Uzun işsizlik süreçlerinin baş belası, art arda insanın yüzüne tokat gibi vuran ama bir yerde üstesinden gelinmesi gereken mülakat soruları, mülakat sorularımız... İnsanı delirten, çıldırtan, yeri geldi mi masaya vurup, küfür edip, el hareketi eşliğinde çıkıp gitme hissi yaratan mülakat sorularımız. İşte bu soruları göğsünüzde yumuşatıp nasıl cevaplamanız gerektiğine dair bir incelemeyle karşınızdayız.
''Canım Florya'da oturuyorum, Sancaktepe'ye görüşmeye geldim. Gayet tabi çok rahat geldim elimle koymuş gibi buldum yani'' demek yerine sus ve sadece ''Kolay buldum'' de. Zafere giden yolda çekilen çile kutsaldır ne de olsa.
''Yanii, hımm, şeyyy, aslında çok da şaapamadım ya'' dememek için önce bir araştırın şirketi, pozisyonun istediklerine, iş tanımına bakın ki kalmayın öyle dımdızlak.
Kan beyne sıçrar ve içten içe kendinize telkinlerle sakinleştirmeye çalışırsınız. Sayısızca sınava gir stres, sıkıntı, kurdeşen dök, sıçtın mavisini gör sonra paşam gelsin not ortalamana sallasın. Ne ala demeden önce sakin bir cevap vermeye odaklanmalı. Ne kadar yaratıcı olduğunuzdan, teoriden çok pratiğin öneminden ve iş öğrenmedeki hızınızdan bahsedebilirsiniz. Hatta ''David Foster Wallace - Bu Su'' kitabını okuyup gitmenizde fayda var.
Neden yani biz butik bir aile mafyasıyız belki ama annem: ''Kuzum bunu sana yapamam. Seni bu işlerin dışında bırakıyorum'' dedi olamaz mı? Çok sorgulamadan cevap verin en iyisi.
Buradan çıkarımım 'Neden kovuldunuz hacı?'' ya da ''Niye çıktın?' Para göz müsün yoksa idealist mi? Burada idealist olmasanız bile, kapitalizmin uşağı olsanız bile idealist rolü yapmak her zaman kazandırır.
''Para para para''
Kardeş Napolyon musun bi dur allahasen. İşi sevmek iş hakkında duyduğun heyecan, içsel motivasyon, şirketin politikaları, hedefleri ile olan uyum bunlardan bahset.
Siz mükemmeliyetçi yada işkolik olduğunuz yalanlarını söylemeye ve farazi örneklerle cevabınızı desteklemeye devam edin. Dürüstlük kaybettiriyor ne yazık ki.
Aslında çok uygunsuz ve hadsiz bir soru. Evet tabii ki çocuk düşünüyorum tarzı cevaplarınız da elenme olasılığınız artabilir. Tabi kişinin donanımı ve iş becerisi önemli etken olmakla birlikte az tecrübeli, yeni evli ve çocuk düşünen adayların elenme olasılıkları yüksek ihtimal. Beyaz bir yalan söyleyin. Yalandan kim ölmüş.
Zeki olduğunu düşünen işe alım uzmanları günümüzde de böyle sorular sorabiliyor. Şaşırıp da ani bir refleksle arkanızı dönüp bakmayın amaan..
Yıllar yılı geçse de eskimeyecek bir klasik. Bir bünyede hem sadakatinizi hem gelecek planlarınızı tartıp bir potada eriten bu şaheser soruyu yıllar içinde deneyimleyen insanlar ''Sizin yerinizde'' tarzı hadsizlikler ile anında elenme potansiyeline girerler. Yapılmaması önemle rica olunur.
Burada Mustafa Denizli taktiğine yönelebilirsiniz. ''Baskı ve stres benim kan kardeşim gibidir. Kendinizi geliştirmede yardımcı olur.'' tarzı cevaplar yapıştırın, siz kazanın.
''Ne demezsin. Sanırsın dünyanın bütün yükü benim omuzlarımda'' gibi yüksek uçuşlardan kaçının. İşin gerektirdiği sorumlulukları alırım, yaptığım işlere güvenir, insiyatif alırım tarzı cevaplar artı puan katar.
İşte tam bir tuzak soru daha. Sakın ha ''Yok dimi'' , ''Aynen ya'' , ''Napsak ki bilemedim?'' tarzı artist artist hareketlere girişmeyin. Temelinde geçici mi yoksa uzun vadede mi burada çalışmak istiyorsunuzun dolambaçlı versiyonudur.
Yeni mezunsanız çıldırma sebebi bir soru daha. ''Ulan bi dur bakalım al hele beni. Bir alsan ben nasıl yardıracam önünü alamayacağım belki ne malum ama şimdi ne desem havada kalacak'' diye düşünebilirsiniz. ''Tutarlı sallayın, azimli ve çalışkan yapımla şirketin ulaşmak istediği hedeflere katkıda bulunabileceğime inanıyorum'' tarzı şeyler söyleyin.
Hacı ne yaptın sen!! Yeni mezun olmuşum, adam bana 20 yıllık denetimci muamelesi yapıyor. Şirkete şöyle bir göz atın en kötü, sürdürülebilirlik, inovasyon tarzı afilli cümlelerle geçiştirin iş görür.
Gaza gelmek, sinirlenmek ''Ben size neden geliyim olum, siz kimsiniz be kimsiniz??'' diye Seda Sayan'a bağlamayın. İş ile sizin özelliklerinizin uyuştuğu alanlardan yürüyün.
Aklınızdan geçeni yapmayın, çirkinleşmeyin... Ön görülebilen ve azaltılması, ortadan kaldırılması gereken tehditlerdir tarzı cevap iş görür.
''Yaaa caddeye iniyorum, alışveriş yapıyorum, vitrin vitrin geziyorum sonra kitap okurum en sevdiğim kitap ferrarisine binen Berkcan'' tarzı tiki, günlük hayatta yaptığınız şeyleri bir kenara koyun ve aktif olarak yaptığınız şeylerden bahsedin. Gitar çalarım, sosyal derneklerde çalışırım gibi gibi...
Riskli olabilir. Dürüst olmakta yarar var. Eğer İngilizce ile işi olmayan bir bölümse ama inatla İngilizce istiyorsa mülakatçıya İngilizce soru sormasını önerebilirsiniz. Kendisi de İngilizce bilmediğinden South Park sessizliği olacaktır muhtemel.
Sakın amcanızın, dayınızın, kayınçonuzu referans göstermeyin. Daha önce çalıştığınız yada staj yaptığınız pozisyonlarda sizden nefret etmeyen, size sallamayacak kişileri seçin ki hakkınızda güzel şeyler söylesinler. Zamanında bağlı olarak çalıştığınız yöneticinin hakkınızda güzel sözler söylemesi olumsuz giden mülakatı lehinize çevirir o derece.