Bir havayolu pilotunun gözünden yaşam, sıradan insanların vakıf olamayacağı türden bir tecrübe şüphesiz.
Bir havayolu pilotunun gözünden yaşam, sıradan insanların vakıf olamayacağı türden bir tecrübe şüphesiz.
Mark Vanhoenacker, göklerdeki jumbo jetlerin en haşmetlilerinden olan Boeing 747’yi kanatlandıran ve yerküreyi adeta vızır vızır dolanan bir havayolu pilotu.
Fakat meslektaşlarının aksine bu yola biraz geç atılmış. Bunun daima bir pişmanlık hissettirdiğini ifade ediyor. Yine de hayatından son derece memnun tabii. “Bir 747 ile dünyayı dolaşıyorum ve bunun için para alıyorum” diyerek mesleğine olan tutkusunu yalın biçimde ifade ediyor aslında.
Skyfaring adında bir kitap aleme almış ve burada pilotluğun ve dünyanın tepesinde dolaşıp duran biri olmanın nasıl bir his olduğunu aktarmış. Bunların arasından 6 önemli başlığı ise şöyle ifade ediyor.
Sürpriz!
Değil tabii… Bunu elbette biliyoruz. O da biliyor. Fakat, dünyanın tepesinde dolanana kadar bu gerçeği yalnızca bilebileceğimizden, kokpite girene kadar bunu “deneyimleme” şansına erişemeyeceğimizden bahsediyor. Kıskandık be…
Onun yaptığı uçuşlar çoğunlukla dünyanın altını üstüne getiren cinsten rotalar barındırıyor. Özellikle Büyük Daire Rotası olarak bilinen, yerkürede iki nokta arasındaki en kısa yol anlamına gelen rotalardan sıklıkla geçiyormuş. Tam olarak bu istikametlerden geçerken bu hissin tavan yaptığını ifade ediyor.
Coğrafya kitaplarından öğrendiklerimiz bir kenara, Vanhoenacker gezegenin büyük bölümünün aslında boş olduğundan ve modern insana maruz kalmamış olduğunu deneyimlemiş. Sibirya, Sahra, Kuzey Kanada, Avustralya dipleri… Tundra’lardan, Taiga’lardan, Buzul kaplı tepelerden geçerken bunu farkettiğini söylüyor. O anlardan birinde durmuş ve şöyle demiş kendine kendine. “Kesinlikle… Dünya, bu”
Bu noktada ABD’nin doğu yakasıyla Londra arasında yol alan tenha bir 747 düşünmemizi istiyor. Bu uçuşlarda kargo da genelde hafif yüklerden oluştuğu için 747’nin bir güvercin gibi pistten havalandığını söylüyor. Ama rotayı, sözgelimi Singapur-Londra arasına aldığımızda uçağın ağzına kadar yolcuyla dolu, yakıt tankının full ve kargoların oldukça ağırlaştığını söylüyor. “Bu gibi zamanlarda uçağı kaldırmak çok daha farklıdır. Bunu yapmak ise pilot açısından benzersiz bir hissiyattır” diyor.
Uçuş okulunda öğretilen şeylerin en başında gelen şeylerden birisi de, yüksek irtifalarda yer alan jet akımları. Bu akımların muazzam bir doğa olayı olduğundan bahsediyor. Hızı saatte 320 km’yi bulabilen rüzgar tünelleri. Dediğine göre rüzgarın diğer doğa olaylarına oranla şanssızlığı, görünmez olması. Eski çağlarda doğadaki müthiş olaylara bakıp kaderini tayin eden, onları tanrılardan gelen işaretler olarak yorumlayan insanların, jet akımlarını görmeleri durumunda neler hissedeceklerini merak etmiş.
“Bu yazıyı nereden okuyorsanız, tepenizdeki göğün bir adı bulunuyor.”
Evet, dünyanın her yerin adı varsa, onların yukarısındaki bölgenin de bir adı var. Üstelik bulundukları kültüre ve yöreye göre isimler alıyorlar. Bu bölgelere waypoint deniyor.
Waypoint’lerin isimlendirmeleri beş harften oluşuyor. Böylece radyo iletişimde kolaylıkla anlaşılabiliyorlar. ABD’den birkaç örnek veriyor bu noktada. Boston yakınlarındaki waypoint’in adı NIMOY imiş. NIMOY adını, Star Trek serisinde Spock karakterine can veren efsanevi aktör Leonard Nimoy’dan alıyor. Zira Nimoy, Boston/Beantown’da doğmuştu. Bir başka enteresan örnek ise St. Louis sahasına ait. Buradaki waypoint’lerden ikisi ANNII ve LENXX olarak isimlendirilmiş. Bu da St. Louis çıkışlı meşhur pop grubu Eurythmics’in efsanevi elemanı Annie Lennox’dan geliyor.
Bu da Vanhoenacker’ın pilot olmakla deneyimlediğini ifade ettiği bir durum, bir dünya hali: “Londra’da kahvaltımı yapıp, öğlen kahvemi yudumladıktan sonra kendimi Heathrow’dan havalanıp Cape Town’a uçarken buluyorum. Az buz değil, ekvatoru geçiyorum. Yolda Cezayir’in ışıklarını, Namibya’nın İskelet sahilini görüyorum. Şehre inip hayata karıştığımda, insanların koşuşturmacaları tuhaf bir his veriyor.” Bu noktada dünyanın her noktasında, her bir bireyin hayatının ayrı ayrı devam ettiği hissinin iyice belirginleştiğini söylüyor ve Dickens’ın İki Şehrin Hikayesi romanından bir alıntı yapıyor: “Vakur bir düşünceyle, büyük bir şehre gece vakti adım attığımda, o karanlığa boğulmuş her bir evin kendine ait bir sırrı olduğunu düşünürüm. O evlerin her bir odasının kendine ait bir sırrı olduğunu düşünürüm.”
Bunun üzerine yaptığı tespit de, sadece bir pilotu değil, herkesi temsil ediyor: “Herkes için, her yer, o andan ibarettir.”
bu konuda THY'nın efsane pilotu hala görevinin başında olan daha çok uzak kıta uçuşlarını gerçekleştiren bir Boeing 777-300 ER uzmanı Menderes Çakıcı'nın "Havada Kalan Sorular" kitabını tavsiye edebilirim. Uçak teknolojisine ait tüm bilgiyi basit ve esprili bir dille kolayca anlayabilirsiniz. Eğer uçak korkunuz varsa iyi gelecektir... İçerik yöneticileri, fotoğraf anlamında Türkiye'de ki pilotlarımızında efsane paylaşımları mevcut araştırın derim.
dünyamız bu kadar güzel işte
Hep askeri pilot olmak istemiştim ama sebebini bilmediğim şekilde sınavlara girmedim. Ama pilot olmak da hep aklımın bir köşesinde