Borsa, her ülkenin olmazsa olmazı gibi görünse de dünyada kendine ait borsası olmayan birçok ülke var. Kimi küçük bir ada devleti kimi ise farklı ekonomik önceliklere sahip. Bu yazımızda borsaya ihtiyaç duymayan ya da henüz kuramamış ülkeleri birlikte keşfedeceğiz.
Dünyanın en küçük bağımsız devleti olan Vatikan, dini ve kültürel bir merkez olarak faaliyet gösterir. Ülkenin ekonomik yapısı tamamen farklı bir alanda yoğunlaştığından bir borsa ihtiyacı duyulmaz. Vatikan’ın gelir kaynakları dini bağışlar ve turizm gibi alanlardan gelir.
Kosova, bağımsızlığını ilan etmesinin üzerinden çok geçmemiş bir ülke olarak hala birçok ekonomik yapıyı oturtma sürecindedir. Ülkenin borsa kurma yönünde adımları olsa da şu ana kadar bu yapı tam anlamıyla hayata geçirilememiştir. Ülke, halen bölgesel ekonomik sorunlarla mücadele etmektedir.
İtalya içinde yer alan bu küçük ülke ekonomisini büyük ölçüde turizm ve bankacılıkla sürdürmektedir. Ancak küçük nüfusu ve sınırlı ekonomik kapasitesi nedeniyle bir borsa kurulması gerekli görülmemiştir. San Marino, komşu ülkelerdeki borsaları kullanarak finansal işlemlerini gerçekleştirir.
Liechtenstein, küçük yüzölçümü ve nüfusu olan bir Avrupa ülkesidir. Ülkede finans sektörü oldukça gelişmiş olmasına rağmen bir borsa bulunmamaktadır. Bunun yerine Liechtenstein, komşu ülkelerin borsalarını kullanmayı tercih etmektedir ve finansal işlemlerini bu şekilde yürütmektedir.
Andorra, İspanya ve Fransa arasında yer alan küçük bir ülke olarak ekonomisini büyük ölçüde turizm, perakende satışlar ve finansal hizmetlerle sürdürmektedir. Ancak küçük ekonomisi ve nüfusu nedeniyle bir borsaya sahip olma gereği duymamıştır. Ülke, daha büyük komşu ülkelerin finansal yapılarıyla entegre çalışmaktadır.
Lüks yaşam tarzıyla tanınan Monako, ekonomik faaliyetlerini turizm ve bankacılık sektörü ile sürdürmektedir. Ancak küçük bir yüzölçümüne ve nüfusa sahip olması nedeniyle borsa kurmamıştır. Monako, finansal işlemlerinde komşu Fransa ve diğer Avrupa ülkelerinin borsalarını kullanmaktadır.
Küba, sosyalist bir ekonomi modelini benimsemiş bir ülke olarak hisse senedi veya tahvil gibi yatırım araçlarına yer vermez. Ülkedeki tüm ekonomik faaliyetler devlet kontrolü altındadır ve serbest piyasa ekonomisi uygulanmamaktadır. Bu nedenle, bir borsa kurmak yerine hükümet kaynaklı ekonomik planlama ön plandadır.
Kuzey Kore, merkezi olarak yönetilen kapalı bir ekonomiye sahiptir. Ülkede serbest piyasa mekanizmaları bulunmadığından ve devlet kontrolü altında sıkı bir ekonomik planlama yapıldığından bir borsa kurulması söz konusu değildir. Ayrıca, dış yatırımlara kapalı olması da borsa gibi bir yapının gelişmesini imkansız kılmaktadır.
2011 yılında bağımsızlığını kazanan Güney Sudan, hala ciddi ekonomik ve siyasi zorluklarla mücadele etmektedir. Ülke, ekonomik altyapı eksiklikleri ve süregelen iç karışıklıklar nedeniyle bir borsa kurma aşamasına gelememiştir. Bu durum yabancı yatırımcıları çekmekte zorlanmasına ve finansal yapıların gelişememesine yol açmaktadır.
Yemen, yıllardır süren iç savaş ve istikrarsızlık nedeniyle ekonomik altyapısı ciddi şekilde zarar görmüş bir ülkedir. Bu şartlar altında bir borsanın kurulması mümkün olmamıştır. Ülkenin yaşadığı kriz ve ekonomik çöküş borsa gibi finansal yapıların gelişmesini tamamen engellemektedir.
Gambiya, küçük bir Batı Afrika ülkesi olup ekonomisi büyük ölçüde tarım ve turizme dayalıdır. Ülke, sınırlı ekonomik büyüklüğü ve yatırımların düşük olması nedeniyle henüz bir borsa kurmamıştır. Ayrıca bölgesel ekonomik işbirliklerine bağımlı olması kendi borsasını kurma ihtiyacını azaltmaktadır.
Pasifik Okyanusu’nda yer alan Marshall Adaları, küçük bir ada devleti olarak sınırlı ekonomik kaynaklara sahiptir. Ülkenin ekonomik yapısı dış yardımlar ve denizcilik faaliyetleriyle sınırlıdır. Bu nedenle bir borsa kurmak için yeterli ekonomik kapasiteye sahip değildir.
Mikronezya, Pasifik Okyanusu’nda yer alan birçok adadan oluşan bir ülkedir. Ülke ekonomisi tarım, balıkçılık ve dış yardımlarla sınırlı olduğundan bir borsa kurma ihtiyacı duyulmamıştır. Mikronezya, finansal işlemlerini genellikle bölgesel işbirlikleri yoluyla gerçekleştirir.