Psikolog ve nörologlar her geçen gün beynimiz hakkında yeni sırlara vâkıf oluyor ve bunlardan bazıları davranışlarımızda farkındalık yaratacak kadar güçlü bulgular. Biz de yakın zamanda ortaya çıkarılan bu sırlardan 7 tanesini sizler için derledik:
Psikolog ve nörologlar her geçen gün beynimiz hakkında yeni sırlara vâkıf oluyor ve bunlardan bazıları davranışlarımızda farkındalık yaratacak kadar güçlü bulgular. Biz de yakın zamanda ortaya çıkarılan bu sırlardan 7 tanesini sizler için derledik:
Biz insanlar, görsel alanımızdaki değişimleri çoğu zaman fark edemez, ıskalarız. Etrafımızdaki pek çok şey hızla değişir ve kimi zaman bu değişiklikler çok bariz olsa bile, biz söylenene kadar farkına varmayız. Örneğin hayattaki ruh eşinizle tanıştığınızı ve ilk görüşte aşık olduğunuzu düşündüğünüzü varsayalım. Siz, o insanla daha önce karşılaştıysanız bile büyük ihtimalle bunu bilmiyorsunuz!
Çünkü o an için duyularınızın algıladığı şeyler arasında sizin için önemli olan bir başka şey vardı ve dikkatiniz tamamen o şeyde toplanarak algısal körlüğe sebep olmuştu. Etrafımızın daha çok farkında olmaya çalışarak duyu algılarımıza odaklanmak elbette gerçekleştirmesi zor olsa da bizler için faydalı bir seçenek...
Hayatta seçimler yaparken bazen çok fazla düşünürüz, artı ve eksileri tartarak mantıklı kararlar vermeye çalışırız ancak netice olarak son sözü bilinçdışımız söyler. Biz farkında olsak da olmasak da bilinçdışı faktörler, mantıklı olanlardan çok daha büyük bir güce sahiptir; örneğin bilinçdışı bir itkiyle yapacağımız seçimin sosyal, egosal getirileri ve geçmişten gelen inançlarımızla ne kadar uyum içinde olduğu çoğu zaman bilinçdışımızın göz önünde bulundurduğu konulardır.
Örneğin yeni bir bilgisayar alacağınızı hayal edin. Konu üzerinde tüm internet araştırmalarını yaptınız, konudan anlayan insanlarla konuştunuz ve hangi seçimi yapmanız gerektiğini biliyorsunuz. Peki ya o güne kadar izlediğiniz onlarca reklam, sosyal çevrenizde değerli ve havalı bulunan marka, konu hakkında bilgi aldığınız kişinin bilinçdışı önyargıları, seçiminiz üzerinizde hiçbir güce sahip değil mi?
Yapılan çalışmalar, okuma hızımızın en üst noktaya eriştiği satır uzunluğunun 100 karakterlik satırlar olduğunu ortaya koydu. Kaldı ki bizler, iş tercih noktasına geldiği zaman daha kısa, 45-72 karakter uzunluğundaki satırları okumayı yeğliyoruz. Bu sebeple eğer hızlı okuma çalışması yapmayı ya da tuttuğunuz notları daha hızlı şekilde zihninize kaydetmeyi istiyorsanız, yüksek karakter sayısına sahip satırlar yazmak kesinlikle işinize yarayacaktır.
Hafıza ve bilgi işleme kapasitemiz üzerine yapılan çalışmalar, belirli bir anda 3-4 farklı şeyi hatırlayabildiğimizi gösteriyor. Bu bilgi, aynı anda onlarca şeyi düşünmeye çalışanlarımız için rahatlatıcı ve zaman kazandırıcı olabilir. Örneğin bu hafta sonu hedefleriniz yolunda yapmanız gereken 10 farklı şey mi belirlediniz? Bunların arasından 3-4 tanesini seçin ve yalnızca bunları yapmaya, ama hakkıyla yapmaya çalışın.
Ayrıca özellikle tekrar etmediğiniz ve dikkatinizi toplamaya çalışmadığınız sürece bu 3-4 şeyi aklınızda tuttuğunuz maksimum sürenin 20 saniye olduğunu da unutmayın. Nasıl birinin size söylediği telefon numarasını yazıya geçirene kadar kafanızda tekrar ediyorsanız, aklınızda tutmak ya da benimsemek istediğiniz düşünceleri de hafızanıza kazımanın yolu tekrar etmekten geçiyor.
Kanonik perspektif adı verilen bu fenomene göre bizler, nesneleri zihnimizde canlandırırken farkında olmadan hep aynı kurala uyuyoruz: Objeleri biraz yukarıdan ve yandan hayal ediyoruz. Bunu bir deneyle kolayca ispatlayabilirsiniz. Arkadaşlarınızdan bir kağıda, bir fincan çay çizmelerini rica edin. Çizdikleri resim soldakine benziyor değil mi? Niçin bu fincanı sağdaki resme benzer şekilde çizen yok? Bu deney farklı objeler üzerinde de denenmiş ve her seferinde aynı sonuç alınmıştır.
Hafızanın doğası üzerine çalışan nörolog ve psikologlar, hafızanın beynimizde kayıtlı klipleri tekrar tekrar oynatmaktan daha fazlasını yaptığını ortaya çıkardı. Anılarımız aslında beynimizde oluşturduğumuz nöral bağlantılardan daha fazlası değil ve her hatırlayışımızda yeniden şekilleniyor, değişiyorlar. Bu da şu anlama geliyor: hafızamızı iyi için değiştirebilir, şekillendirebiliriz. Kötü deneyimler yalnızca onları kötü şekilde kaydedersek bize zarar verebilirler ve bakış açımıza göre değişebilirler.
Ulaşmak istediğiniz hedefler yolunda her şeyi aynı anda yapmaya çalışmak oldukça üretken bir seçenek olarak görünebilir; ancak Ulusal Bilim Akademisi'nin son bulgularına göre aynı anda birden fazla iş yapmak bir illüzyondan ibaret çünkü beynimiz aynı anda yalnızca bir işe odaklanmak üzere evrimleşmiştir.
Günlük yaşamda bunu yönlendirmenin yolu da yapılacak işleri belirli zaman aralıklarına ayırarak tek tek ilgilenmektir. Bunun vakit kaybettireceğini sanıyorsanız yanılıyorsunuz; aslında aynı anda birçok iş yaparak yarım yamalak işler ortaya koymuş ve neticede daha az şey öğrenmiş oluyorsunuz.
Bir "an" zaten birden fazla "şeyi" içeremez. Ama eş zamanlı olarak birden fazla işi yürütmek pekala mümkün olabilir. Intel bunu 2002 yılından beri yapıyor. Bizim beynimiz de sonuçta bir Intel işlemciden daha yüksek bir performansa sahip. Hyper threading bizde doğuştan mevcut...