Kısıtlamaların gevşetilmesi, her şeyin sona erdiği anlamına gelmiyor. Dikkatli davranmaya, önlemlerle hareket etmeye devam etmemiz gerekiyor. Peki nelere dikkat etmeliyiz? Nerelerde risk yüksek?
Kısıtlamaların gevşetilmesi, her şeyin sona erdiği anlamına gelmiyor. Dikkatli davranmaya, önlemlerle hareket etmeye devam etmemiz gerekiyor. Peki nelere dikkat etmeliyiz? Nerelerde risk yüksek?
Fakat tehlike hala devam ediyor. Bağışıklık uzmanı Erin Bromage, BBC'ye verdiği röportajda nerelerde yüksek risk olduğunu, nelere dikkat etmemiz gerektiğini açıkladı.
Dr. Bromage çoğu kişinin hastalığı hane halkından birinden kapıp yine ev içinden birine bulaştırdığını söylüyor. Parkların ya da sokakların bu konuda fazla risk oluşturup oluşturmadığı sorusuna ise muhtemelen hayır yanıtını veriyor.
'Dışarıda virüsün etkisini seyrelten sınırsız etken var. Verdiğiniz nefes çok çabuk yayılıp yok oluyor...Enfekte olmak için virüsün bulaşıcı bir dozuna maruz kalmanız gerekir. MERS ve SARS ile yapılan bulaşıcı doz çalışmalarına dayanarak, bazıları bir enfeksiyonun yerleşmesi için 1.000 SARS-CoV2 viral partiküllerinin gerekli olduğunu düşünüyor'
'Tek nefeste çekeceğiniz 1000 hayati partikül veya her birinde içimize çektiğiniz 100 hayati partikül taşıyan 10 üzeri nefes veya 100 nefes ile 10 partikül. Tüm bu durumlar bir enfeksiyona neden olabilir.'
Kısacası önemli nokta sosyal mesafenin korunması. Kimseye, belirtilen mesafeden daha fazla yaklaşmamak hayati önem taşıyor.
Dr. Bromage; bir öksürüğün saatte 80 kilometre hızla 3000 damla yaydığını, çoğu damlanın geniş boyutlu olduğunu ve yerçekimi dikkate alınırsa yere çabuk düşeceğini söylüyor. Fakat bazılarının havada asılı kalabileceği ve bir odadan diğerine geçebileceğini de belirtiyor. Aynı şekilde tek bir hapşırığın 30.000 adet damla yaydığını, bunların saatte 320 kilometre ile bir odayı aşarak çok daha uzaklara ulaştığını da söylüyor:
'Eğer bir insan enfekte olmuşsa, tek bir öksürüklerindeki veya hapşırıklarındaki damlalar 200 milyona kadar virüs partikülü taşıyabilir.
Yani öksürük veya hapşırık anında orada bulunmasanız bile güvende olmayabilirsiniz. Bazı enfekte damlalar havada birkaç dakika asılı kalacak kadar küçüktür ve bir enfeksiyon geliştirmeye yetecek kadar nefes çekebilirsiniz.
Nefes alıp verirken de virüsü yayıyoruz. Dr. Bromage'a göre 'Tek bir nefes 50 ila 5000 damla yayar. Çoğu düşük hızdadır ve hızla yere düşer.' Burnumuzdan nefes alıp verdiğimizde bu sayı daha da düşer. Çünkü orada daha çok filtreleniyor ve tam aşağı hedef alıyor.
'Bir nefesle soluk verme gücünün olmaması nedeniyle, alt solunum alanlarından viral parçacıklar dışarı atılmaz.'
Bu önemli, çünkü bu alt bölgelerde bulunan dokular koronavirüsün daha fazla yoğunlaştığı yerlerdir.
Dr Bromage grip ile enfekte olmuş bir hastanın dakikada gerçekleştirilen nefes alımı 3 ila 20 RNA kopyası yaydığını söyleyen bir çalışmadan bahşediyor. Bu rakam koronavirüs için doğruya enfekte olmuş bir insan çevreye dakikada 20 kopya salıyor.
Öncelikle enfekte kişilerle doğrudan ilgilenen meslekler en yüksek riski taşımaktadır.
Toplu taşıma araçları ya da kamusal alanlardaki riski hepimiz biliyoruz. Dr Bromage; ofisler, doğum günü partileri, cenaze törenleri ve konserler, spor ve sosyal etkinliklerinde risk açısından önemini vurguluyor. Havalandırma sistemi kötü olan ofisler özellikle sorun teşkil ediyor.
Dr. Bromage Güney Kore'de 216 ofis çalışanından 94'ünün enfekte olduğu bir olaydan örnek vererek, enfekte olan çoğunluk katın bir kenarında açık, geniş bir alan paylaştıklarını belirtiyor.
Dr. Bromage, kısıtlamalar kaldırıldıkça faaliyetlerimize risk açısından eleştirel bakmamız gerektiğini söylüyor.
'İç mekan çevreler için gideceğiniz yerin hava hacmini, içerideki insan sayısını ve orada ne kadar vakit harcayacağınızı düşünün.
Örneğin bir alışveriş merkezinde, 'mağazanın düşük yoğunluğu, yüksek hava hacmi ve mağazada geçirdiğiniz sınırlı süre, virüs kapma olasığılınızın düşük olduğu anlamına gelir. Ancak bir mağaza çalışanı için, mağazada geçirdikleri uzun süre bulaşıcı dozu almak için daha büyük bir risk anlamına geliyor. Yani kısıtlamalar gevşetildikçe sorumluluk tamamen kişilere düşüyor.