Mustafa Eminoğlu Anadolu Lisesi Okul Müdürü Mustafa Ekinci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 12'inci sınıf öğrencileri Ali Kaan Ergün ve Alibey Delimustafaoğlu'nun fizik öğretmenleri Ferhat Çekim danışmanlığında yaptıkları ve 'Ultrasonik Ses Tüneli' adını verdikleri projenin 2013 yılında Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından liselerarası uygulamalı fizik dalı yarışmasında Türkiye 2'incisi olduğunu söyledi.
Projenin TÜBİTAK değerlendirmeleri sonrasında Intel firması tarafından Amerika'nın Los Angeles kentinde düzenlenecek Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı'na katılmasına karar verildiğini belirten Ekinci, '70 ülkeden bin 600 öğrencinin katılacağı fuarda Türkiye'yi bizim okulumuz temsil edecek. Fuarda yapılacak değerlendirme sonrasında öğrencilerimiz ilk 3'e girmeleri durumunda Türkiye'de istedikleri üniversitede sınavsız veya Amerika'nın en önemli üniversitelerinden birisi Harvard'da eğitimlerine devam edebilecek' şeklinde konuştu.
Projeyi hazırlayan öğrencilerden Ali Kaan Ergün, insan kulağının duyma sınırı üzerinde bulunan ultrasonik ses dalgalarını piezo hoparlör kullanarak doğrusal bir zemin üzerinde sabitlemeyi başardıklarını vurguladı.
Gürültü kirliliğini önleyecek proje
Bu sayede sesin işlevselliğini artırarak gürültü kirliliğini önlediklerini belirten Ergün, şunları kaydetti:
'Normal hoparlör sesi 360 derece yayar ve etraftaki herkes tarafından duyulmasını sağlar. Yapmış olduğumuz hoparlörü bilgisayara bağladığımızda ise çalan müziğin sadece doğrusal bir alanda herhangi bir cisme çarpmasıyla duyulabildiğini gördük. Hoparlörü ne tarafa çevirirsek o taraftaki kişi ses kendisine veya başka bir cisme çarptığında duyabiliyor, kişinin yanındaki veya arkasındaki kişiler çalan müziği duyamıyor. Bu sistem açık havada daha verimli kullanılabiliyor. Mesela hoparlörü gökyüzüne doğru kaldırdığımızda herhangi bir cisme çarpmadığı için hoparlörü elinde tutan kişi dahi çalan müziği duyamıyor. Hazırladığımız bu projeyle sesi istenilen zamanda istenilen yere iletebiliyoruz. Gürültünün yoğun olduğu yerlerde daha fazla gürültü kirliliğine yol açmadan sesi doğru alıcıya, doğru zamanda, doğru şekilde ulaşmasını sağlayarak başta kazalar olmak üzere güvenlik gibi birçok alanda işlevselliği artırmış oluyoruz.'
Proje öğrencilerinden Alibey Delimustafaoğlu da yaklaşık 4 ayda hazırladıkları ultrasonik ses tünelinin, hareketli, çok sesli umumi yerlerde bilgilendirme amaçlı kullanılabileceğini ifade etti.
Hava limanı, terminallerde, otobüs, dolmuş ve metro duraklarında, metrobüs ve tren istasyonlarında, vapur iskelelerinde, marina ve limanların belli noktalarında, iniş ve biniş noktalarında yolculara gereken bilgi ve talimatları emniyetli bir şekilde verebilme imkanını sağladığını belirten Delimustafaoğlu, 'Yapmış olduğumuz sistemle 180 metre uzaklığa kadar sesi duyabiliyoruz. Plaklar üzerindeki piezo hoparlör sayısını artırarak sesin daha uzak mesafede duyulmasını sağlayabiliriz veya plaklar üzerindeki dizilim şeklini değiştirerek sesin daha dar bir koridorda duyulmasını sağlayarak kişilerin telefonla konuşuyormuş gibi sadece kendilerinin duymasını sağlayabiliriz' diye konuştu.
Fizik öğretmeni ve proje danışmanı Ferhat Çekim de Türkiye Patent Enstitüsüne patent başvurusunda bulunduklarını, destek verilmesi halinde seri üretimin yapılabileceğini vurguladı.
KAYSERİ - Musa Özyürek