Eskiyen arabanızı yenilemek, yeni bir ev satın almak veya güzel bir tatil yapmak için paraya ihtiyacınız olduğunda bankanızın size ne kadar kredi vereceğini öngörebilseniz iyi olmaz mıydı? Aslında bunu yapmanın bir yolu var, o da yüksek kredi notuna sahip olmak. Peki bugüne kadar gerçekleştirdiğiniz bütün finansal davranış geçmişini kapsayan kredi notu nedir, nasıl hesaplanır ve kaç olmalıdır?
Kişisel imajınızı artıracak ve kredi notunuzu yükseletecek ipuçları içeriğimizde!
Kredi notu; bankaların kredi verirken özellikle dikkat ettiği bir değerdir ve KKB notu olarak da adlandırılır. Kredi notu, kişilerin gelecek 12 aylık dönemde olası borç ödeme riskini hesaplamada kullanılır ve buna bağlı olarak alınacak kredinin belirlenmesinde etkilidir. Kredi notu kredi başvurularının yanı sıra; ev-araç kiralama, telefon ve eşya satın alma gibi durumlarda da önemli bir gösterge olarak kullanılır.
Bütün bunlarla birlikte, kredi notu geniş bir skalada ele alınır ve özel bir sistemle hesaplanır. Buna göre, müşteriler çeşitli risk gruplarına ayrılır. Kredi notu 0 ile 1900 arasında değişen değerlere sahiptir ve doğrusal şekilde ilerler. Yani kredi notunuz ne kadar yüksekse, kredi başvurularınızın olumlu sonuçlanma ihtimali de o kadar yüksek olur.
Günümüzde hemen hemen herkesin kredi kartı kullandığı düşünülürse, kabaca herkesin kredi notu olduğunu söylemek doğru olabilir. Buna ek olarak çekilen bayram, ihtiyaç, konut ve araç kredileri ile kredili mevduat hesapları da kredi notunun olması için yeterlidir. Bunlardan bir veya birkaçının bulunması sadece hesaplamaya farklı değerlerin girmesi anlamına gelir. Ayrıca birine kefil olmak da kredi siciline dahil edilir.
Kredi notunun düşük olması ile '0' olması farklı şeylerdir. Düşük kredi notu mevcut finansal yapı ve geçmişteki ödenmemiş borçlara dayanarak kişinin kredi çekememesine neden olur. Kredi notunun olmaması ise daha önce herhangi bir şekilde bankacılık işlemi yapmamış olmakla eşdeğerdir. Bu durum da tıpkı düşük kredi notu gibi bankalar için yüksek risk potansiyelli kişileri temsil eder çünkü bu durumda belirli bir risk hesaplaması yapılamaz.
Kredi skoru ise kendi içinde şu şekilde sınıflandırılır:
0 - 699 : Çok Riskli (Alamaz)
700 - 1099: Orta Riskli (Alma İhtimali Düşük)
1100 - 1499: Az Riskli (Değişken)
1500 - 1699: İyi (Alabilir)
1700 - 1900: Çok İyi (Alabilir)
Bankalar için bu sıralamada en çok tereddütte kalınan grup az risk aralığıdır. Bu gruptaki bireylerin borcunu ödeyip ödemeyeceği tam bir muamma olduğu için kredi alma ihtimali ve tutarı bankadan bankaya değişir. Bu durumda yapılması gereken en güvenli şey kredi notunu yükseltme adımlarına başvurmaktır. Çünkü yüksek kredi notu, yüksek kişisel imaj ile yüksek kredi avantajları anlamına gelir. 💰
Kredi notu, pek çok farklı kriter dahilinde hesaplanır. Bu hesaplamada;
Kredi ve kredi kartı borç ödeme alışkanlıkları %35,
Mevcut hesap ve borç durumu %35,
Yakın zamanlı kredi başvuruları %11,
Kredi kullanım yoğunluğu %10,
Diğer ölçütler ise %9
yer tutar. Bu hesaplamada bankaların kendi inisiyatifine göre hareket etme hakkı da vardır.
Siz de kredi notunuzu öğrenmek istiyorsanız farklı yöntemleri deneyebilirsiniz. Örneğin; bankanızı ziyaret ederek veya internet bankacılığını kullanarak, genellikle belirli bir ücret karşılığında kredi notunu öğrenme şansınız olur. Ayrıca e-devlet üzerinden risk raporu başvurusunda bulunabilir ve kredi kullanım görünümüne dair genel bir fikir edinebilirsiniz. Kredi notunu öğrenmek, gelecekte gerçekleştirmek istediklerinizi tamamlamak adına önemlidir; bu şekilde gerekli önlemleri alabilir ve hedeflerinize daha kısa sürede ulaşabilirsiniz.
Kredi notunuz düşük olduğunda ihtiyaçlarınızı istediğiniz gibi karşılama özgürlüğünüz olmaz. Ancak bu durum birkaç basit adımda toparlanabilir. Bunun için yapmanız gereken, bankacılık davranışlarınızı yeniden düzenleyerek kredi notunu yükseltmektir. Bunun için en önemli olan şeyse ödemeleri zamanında yapmaktır. Mevcut borcun azaldığı ve düzenli ödemelerin yapıldığı bir senaryoda kredi notunuzun yükselmesi an meselesi haline gelir.
Kredi notunu yükselttikten sonra istediğiniz başvuruyu yapmak için de belirli şartları tamamlamanız gerekir. Öncelikle her bankanın kendi kriterleri olduğunu ve kredi notunuz yüksek olsa bile kredi çıkmama ihtimali bulunduğunu bilmeniz gerekir. Bütün bunların devamında alabileceğiniz kredi tutarı da bankadan bankaya değişir. Ancak kredi notunu yüksek tutmak bankacılık işlemlerinde ve iş hayatında itibar yükselten bir durumdur. Yeni kapılar açan yüksek kredi notu ile geleceği daha iyi planlamanız ve hedeflerinizi daha kısa sürede tamamlamanız mümkün olur.