Kredi kartı artık paranın yerini almışken, düşen alım gücü ile de kredisiz bir yatırım yapmak neredeyse olanaksız görülüyor. Alışveriş yaparken, kredi kartı limitinizi düşürmemek için kullandığını krediden, araba kiralamak için bakılan sisteme, ev ya da araba almak için de banka kredisine ihtiyaç duyduğunuzda karşınıza hep 'kredi notu çıkıyor.' Notunuz düşükse hayat biraz zorlaşıyor.
Kredi notu bankaların ortak kullandığı, kişilerin bireysel bankacılık geçmişlerindeki ödeme düzenleri, kullanım alışkanlıkları gibi veriler üzerinden derecelendirildikleri bir sistemdir. Kredi notları, Kredi Kayıt Bürosu (KKB) ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi tarafından kayıt altına alınır.
Kredi notu hesaplamasında kullanılan değişkenler öncelikli olarak, bankalara olan borçlar, bu borçların ödeme düzeni, borçlanma sebepleri(kredi, kredi kartı, kredinin türü), kredi kartı limiti ve kredi risk raporudur.
Risk Merkezi Raporu da kredi limit ve borç, bireysel kredi başvuru, ihale yasaklılık, senet ve çek bilgileri ile çek yasaklama ve kaldırma kararlarını içeren kişiye özgüdür.
Kredi notu kısaca borç ödeme performansınızı gösterir. Kredi notu en riskli demek olan en düşük 1 ile en yüksek not olan 1900 arasında belirlenir. Kurumlarda farklılık göstermekle birlikte genel olarak 900’ün altında nota sahip olanlara kredi verilmezken, 1200 ve üstü kredi notuna sahip olanlar ise yine gelirlerine ve teminatlarına bağlı olarak daha kolay kredi alabilirler.
Kredi notu sabit bir olgu değildir. Düşebilir ya da artabilir, işlemlere göre değişebilir. Kredi notu bir günde yükseltilemez. Belirli bir süre kişinin bankacılık işlemleri ve hareketleri incelenerek değişir. Kredi kartınızı bir yıl ödemeyip bir gecede tüm borcu kapatmanız notunuzu yükseltmeyecektir. Borç ödemelerinin düzenli ve sürekli olmasını gerektirir.
Ödenmemiş borçlar kredi notunda önemli bir göstergedir. Hatta artık tüm sistemlerin online olması ile sadece kredi ya da kredi kartları değil kişisel faturalar da bu konuya dahil olmuştur.
Borç ödemelerinde ya da harcama kısmakta zorlanan biriyseniz kredi kartınızın limitinin sınırlı olması sizi düzene sokacaktır. Ve bu düzen de kredi notunuzu yükseltecektir.
Maaş ya da düzenli gelirlerinizi gösteren bir banka hesabı ayrıca bu hesaptan verilecek otomatik fatura ödeme talimatları da sizi düzene sokacaktır.