Aldığımız kararlar toplumdan bağımsız mı, yoksa çevresel faktörlerden etkileniyor muyuz?
Tam olarak bu soruya cevap arayan Asch Uyum Deneyi'nden bahsedeceğiz bugün sizlere.
Aldığımız kararlar toplumdan bağımsız mı, yoksa çevresel faktörlerden etkileniyor muyuz?
Tam olarak bu soruya cevap arayan Asch Uyum Deneyi'nden bahsedeceğiz bugün sizlere.
'Bu görseldeki çizgi ile 1. tablodaki hangi çizgi aynı boydadır?'
İkinci turdaysa ilk tablodaki çizgiler değiştiriliyor, ancak yine herkes doğru cevabı veriyor.
İşte işler de tam bu noktadan sonra değişmeye başlıyor.
Diğer kişilerin asistanlar olduğundan habersiz olan son kişi, yani denek, cevabı net olarak görmesine rağmen sizce herkesin verdiği cevaba yönelir mi?
Öyle ki, her 4 katılımcıdan 3'ü, kendisinden önceki kişilere uyarak yanlış cevabı verme yoluna gitmiş. Bu gerçekten korkunç bir rakam.
Nitekim katılımcılar, diğer kişileri tanımıyor olmalarına, hatta bir daha da hiç göremeyecek olmalarına rağmen dışlanmamak ve farklı olmamak için çoğunluğun seçimine yöneliyor.
Örneğin bazen, denekler odaya girdiğinde deneyin çoktan başladığı, cevaplarını kağıda yazması isteniyor. Bu durumda toplum baskısı ortadan kalktığı için doğru cevap verme oranı tavan yapıyor.
Bir başka versiyonda ise asistanlar kasıtlı olarak yanlış cevabı verirken, yalnızca bir tanesi doğru cevabı vermesi yönünde talimat alıyor. Bu durumda asıl deneğin üzerindeki toplum baskısının bir hayli azaldığı ve o kişiden güç alarak doğru cevaba yönelme oranının arttığı gözlemlenmiş.
'İnsan, doğru bildiğini sandığı şeyin tersini iddia eden bir grupla karşılaşırsa ne yapar?' sorusunun cevabını da keskin bir şekilde verdiğini söyleyebiliriz.
Bu toplum baskısı değil ki. Bu sadece dışlanmama, bir topluluk içinde aykırı olmama kendini bir topluluğa ait hissetme içgüdüsüyle yapılan bir davranış