Kuzey ışıkları, kutup ışıkları ya da kutup aurorası olarak da bilenen bu hayranlık veren doğa olayı her yıl binlerce kişi tarafından izlenmektedir. Kuzey ışıkları birçok şekilde ve renkte görülebilirler. Her rengin oluşumu ise farklıdır. Işık kirliliğinin az olduğu yerlerde daha net görülürler. Peki kuzey ışıkları hangi mevsimde ve hangi ülkelerde görülürler? İşte merak edilenleri ile birlikte haberimiz...
Roma mitolojisindeki Şafak Tanrıçası, Aurora olarak geçmektedir. Latince bir kelime olan Aurora, gün doğumu anlamına gelmektedir. Borealis kelimesi ise Yunanca kuzey rüzgarı anlamını taşımaktadır. Bu muazzam güzelliğe ise Kri halkları 'Ruhların Dansı' ismini vermişlerdir. Şimdi kuzey ışıkları hakkında merak edilenlere bir göz atalım...
Güneşteki patlamalar sonucunda ayrılan protonlar ve elektronlar yol alırken Dünya'nın manyetik alanına geçen bu parçacıklar kutuplara doğru ilerlerler. Manyetik alan ile bu parçacıklar etkileşime girerek bu ışıkları oluştururlar. Kuzey ışıklarının bu kadar muhteşem gözükmesinin sebebi güneşten gelen yüklü parçacıkların dünyanın atmosferindeki gazlar ve oksijen taneciklerinin çarpışması sonucu olur. Çarpışmadan kaynaklı bu tanecikler enerji kazanırlar ve normal hallerine dönerken ışıma dalga enerji taşıyan parçacıkları yayarlar.
Eğer bu ışıklar, kırmızı veya yeşil renkte ise güneşten gelen parçacıklarının oksijen ile çarpışmasından kaynaklanır. Eğer bu parçacıklar azot molekülleri ile çarpışırlar ise mavi ve mor ışık rengini oluştururlar. Soluk sarımsı yeşil ise en sık görülen aurora rengidir. Kuzey ışıklarının kutuplardan görülmesinin sebebi ise yüksek manyetik alandan kaynaklıdır.
Auroralar ark şekilli, sütun şekilli ve şerit şekilli aurora olmak üzere üç farklı şekilde görünürler. Ark şekilli auroralar, kuzeydoğudan kuzeybatıya doğru uzanırlar. Yüksek enlemlerde oluşurlar. Sütun şekilli auroralar, genellikle düşük jeomanyetik enlemler oluşurlar. Artan parlaklık ve hareketlilik ile ortaya çıkarlar. Uzaya doğru yükselirler ve ışık sütunları oldukça büyüktür. Şerit şekilli auroralar ise kıvrımlıdırlar. Aurora yoğunluğu arttıkça hızlanırlar, azaldıkça yavaşlarlar.
Kutup Işıkları olarak da bilinen kuzey ışıkları kış mevsimde görülmektedir. Ekim ve Mart ayları arasında görülen kuzey ışıklarının en yüksek olduğu saat dilimleri ise 22.00 ve 02.00 arasıdır. Hava ne kadar daha karanlık olursa o kadar net görülürler. Kuzey ışıkları birçok yerde görülebilirler. Kuzey ışıklarının görüldüğü yerler Avrupa, Kanada, Rusya ve Alaska'dır.
Avrupa: Avrupa'dan seyretmek için Ekim- Mart ayları en uygun aylardır. Finlandiya, Norveç, İsveç ülkelerinde görülürler. Bu ülkelerin kutup dairesinde kalan bölgelerinde ve özellikle ışığın az olduğu bölgelerde daha net izlenmektedir.
Kanada: Kanada için en uygun tarih Aralık ve Mart aylarıdır.
Rusya: Ekim ayından Mart ayına kadar Kuzey Işıkları izlenebilir.
Alaska: Kuzey Işıklarının en net görüldüğü yerdir. Eylül ayından Nisan ayının sonuna kadar kuzey ışıkları görülür.