Genellikle kalıtsal olarak ortaya çıkan çölyak hastalığı (gluten hassasiyeti), tedavi edilmediği veya önemsenmediği zaman hayatı oldukça olumsuz etkileyebiliyor. Sıradan gibi görünen birçok hastalığın altında glutene karşı duyarlılık yatabiliyor.
Genellikle kalıtsal olarak ortaya çıkan çölyak hastalığı (gluten hassasiyeti), tedavi edilmediği veya önemsenmediği zaman hayatı oldukça olumsuz etkileyebiliyor. Sıradan gibi görünen birçok hastalığın altında glutene karşı duyarlılık yatabiliyor.
Gluten; arpa, buğday, çavdar, yulaf gibi bazı tahılların yapısında bulunan bir protein grubudur. Ekmeğin mayalanmasına ve hamurun ağ yapısını oluşturmasına yardımcı olur.
Bazı bireyler glutene karşı aşırı duyarlıdır. Bu bireyler gluteni sindiremez ve zamanla ince bağırsakta bulunan minik çıkıntılar (villüslar) işlevini yitirir. Buna bağlı olarak da emilim bozuklukları meydana gelebilir. Çocuklarda erken teşhisi konulamazsa büyüme gerilikleri, erişkinlerde ise kemik erimesi, kısırlık ve kansızlığa neden olabilir.
Gluten hassasiyetinin en belirgin belirtileri kabızlık, dışkıda yağ görülmesi, demir eksikliği anemisi, kemik erimesi, deride renk değişikliği ve yanma-kaşınma, ödem, baş ağrısı, halsizlik...
(Not: Sağlığınız açısından şüphelendiğiniz herhangi bir durum olduğunda lütfen kesin tanı için bir hekime başvurunuz.)
Çölyak hastalığı teşhisi konulan bireylerin her türlü gluten içeren besinden uzak durması gerekmektedir. İlk 2 ay herhangi bir süt ve süt ürününden de uzak durulması gerekmektedir. 2 ayın sonunda birey bu ürünleri teker teker deneyerek tekrardan beslenmesine katabilir.
MALZEMELER:
500 gr mısır unu
1 paket yaş maya
2 su bardağı ılık su 40 °C
1 çay bardağı yoğurt
2 yemek kaşığı tereyağı veya sıvı yağ
1 çay kaşığı tuz
Fırın ısısı 220 °C
YAPILIŞI:
1. Bir karıştırma kabının içine mısır unu, maya, yoğurt ve tuzu koyunuz ve karıştırınız.
2. Karışıma su ve yağ ilave ediniz.
3. Mikser kullanarak önce yavaş hızda 2 dakika sonra orta hızda 2 dakika çırpınız.
4. Sulu hamuru 2 eşit parçaya bölerek yağlı kalıba yayınız.
5. Temiz bir bezle üzerini kapatıp sıcak bir yerde 30-60 dakika kabarması için bekletiniz.
6. Önceden ısıtılmış fırında 25 dakika pişiriniz.
7. Kalıptan çıkartıp soğutunuz.
Saklanması: Somunları soğuduğunda bir naylon torbada paketleyiniz
Dondurulması: Ekmek yenecek miktarlarda bölünerek derin dondurucuda dondurabilirsiniz
Not: Tarif 2 adet somun ekmek içindir.
MALZEMELER:
250 gram glutensiz beyaz un (büyük marketlerden bulunabilir.)
1 adet yumurta
8 yemek kaşığı sıvı yağ
1,5 çay kaşığı tuz
1,5 çay kaşığı kuru maya
1 su bardağı yoğurt
YAPILIŞI:
1. Bütün malzemeler bir kapta karıştırarak mikser yardımıyla 3 dakika çırpınız.
2. Küçük kek kaplarını sıvı yağ ile yağlayınız.
3. Hazırladığınız karışımı kaplara boşaltınız ve üzerini örterek 45-60 dakika bekletiniz.
4. 175 °C'de 30-35 dakika pişiriniz.
Not: Tarif 3 adet ekmek içindir.
MALZEMELER:
3 yumurta
1.5 su bardağı toz şeker
1 su bardağı sıvı yağ
1 su bardağı süt
3 su bardağı mısır unu (elenmiş)
1 paket kabartma tozu
Yarım su bardağı kuru üzüm
Yarım su bardağı dövülmüş fındık veya ceviz
YAPILIŞI:
1. Yumurta ve şekeri çırpınız, diğer malzemeleri de ekleyerek karıştırınız.
2. Hazırladığınız karışımı yağlanmış kalıba boşaltınız.
3. Önceden ısıtılmış 170 derecelik fırında pişiriniz.
MALZEMELER:
125 gr margarin
1 çay bardağı pudra şekeri
2 tane yumurta
1 paket vanilya
Yarım paket kabartma tozu
1 kahve fincanı çekilmiş fındık
1.5 çay bardağı pirinç unu (alabildiği kadar)
YAPILIŞI:
1. Oda sıcaklığında yumuşamış margarini, yumurta sarılarını, pudra şekeri, kabartma tozu, vanilya ve pirinç ununu karıştırıp yoğurunuz.
2. Hamurdan küçük parçalar alıp yuvarlak şekil veriniz.
3. Hamurları önce yumurta akına sonra fındığa batırıp tepsiye dizin ve 175 °C de pişiriniz.
MALZEMELER:
1 su bardağı kinoa
2 adet soğan
2 yemek kaşığı sıvı yağ
1 yemek kaşığı rendelenmiş taze zencefil
2 yemek kaşığı bal
1 parça somon
1 kase ince kıyılmış lahana
YAPILIŞI:
1. Orta ateşte ısıttığınız tencerenin içine kinoaları atın ve 5 dakika kadar kavurun. Sonrasında 2 bardak su ekleyin ve ağzını kapatarak bir kenarda 10 dakika bekletin.
2. Başka bir tencerede bal ve somon dışında bütün malzemeleri karıştırın ve 10 dakika boyunca pişirin. En son karışıma balı ve kinoaları ekleyin.
3. Somonu kızartın ve servis tabağına alın. Yanına da kinoa salatanızı koyup servis edin.
MALZEMELER:
1 su bardağı haşlanmış mısır
1 su bardağı haşlanmış nohut
1 orta boy salatalık
1 tutam maydanoz
2 adet ince kıyılmış taze soğan
1 yemek kaşığı zeytinyağı
1 yemek kaşığı limon suyu
YAPILIŞI:
1. Büyük bir tencerede mısır, nohut, soğan ve maydanozu karıştırın. Ve hafif kavurun.
2. Karışımı ocaktan alıp üzerine geri kalan malzemeleri ekleyin ve servis edin.