Son zamanlarda artan kene vakalarıyla birlikte, kene ısırığına karşı alınması gereken önlemler ve doğru müdahale yöntemleri merak konusu haline geldi. Özellikle yaz aylarında açık alanlarda vakit geçirenler için kene riski ciddi bir sağlık tehdidi oluşturabiliyor. Bu nedenle kene vücuttan nasıl çıkarılır, ne zaman doktora başvurulmalı ve nelere dikkat edilmeli gibi soruların yanıtlarını bilmek büyük önem taşıyor.
Peki kene ısırdığında ne yapmalı? Kene nasıl çıkarılır? Detaylar...
Keneler, örümceğimsiler sınıfına ait, kan emerek beslenen parazit canlılardır. Genellikle ormanlık, çalılık ve otluk alanlarda yaşarlar. Gözle zor görülebilecek kadar küçük olan bu canlılar, insan ve hayvanların üzerine tutunarak deri altına ağız kısımlarını sabitler ve uzun süre boyunca kan emerler. Bu süreç sırasında çeşitli virüs ve bakterileri taşıyabilirler. Özellikle Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) gibi ciddi ve ölümcül hastalıkların bulaşmasında rol oynayabilirler. Bu nedenle, kene ısırıkları yalnızca fiziksel rahatsızlık değil, halk sağlığı açısından da önemli bir risk faktörüdür.
Kene ısırığı genellikle acı vermez ve ilk etapta fark edilmesi zor olabilir. Ancak doğa yürüyüşleri, piknik gibi açık hava etkinliklerinin ardından vücut detaylı şekilde kontrol edilmelidir. Eğer ciltte kene fark edilirse, panik yapılmamalı ve doğrudan bilinçsiz müdahaleden kaçınılmalıdır.
Kenenin üzerine sigara basmak, kolonya veya kimyasal dökmek gibi halk arasında sıkça uygulanan yöntemler kesinlikle yanlıştır. Bu tür müdahaleler kenenin kusmasına veya taşıdığı mikroorganizmaları doğrudan kana vermesine yol açabilir. Böyle bir durumda en doğru adım sağlık kuruluşuna başvurarak uzman yardımı almaktır. Eğer bir sağlık merkezine ulaşmak kısa sürede mümkün değilse dikkatli ve doğru yöntemle çıkarılması gerekir.
Keneyi çıkarmak için en doğru yöntem, sterilize edilmiş ince uçlu bir cımbız kullanmaktır. Kene, deriye en yakın noktadan yavaşça ve sabit bir şekilde yukarı doğru çekilmelidir. Döndürmek, ezmek ya da zorlamak doğru değildir; bu durum kenenin ağız parçalarının deride kalmasına neden olabilir. Keneyi çıkardıktan sonra bölge antiseptikle temizlenmeli ve kene bir kavanoz içine alınıp sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Bu sayede tür tayini yapılabilir ve bulaşıcı bir hastalık riski varsa erken önlem alınabilir. Çıkartma işleminden sonra en az on gün boyunca vücut sıcaklığı, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrıları ve ciltte kanama benzeri belirtiler gözlemlenmelidir. Şüpheli bir durumda zaman kaybetmeden doktora başvurmak hayati önem taşıyor.
Kene riski olan bölgelerde uzun kollu giysiler giymek, pantolon paçalarını çorap içine almak ve açık renkli kıyafetler tercih etmek alınabilecek en basit ama etkili önlemler arasındadır. Ayrıca doğa yürüyüşü veya kamp gibi aktivitelerden sonra mutlaka tüm vücut, özellikle koltuk altı, kulak arkası, kasık ve diz arkaları detaylı şekilde kontrol edilmelidir. Evcil hayvanlar da dışarıdan kene getirebileceği için düzenli kontrol edilmeleri önemlidir. Kene kovucu spreyler de belli oranda koruma sağlayabilir; ancak tamamen güvenli bir çözüm değildir. En etkili koruma yöntemi bilinçli olmak ve riskli bölgelerde ekstra dikkatli davranmaktır.