Fotoğraf: Şerafettin Göç
Anadolu Türk tarihinin en önemli figürlerinden biri kabul edilen karamanoğlu Beyliği’nin kurucusu Nure Sofi ve eşinin Mersin’in Değirmenlik Yaylası’ndaki mezarı içler acısı halde. Anadolu’ya ilk yerleşen Türkler’den Nure Sofi’ye ait türbe görünümündeki mezarlık adeta viraneyi andırıyor. Mezar, bakımsızlık nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Milliyet'ten Mert İnan'in haberine göre, Adana Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün sorumluluk alanında olduğu belirtilen tarihi mezarın etrafı taş yığınlarıyla çevrilirken, kulübeyi andıran türbe ise yıkılma riski taşıyor. Mersin’in Mut İlçesi Değirmenlik Yaylası’ndaki tarihi mezar, SİT alanı içerisinde yeraldığı için hiçbir çalışmanın yapılmamasına izin verilmiyor. Tarihi türbenin kurtarılması için 3 yıl önce Mut Kaymakamlığı’na dilekçe yazan tarih araştırmacısı Şerafettin Güç, “Çalmadık kapı bırakmadım ancak hiç bir iktidar ve kurum bu mirasa sahip çıkmıyor.
Nure Sofi, Türkiye’nin geçmişinde Ertuğrul Gazi, Süleyman Şah, Osman Bey kadar önemli. 3 yıl önce Mut Kaymaklığı’na dilekçe yazarak, mezarın harap olduğunu, her sene doğa şartları ve bölge halkının mezar taşlarını kendi evlerinde kullanmak üzere götürdüklerini anlatarak anıt niteliğindeki kabristana sahip çıkılması belirttim. Aradan geçen onca zamanda rağmen hiçbir şey yapılmadı” dedi.
Fotoğraf: Larende
Karaman ve Mersin’deki resmi kurumların bugüne kadar harekete geçmediğini dile getiren Güç, “Nure Sofi’nin mezarında Orta Asya Türk kültürünün en önemli parçalarından kabul edilen ve Anadolu’ya göç sırasında getirilen Balbal taşları da zarar görüyor. Balbal taşları bazı köylüler tarafından evlerinde kullanılmak üzere mezarlıktan alınıyor. Türbe mezarın etrafından her biri en az 300-400 yıllık ardıç ağaçları bulunuyor. Bu ağaçlar‘Anıt Ağaç’ niteliğinde. Türbenin bulunduğu bölgenin Karaman dışında olması nedeniyle yereldeki resmi kurumların müdahalesi olmamış. Ancak Mersin İlinden de bu konuda hiçbir çalışma yapılmadı. Mezara yayla sakinleri tarafından derme çatma kulübe inşa edildi. Ancak bu kulübe de tamamen korumasız ve yağmaya açık bir durumda. Tam anlamı ile yok olmaya terk edilmiş olan türbenin bir an önce kurtarılması gerekli” diye konuştu.
Karaman İl Kültür ve Turizm Müdürü, Adem Akçay, Nure Sofi’ye ait türbenin Adana Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün uhdesinde olduğunu belirterek, şunları söyledi; “Mezar bizim sorumluluk alanımızda yer almasa da da hem bölge müdürleri, hem de vakıflarla görüşüp gerekli girişimlerde bulunacağız.” Mut Belediye Başkanı Nebi Yılmaz da yetkili kurum ve kişilerin duyarsız kalmaması gerektiğini dile getirdi: “Mezarın tapusu bizde değil. Sorumluluk vakıflara ait. Belediye olarak çive bile çakamıyoruz. Geçtiğimiz günlerde bir vakıflardan bir heyet gelerek bölgede inceleme yaptığını öğrendik. Bir proje hazırlanması söz konusu olabilir. Tarihi mezarın bir an önce kurtarılması gerekiyor.”