Kime ve Neden Verileceği Konusunda Gerilimli Tartışmalara Konu Olan Ülkeden Ülkeye Değişen Bahşiş Raconu

Hizmet sektöründe servisten duyduğunuz memnuniyeti ifade eden bahşiş meselesi günümüzde oldukça hassas bir konu haline geldi. Birçok kişi aldığı hizmetin karşılığının bahşiş olduğunu düşünmüyor, hizmet verenlerin aynı standartta olması ve bahşişin ne zaman verilmesi gerektiği üzerine süren tartışmalar yaşanıyor. 

Sahiden ne zaman bahşiş verilir ve ne kadar verilmesi gerekir, hiç düşündünüz mü? Gelin, bu konuya bir açıklık getirelim...

Öncelikle bu bahşiş meselesini kim çıkardı, bir bakalım...

Kökeni Farsça olan bu kelimenin hikayesi New York Tribune’da yayınlanan bir rapora göre İngiltere'ye dayanıyor. 17'inci yüzyıl civarlarında meyhane kültürünün yayılmaya başlaması ile birlikte ilk kez müşterilerin aldıkları hizmet için teşekkür ettikleri anlamına gelen bir eylem ortaya çıkıyor.

Aldıkları hizmet için meyhaneden ayrılırken kapıdaki kutuya para bırakıyorlardı.

Türk kültürüne çok da yabancı olmayan bu adet, dünyanın farklı ülkelerinde farklı biçimlerde ortaya çıkmaya başlıyor. İşte bu dönemden kalan bahşiş kültürü, adı üstüne bahşetmek, yani gönüllü olarak verilen şeydir.

Dilimize “karşılıksız ve gönülden verilen ve hizmet vereni onurlandıran bir meblağ’’ şeklinde girmiştir.

Bizim kültürümüzde farklı şekillerde yer alan bahşiş kültürü, Almanlarda ya da Amerikalılarda da farklı anlamlar taşıyor. Örneğin İngiltere kültüründe zamanında gelen yemekler için verilen bahşişlere “To insure promptitude” notu eklenirmiş. 'Dakikliği garantilemek', şeklinde dilimize çevrilen bu kalıbın baş harflerinden 'tip' ifadesi ortaya çıkmış.

İngiltere'de aristokratların evlerinde ağırladıkları misafirler çalışanlara bahşiş bıraktıkça hizmetkarlar daha fazla kazanır olmuş ve sorunlar yaşanmış.

Diğer yandan Almanlarda ise ‘’Trinck-geld’’ adı altında uygulanan bahşiş kültüründe insanlar hizmet aldıkları kişiler alkol alabilsin, sağlıkla yaşasın diye bu geleneği atlamazmış.

İyi de, birine yaptığı iş için neden bahşiş verelim ki?

Akılları karıştıran bir soru da, 'Neden birisine maaşını aldığı ve yapmakla yükümlü olduğu iş için hizmet alan kişi para versin' sorusu ancak bu sorunun cevabı sorudan daha da karışık olabilir.

Bahşiş vermek Türkiye'de gönüllük esasına dayalı olsa da yabancı ülkelerin birçoğunda ödenen ücretin yüzde 10'u ile zorunlu hale getirilmiştir.

Amerika başta olmak üzere bazı kültürlerde yemek yediğiniz bir restorandan ayrılırken ödediğiniz ücretin yüzde 10'u kadar bir bahşiş bırakmak zorunludur. Yani, bu ülkelerde bahşiş vermek bir gelenek olmaktan çıkmış ve bir kural haline gelmiştir.

Hal böyle olunca bu ülkelerde yıllık verilen bahşiş miktarları da almış başını gidiyor...

Örneğin, ABD'de restoranlarda verilen yıllık toplam bahşiş miktarı NASA'nın bütçesinin tam iki katı olarak hesaplanmış. Bu rakam aşağı yukarı 40 milyar dolara tekamül ediyor. Oldukça kabarık bir ücret gibi görünse de herkes sorumluluklarını yerine getiriyor, denebilir.

Günümüzde halen tartışmalara konu olan bahşiş geleneği aslında biraz da vicdan meselesi haline gelmiş.

Eski zamanlarda özellikle el işçilerine ve hamam bahşişi olarak tellaklara verilen bu ücret uygulanmadığında kişiye kendisini kötü hissettiriyor olabilir. Çoğunluğun uyguladığı bir alışkanlık olan bahşiş kültürünü yerine getirmediğinizde siz de kendinizi baskı altında hissediyor olabilirsiniz.

Ülkemizde zorunlu olmasa da bahşiş kimlere verilmeli, diye soracak olursanız...

Öncelikle şunu unutmadan belirtelim, bahşiş işletmeciye değil çalışana verilir. Eğer kuaförde ya da berberde dükkan sahibinden hizmet aldıysanız o topa hiç girmeyin, deriz. Bu bahşiş kültürünün adabındandır. 

Diğer yandan iyi hizmet aldığınızı düşündüğünüz her yerde bu ücret geçerlidir. Siz de diğer ülkelerde belirlenen yüzde 10 kuralını uygulayabilirsiniz.

Restoran ve kafelerde bunun için mutlaka bir tip kutusu vardır. Kutuya bahşiş bırakabilirsiniz.

Diğer yandan balıkçıda, oto yıkamacıda, hamamda ve otelde bahşiş verilebilir. Düğüne gelen müzisyene ya da darbukacıya ülkemizde bahşiş vermek bir gelenektir. Hatta günümüzde market ve yemek siparişlerinizi getiren kuryelere online olarak bahşiş vermeniz de şık olur.

Ülkemizde bahşiş meselesine nasıl bakılıyor, diye sorarsanız bunun önemli bir kültür olduğunu düşünenler var.

twitter.com

Diğer yandan iyi kazananlar versin, zor geçiniyoruz diye yorumlayanlar da var...

twitter.com

Hukuken bahşişlerin patron tarafından toplanıp çalışanlara eşit dağıtılması gerekiyor ama şüpheli durumlar da var.

twitter.com

Siz bahşiş meselesi hakkında neler düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...

Bunlar da ilginizi çekebilir:

'Vajina Bulutu' Dediler! Bursa'da Ortaya Çıkan Mercek Bulutları Yabancı Basında da Kendine Yer Buldu
Profesörler Hesaplayamadı! Orta Sınıf Yıllar İçinde Asgari Ücret Karşısında Nasıl Eridi?
Kylie Jenner'ın Kısmetse Olur Tolga'yla Aybüke'yi Aratmayan Aslan Kafalı Elbisesi Goygoycuların Eline Düştü!
TikTok'ta Rastgele Tanıştığı Birisi ile Tatile Gidip Nişanlanan Kadın Sosyal Medyayı İkiye Böldü!

Popüler İçerikler

'Skibidi Bop' Şarkısıyla Dans Ederek Çiftçi Hayatından Milyoner Hayatına Adım Atan 'Göbek Reis' Aslında Kim?
Kızına Şiddet Uygulayan Annenin Görüntüleri Tepki Çekti! 'Alın Sizin Olsun'
Kılıçdaroğlu, Erdoğan'a Yaptığı Ziyareti Anlattı: "Getirilen Kurabiye Haramdır Diye Yemedim"
YORUMLAR
26.01.2023

içeriği okumaya gerek duymadım. Cevap belli: canım isterse, canımın istediği kadar veririm ya da çoğunlukla hiç vermem.

27.01.2023

Geçim sıkıntısı çeken, emeğinin karşılığını alamayan kuryeler demişsiniz. Valla memleketin yarısından fazlası onlar kadar maaş almıyor. Benden çok gelirleri var ve ben onlara destek mi olacağım? İlginç bir memleketiz! 1-2 lira veririz de, öyle %10 falan... Türkiye için çok fazla!

27.01.2023

Kuryelerin istediği bahşiş değil güleryüz. Afiyet olsun iyi günler dediğin müşteri anasını sikmişsin gibi yüzüne bakıyor biraz medeniyet amk para ikinci plan, ayrıca kuryeler çok kazanır az kazanır konusuna gelince ha dağdaki asker ha kurye kimse kusura bakmasın kelle koltukta çalışıyorlar birinin ihmali sakat kalmasına veya hayatını kaybetmesine mâl oluyor uzaktan her iş kolay tabi haklısınız

TÜM YORUMLARI OKU (5)