Sindirimden sorumlu olan proteinleri ve yağları parçalayan lipaz enzimi oldukça önemlidir. Lipaz enziminin vücutta az ya da fazla üretilmesi birçok sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Lipaz testi özellikle pankreas hastalıklarını teşhis etmek için yapılır. Peki, lipaz nedir? Yüksekliği ve düşüklüğü ne anlamlara gelmektedir? Değerleri kaç olmalıdır? İşte detaylar..
Pankreas karnın arkasında bulunan bir organdır. Lipaz ise pankreas ve mide tarafından salgılanan ve yağların sindirilmesinde görevli bir enzimdir. İnsanlarda bunlardan ayrı üç tane lipaz çeşidir vardır. Bu lipazların hepsi sinidirim ile alakalı değildir. Lipaz ile ilgili merak edilenleri sizler için derledik.
Lipaz, pankreas ve midede salgılanan sıvının içinde yer alır. Bu sıvı ince bağırsağa doğru iletilerek sindirim işleminin gerçekleşmesini sağlar. Besinlerden alınan yağlar lipaz enzimi sayesinde yapı taşlarına kadar parçalanarak kullanılabilir hale gelirler. Sindirim sisteminde görev almayan birçok lipaz vardır. Aynı zamanda karaciğerde hepatik lipaz, hormona duyarlı lipazlar, kılcal damarlarda ise lipoprotein lipazları yer alır.
Lipaz yüksekliği, değerlerin 140 U/L üstünde çıkmasıdır. Bu değerin yüksekliği pankreas ile ilgili rahatsızlıkların ve sindirim sistemi ile ilgili de rahatsızlıkların bir sebebi olabilir. Aynı zamanda pankreas kanserinin bir belirtisi olabilir. Aynı zamanda böbrek yetmezliği, safra kesesi enfeksiyonu, çölyak hastalıkları, obesite, trigliserid yüksekliği lipaz değerlerinin yükselmesine sebep olabilir. Lipaz yüksekliğinin belirtileri ise şunlardır
Halsizlik
Çabuk yorulma
Kilo kaybı
Sık idrara çıkma
Aşırı susuzluk
Lipaz değeri 10 U/L altında ise bir düşüklük söz konusudur. Genetik faktörler ve genetik bir hastalık olan kistik fibroz düşüklüğe neden olabilir. Lipaz düşüklüğü vücutta kalıcı sağlık sorunlarına yol açabilir. Lipaz değerinin düşüklüğü ise şunlardır:
Eklem ağrıları
İshal
Kabızlık
Karın ağrıları
Mesane bölgesinde oluşan şişlik
Fazla kilo alımı
İstek dışında idrar yapma
Kalça ve uyluk bölgesinde yağ birikimlerinin oluşması
Ciltte sivilce
Lipaz değerlerine kan testi yapılarak bakılır. Koldan veya elin uygun herhangi bir damarından alınan kan ile sadece lipaz değil başka birçok değerlere bakılabilir. Sağlıklı bir insanda değerler 10- 140 U/L arasında olmalıdır. Olması gerekenden fazla değer veya aşağı değerler sağlık açısından büyük bir önem arz eder.