Seçim belirsizlikleri ile 'serbest piyasa' sınırları çizilerek dolar talebini yönetmeye çalışıyor. KKM dönüşlerinde döviz talebini engellemeye çalışan bankacıların yanında rezervlerde satışın sürmesi ilgi çekiyor. Serbest piyasa ile resmi kur arasındaki fark daralsa da ikinci tur sonrasında ekonomi politikaları merak edilmeye devam ediyor. Ekonomistler durumu nasıl yorumluyor?
Ekonomim'de Şebnem Turhan, seçimin ardından yoğun gündemle çalışmaya başlayan bankacılık sektöründe, KKM dönüşlerinin yoğun olduğunu belirtirken, KKM'den çıkanların dövize dönmesinin sorun yarattığını aktardı.
BDDK haftalık verilerinde KKM ilgisinin yoğunluğu görülürken, 5 Mayıs itibariyle KKM hacmi 2.2 trilyon lirayı aştı. KKM hacminin yaklaşık yüzde 60’nın döviz dönüşlü olduğu bilinirken, yüzde 40’nın Hazine'den karşılanan TL girişli olduğu hesaplanıyor. Döviz dönüşlü KKM ise bankaların ana odağında çünkü TL mevduat oranı ile döviz dönüş hedeflerinin tutmasına yarıyor.
Vade sonu gelen müşterilere KKM’de kalmaları için yüzde 8,5 TL faizin yanında yüzde 13-24 döviz cinsi opsiyon faizi de veriliyor. Döviz dönüşlü KKM’lerde yıllık döviz cinsi faizler yüzde 30-32’lere çıkarken, 5 milyon dolar döviz dönüşlü KKM'ye yıllık yüzde 30 döviz faizi ile 3 ayda 375 bin dolar 'getiri' sağlanıyor. Yine de kaynaklar KKM’de kalan müşteri sayısının düşük olduğunu da söylüyor.
Türkiye ekonomisinin ithalata dayalı olduğundan yola çıkarak, büyümeden feragat edilmeden döviz talebini azaltmanın zor olduğunu belirtirken, seçim arasında bunun uygulandığını düşünüyor.
Büyümeden vazgeçmenin piyasa faizleri üzerinde de baskıyı azaltacağını, kuru kontrol ederken, enflasyonda da artış olmayacağını ancak gerilemenin de olmayacağını belirtiyor.
Mısır Modeli'nde 'sermaye kontrolleri' ile 'piyasalarda panik yaratmadan' sıkılaştırmaya gidip, büyümenin yavaş ama sürdürülebilir olacağını öngörüyor. Serbest piyasa ve resmi kurlarda yüzde 20 seviyelerine çıkan farkın, Mısır'da hane halkı döviz talebinde sınırlandırma ile yönetilebildiğini, döviz yetersizliğinin yurt dışı seyahat, ithal tüketim gibi durumlarda kısıtlamaya yol açtığını belirtiyor.