımacılık alanında oldukça sıkı yasal düzenlemeler mevcut. Gümrük kuralları, taşımacılık belgeleri, sigorta yükümlülükleri, ülke giriş çıkış prosedürleri gibi birçok detay çok önemli. Ama bunlar seni korkutmasın! Bu alanı bilen iyi bir danışman ya da hukukçu ile çalışmak işlerini çok kolaylaştırır. Yasalara hakim olmak, bu yolda ilerlemeni kolaylaştırır.
Eğer kara taşımacılığı yapacaksan; aracın kalitesi, kapasitesi, yakıt tüketimi ve bakım maliyetleri gibi birçok detayı göz önünde bulundurman gerekir. Sıfır mı alacaksın, ikinci el mi? Kiralama mı, satın alma mı? Bunların hepsi ilk adımda vereceğin kararlar. Ayrıca filona uygun sürücü bulmak, şoförlerin yasal yeterlilikleri ve vardiya planlaması gibi konular da bir o kadar önemli. Yanlış bir filoyla hem zaman kaybeder hem de zarar edebilirsin.
Lojistikte depo, sadece kutuların üst üste dizildiği bir alandan ibaret değildir! Ürünlerin hangi sırayla yerleştirileceği, ne kadar sürede çıkış yapacağı, hangi rotaya gönderileceği gibi bilgiler sistematik bir şekilde işlenmeli. Bu da ancak iyi bir depo yönetim sistemi ile mümkün olur. Depolama sürecinde yaşanacak en küçük hata, tüm dağıtım ağını altüst edebilir.
Artık kağıt kalemle sevkiyat yönetme dönemi kapandı. GPS takip sistemleri, otomatik bildirim yazılımları, ERP çözümleri derken teknoloji lojistikte adeta cankurtaran oldu! Özellikle rota optimizasyonu ve araç takibi, maliyetleri ciddi oranda düşürüyor. Ayrıca müşterilerin de artık anlık takip imkanı sunan firmalara yöneldiğini belirtelim.
İlk başta kar marjı yüksek gibi görünse de, lojistikte gider kalemleri çoğu zaman gizlidir. Yakıt, bakım, sigorta, personel, vergi, ceza, gecikme gibi birçok kalem seni zorlayabilir. Bu yüzden detaylı ve gerçekçi bir bütçe planı yapmadan işe kalkışmak risklidir. Ayrıca nakit akışını da iyi planlaman gerekir, çünkü ödemelerin vadeye yayılması seni bir anda nakit sıkışıklığına sürükleyebilir. Her adımı bir muhasebeci gibi hesaplamalısın.
Lojistik sektörü ekip işidir. Şoföründen çağrı merkezi çalışanına, depo elemanından planlamacıya kadar herkesin rolü kritiktir. Doğru ekiple çalışmak sadece operasyonel kolaylık değil aynı zamanda güvenlik ve müşteri memnuniyeti anlamına da gelir. Eğitimli, stres yönetimi güçlü ve iletişimi kuvvetli kişilerle yola çıkmak işini kolaylaştırır.
Lojistikte yalnızca ürün taşımak yetmez, müşteriye güven de taşımak gerekir. Taşıma sırasında yaşanabilecek bir gecikme, hasar ya da kayıp durumunda müşteriye nasıl destek sunduğun çok önemlidir. Kriz yönetimi, açık iletişim ve çözüm odaklı yaklaşım seni öne çıkarır. Müşterilerin çoğu, her durumda anında ulaşılabilecek bir muhatap bulmak ister. Kısacası iyi bir müşteri hizmetleri departmanı seni sadece kurtarmaz, markanı da büyütür.
Düşük karbon salımı, çevre dostu paketleme, geri dönüşüm gibi kavramlar artık lojistik firmalarının da üst sıralarında. Çünkü tüketici beklentileri bu yönde değişiyor. Bu alana erken yatırım yapan firmalar, uzun vadede hem prestij hem de maliyet avantajı elde ediyor. Elektrikli araçlar, güneş enerjili depo sistemleri ya da dijital evrak yönetimi gibi çözümleri gündemine almanda fayda var.
Lojistikte her şey plana göre gitmez. Yol kapanır, araç bozulur, evrak takılır, müşteri vazgeçer... Bu gibi durumlara karşı alternatif planlar geliştirmelisin. Özellikle dağıtım rotaları, tedarik alternatifleri ve iletişim protokolleri önceden hazırlanmalı. Kriz anında paniklemek yerine hızlı karar alabilen bir sistemin olması senin işini kolaylaştırır. “Ne olur ne olmaz” demek yerine, “Şu olursa, bunu yaparız” demek her zaman daha güçlü bir duruş sergiler.