İspanya'nın doğusundaki Katalonya özerk yönetiminde, iktidar ve muhalefetteki 3 siyasi partinin geçtiğimiz ay üzerinde anlaştığı, 9 Kasım tarihinde referandum ilan edilmesine yönelik ilk resmi adım atıldı.
Katalonya'da azınlık hükümetinde tek başına iktidarda olan Yönelim ve Birlik Koalisyonu (CIU) ile ona dışarıdan destek veren Katalonya Cumhuriyetçi Solu (ERC) ile muhalefetteki Yeşiller'in (ICV) girişimiyle Katalonya Parlamentosu'na sunulan tasarı kabul edildi. 9 Kasım'da referandum ilan edilmesine ilişkin İspanyol Meclisi'nin Katalan meclisine yetki vermesini talep eden tasarıya, 135 sandalyeli Katalan parlamentosunda 87 evet, 43 hayır ve 3 çekimser oyu çıktı.
Katalonya Parlamentosu'nda, muhalefetteki diğer partilerden Halk Partisi (PPC), Ciutadan's (C's) ve Katalonya Sosyalist Partisi (PSC) ''hayır'' oyu kullanırken, Katalonya Halk Birliği (CUP) ise referanduma destek verse de ''Katalonya hiç kimseden izin istemez'' görüşünü savunarak tasarıya çekimser kalmayı tercih etti. Ayrıca Katalonya'da 3. büyük siyasi parti konumunda bulunan PSC'den 3 milletvekili parti kararına karşı çıkarak, tasarıya ''evet'' oyu verdi ve PSC içinde yeni bir krize neden oldu. PSC'den bir milletvekili ise partisinin yönetim kurulundan istifa etti.
Katalonya Parlamentosu'nda yapılan oturumda tasarıyı savunan iktidardaki CIU adına konuşma yapan Jordi Turull, ''demokratik bir girişimde'' bulunduklarını vurgulayarak, ''Katalonya tarihini yazıyoruz ama bunu anlatmakta güçlük yaşıyoruz'' dedi.
ERC adına konuşan parti sözcüsü Marta Rovira da ''Bugün, Katalonya'nın bağımsızlık sürecinde kilit bir gün'' diyerek, ''Herşeyi denedik ve İspanyol hükümetine cevap vermesi için son bir fırsat vereceğiz. İspanyol hükümeti eğer referanduma izin vermezse bu, 'İspanyol demokrasisi inkar edici, tutsakçı ve sanaldır' anlamına gelecektir'' ifadelerini kullandı.
''Bugün İspanya'yı bölme süreci başlamıştır''
Bu arada tasarıya en sert tepki, İspanya'da iktidarda olan Halk Partisi'nin Katalonya'daki kolu PPC'nin lideri Alicia Sanchez Camacho'dan geldi.
Camacho, Katalonya parlamentosundaki oturumda yaptığı konuşmada, ''Ne Kosova ne de İskoçyayız. Katalonya İspanyadır. Katalonya'ya gelen 3 milyon İspanyolun sayesinde bugünkü Katalonya'ya sahibiz. Bugün İspanya'yı bölme süreci başlatılmıştır. İspanya'nın geleceğine karar vermek sizin yetkiniz değildir. Biz Katalan siyaseti için saygı ve gerçekçilik istiyoruz. Bu referandum yasadışıdır ve sadece başarısızlık ve bölünme getirir. İspanya'nın ekonomideki toparlanmasını da olumsuz etkiler. İspanyol hükümeti şantajı kabul etmeyecektir'' dedi.
Tasarıya karşı çıkan diğer bir siyasi parti olan Ciutadan's'ın lideri Albert Rivera da ''İspanya ve Katalonya'yı dinamitleme'' girişimi olarak tanımladığı referandumun olmayacağını çünkü İspanyol meclisinin buna müsade etmeyeceğini söyledi. Rivera, CIU, ERC ve ICV'ye seslenerek ''İspanyol meclisindeki oylamada kaybedeceksiniz ve bunu bliyorsunuz. Bu kendi kalenize gol atmak demektir. İşsizlik ve yolsuzluk gibi çok önemli sorunlar dururken, bu tasarıyı Katalan parlamentosuna getirmeniz bir sorumsuzluktur. İspanyol meclisinin reddinden sonra erken seçim ilan etmenizi bekliyoruz'' diye konuştu.
Sadece Katalonya'da yapılmak istenen referandumda, ''Katalonya'nın bir devlet olmasını istiyor musunuz?'' sorusunun yöneltileceği ve ''evet'' cevabını verenlere ''Bu devletin bağımsız olmasını istiyor musunuz?'' şeklinde ikinci bir soru yöneltileceği açıklanmıştı.
Katalan parlamentosunun kabul ettiği tasarı, gelecek haftalarda İspanyol meclisinde görüşülecek olmasına rağmen olumsuz cevap çıkacağı şimdiden biliniyor. Zira İspanya'da iktidardaki Halk Partisi (PP) ve ana muhalefetteki Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) Katalonya'daki referandum girişiminin anayasaya aykırı olduğunu ve asla müsade etmeyeceklerini şimdiye kadar yaptıkları açıklamalarda net bir şekilde duyurmuştu.
Sosyalistler, İspanya Anayasa'sında değişiklik yapıp özerk yönetimlerin yetkilerinin genişletilemesini savunurken, İspanya Başbakanı Mariano Rajoy ve PP üst düzey yetkilileri, Katalonya ve anayasal değişiklik konularının ''İspanya'nın sorunu'' olmadığını söylüyor.
Moody's, İspanya ve Katalonya'yı uyardı
Öte yandan Katalan parlamentosunda oturumun olduğu bugün, uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody's açıkladığı bir raporda, Katalonya'yı ve İspanya'yı uyardı.
Moody's, Katalonya'nın olası tek taraflı bağımsızlığının ''İspanya'ya olan yatırımları isteksizleştirebileceğini'' ve ''Katalonya'nın AB'deki ticari ilişkilerini riske atabileceğini'' savundu.
AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Durao Barroso da Katalonya'nın bağımsız olması haline otomatik olarak AB dışında kalacağı görüşünü yineledi.
Ayrıca oturumun yapıldığı sırada, Katalan parlamentosunun önünde gerek bağımsızlık gerekse İspanya'nın birliği yanlısı grupların ayrı gösterileri oldu.
AA