Günümüzde güçlü bir şirket olmanın altın kurallarından biri, diğer şirketlerle iyi geçinerek ortak anlaşmalar imzalamak. Diğer adıyla konsorsiyum olarak bilinen bu antlaşmalar, en temelde şirket gücünü artıran ve etki alanını genişleten bir hamledir. Ancak bundan çok daha fazlası anlamına da gelir.
O halde başarılı şirketlerin olmazsa olmazı konsorsiyuma yakından bakalım!
Konsorsiyum; 2 veya daha fazla şirketin bir araya gelerek, normalde tek başına yapamayacakları bir işi yapmalarını sağlayan anlaşmadır. Ortak bir hedef uğruna anlaşan bu şirketler, uzmanlıklarını ve kaynaklarını kullanarak işin birlikte tamamlanmasını hedefler.
Konsorsiyumdaki her şirket, bir konuda özelleşmiştir ve işin belirli bir kısmını üstlenir. Bu nedenle konsorsiyum, ortak hedef için kurulan bir güç birliği olarak da tanımlanabilir. Örneğin; baraj yapım ihalesi alan şirketlerden biri barajın inşaatında, biri kazılmasında, diğeri ise santral ve türbin kurulmasında uzmanlaşmış olabilir. Dolayısıyla bu şirketler kendi uzmanlık alanları üzerinden yükümlülük alır.
Konsorsiyumu, klasik bir iş ortaklığından ayıran en önemli özelliği de yine bu iş yapma biçimidir. Normal iş ortaklıklarında şirketlerin hepsi işin genelinden sorumluyken, konsorsiyumda böyle bir durum söz konusu değildir. Özetle; konsorsiyum şirketleri, işin kendilerini ilgilendiren bölümünü yapmakla yükümlüdür.
Ayrıca iş ortaklıklarındaki şirketler birlikte hareket eder ve kar ile zararı, sözleşmede özel bir madde yoksa kendi aralarında eşit olarak böler. Konsorsiyumda ise; hangi şirketin işin ne kadarını, nasıl yerine getireceği koordinatör aracılığıyla belirlenir. İş sonunda ortaya çıkan kar zarar durumu da her bir şirket tarafından ayrı olarak beyan edilir.
Bütün bu özellikleri nedeniyle konsorsiyum, iş operasyonu bakımından bağımsız bir yapıdır ve şirketlere özgürlük tanır. Konsorsiyuma dahil olan bir şirket, kendi uzman olduğu konuda, diğer üyelerin müdahalesi olmadan hareket edebilir. Bu da ortak hedefe ulaşmak için oldukça etkili bir sistemdir.
Şirketlerin konsorsiyum anlaşması yapması ise genellikle kaynak yetersizliği ile ilgilidir. Yani, farklı alanlarda uzmanlık isteyen ve büyük yatırım gerektiren işler hem kapsamlı hem de pahalıdır. Dolayısıyla şirketler, bu tür büyük ihalelerin altına tek başına girmek yerine, işin diğer uzmanlarıyla çalışmayı tercih ederler. Böylece normalde yapamayacakları bir projeyi tamamlayabilirler.
Konsorsiyum, şirket değerini artıran ve hedeflere ulaşmaya yardımcı olan faydalı bir sistemdir. Başarılı bir proje sonunda, konsorsiyum üyeleri kar marjını artırarak büyüme hedeflerine daha rahat ulaşabilir. Bu tür bir sistem, gelecekte benzer ortaklıkların kurulması adına da avantajlıdır ve benzer anlaşmaların yapılmasını kolaylaştırır.
Konsorsiyumun getirdiği bir diğer fayda da şirket kredibilitesinin, yani güvenilirliğinin artmasıdır. Genellikle kendi başına yeterince güçlenemeyen bir şirket, konsorsiyum yoluyla marka bilinirliğini artırır ve diğer şirketlerin ilgisini çekerek daha fazla ihaleye girme avantajı elde eder. Özetle; başarı, başarıyı getirir de denilebilir.
Her üyesine ayrı ayrı fayda ile ek gelir sağlayan konsorsiyum, Türkiye'de sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Özellikle bankalar aracılığıyla yapılan konsorsiyum anlaşmaları sayesinde, hizmet sektörü çeşitlendirilir ve müşteriye daha faydalı araçlar sunulur. Baraj, köprü, metro inşaatı gibi faaliyetler konsorsiyumların en sık kullanıldığı alanlardır. Örnek olarak ise; İtalyan Astaldi ve IC İÇTAŞ arası kurulan 3. köprü konsorsiyumu gösterilebilir.
Konsorsiyum şirketlerinden bazıları ise şunlardır:
Aselsan
Türk Telekom
Türkiye Petrolleri
Arçelik
Turkcell
Vestel
TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.)
FNSS Savunma Sistemleri
STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş.
Havelsan
Konsorsiyum, şirketlerin geleceğe daha gerçekçi şekilde bakmasını sağlayan ve gelecek hedeflerini kolaylaştıran bir sistemdir. Ayrıca yurt dışı kaynakların kullanılmasına katkı sağlayarak ülke değerini de artırır. Bankaların genellikle kredilendirme aşamasında yer aldığı konsorsiyumlar, hem şirket büyümesine hem de hizmet sektörünün gelişmesine ciddi anlamda fayda sağlar. Bu da yerel ekonominin büyümesine yardımcıdır.