Kaplumbağa türleri, kabukları ile tanınan eşsiz hayvanlardır. Bu sürüngenler biz ortaya çıkmadan binlerce yıl önce gelişmiştir. Bilimsel keşifler, kaplumbağa popülasyonunun 300'den fazla çeşit içerdiğini göstermektedir. Çoğu sürüngen türü gibi, Antarktika dışındaki tüm kıtalarda çeşitli kaplumbağa türleri bulunur. Kayalık yüzeylerde bulunmanın yanı sıra suda yaşayan kaplumbağalara da rastlayabilirsiniz. Bu yazımızda farklı kaplumbağa türlerinin ayırt edici özelliklerini inceleyeceğiz.
Kaplumbağa veya tosbağa, Testudines takımını oluşturan hayvanlardır. Bu hayvanlar, çok sert bir kabuk içerisinde yaşar. Ağır bir yürüyüşe sahiplerdir ve gelişimleri de yürüyüşleri gibi yavaştır.
Omurgasızlardan memelilere kadar çok sayıda hayvan kabuk geliştirmiş olsa da hiçbiri kaplumbağalarınkine benzer bir mimariye sahip değildir. Kemik ve kıkırdaktan oluşan bu kutu kaplumbağanın yaşamı boyunca korunur. Kabuk vücudun ayrılmaz bir parçası olduğu için kaplumbağa kabuğundan çıkamaz ve kabuk diğer bazı sürüngenlerin derisi gibi dökülmez.
Antarktika hariç tüm kıtalarda , hem tuzlu suda hem de tatlı suda yaşayan yaklaşık 356 kaplumbağa türü vardır. Kaplumbağanın kabuğu, onu yırtıcılardan koruyan ve sürüngenin yavaş sürünme hızını telafi eden bir uyarlamadır.
Kaplumbağanın tüm duyuları iyi gelişmiştir ve yırtıcılardan kaçınmak, yiyecek bulmak ve yakalamak için kullanılırlar. Günümüz kaplumbağalarının hiçbirinin dişleri yoktur. Daha ziyade, üst ve alt çeneler, bir çift takma diş gibi kafatasına oturan keratinli kılıflar taşır.
Bilimsel keşifler, kaplumbağa popülasyonunun 300'den fazla çeşit içerdiğini göstermektedir. Çoğu sürüngen türü gibi, Antarktika dışındaki tüm kıtalarda çeşitli kaplumbağa türleri bulunur. Bunlar arasında en bilinenleri ise şu şekilde:
Deniz kaplumbağaları olarak da adlandırılan kaplumbağaların yedi türü vardır. Deri sırtlı deniz kaplumbağası, yaşayan en büyük ve en ağır kaplumbağadır. Deri sırtlı deniz kaplumbağası, yaşayan en büyük ve en ağır kaplumbağadır. 500 kg ağırlığa kadar çıkabilir. Diğer kaplumbağa kabuklarından farklı bir kabuk yapısı ile karakterize edilen dermocheltdae ailesinin yaşayan tek türüdür. Diğer kaplumbağa kabukları kemikli bir yapıya sahiptir, ancak deri sırtlı kaplumbağanın kabuğu deri gibi yağlı ve esnektir, bu nedenle deri sırtlı kaplumbağa adı verilmiştir.
Deri sırtlı kaplumbağaları Atlantik, Doğu Pasifik ve Batı Pasifik okyanuslarında yaşar.Ayrıca tüm tropikal ve subtropikal okyanuslarda yaşarlar. Yetişkin deri sırtlı kaplumbağalar denizanası , balık, deniz kestanesi, salyangoz, cnidaria ile beslenir. Ayrıca, deri sırtlı kaplumbağa nispeten uzun bir ömre sahiptir ve 50 yıl veya daha fazla yaşayabilir. Ne yazık ki, deri sırtlı kaplumbağalar, aşırı hasat ve doğal yaşam alanlarına insan elinin değmesi nedeniyle tehlike altında.
Deniz kaplumbağası çeşitleri arasında en bilinenlerden biri de Caretta Caretta'lar. Caretta caretta deniz kaplumbağası, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından savunmasız bir tür olarak kabul edilir.
Timsah yakalayan kaplumbağalar, dünyanın en büyük tatlı su kaplumbağası türleridir. Büyük ve ağır kafaları vardır, kalın kabukları ise Ankylosaurus adlı eski bir dinozorun pullarını andırır. Kabuklarındaki üç sivri çıkıntı ile onları sıradan kaplumbağalardan ayırt edebilirsiniz. Yaşam alanları Amerika Birleşik Devletleri'nin tatlı sularıdır.
Renkleri kahverengi, gri, siyah ve zeytin yeşilidir. Diğer kaplumbağaların aksine, erkek timsah kaplumbağa dişi muadilinden daha büyüktür. Yetişkin kaplumbağalar 80 kg ağırlığa kadar çıkabilir ve 31,8 inç uzunluğa kadar büyüyebilir. Ayrıca 20 ila 70 yıl arasında değişen uzun bir ömürleri vardır.
Yumuşak kabuklu kaplumbağa grubu, en büyük tatlı su kaplumbağalarındandır. Yumuşak kabukları, onlara diğer kaplumbağa türlerinden daha fazla çaba harcamadan ve daha hızlı yüzmeleri için daha fazla alan sağlar. Çoğu kaplumbağa gibi, yumuşak kabuklu kaplumbağalar arasında da yüksek düzeyde cinsel dimorfizm vardır.
Bu türlerin çoğu etoburdur ve yalnızca balık, suda yaşayan kabuklular, amfibiler ve salyangozlarla beslenirler. Bunların çeşitli türleri vardır. Dikenli yumuşak kabuklu kaplumbağa ve pürüzsüz yumuşak kabuklu kaplumbağa bunlardan ikisidir.
Kutu kaplumbağalar, fiziksel görünümleri ve karadaki alışkanlıkları karşılaştırıldığında dev kaplumbağalara benziyor. Kutu kaplumbağaları Kuzey Amerika'ya endemikken, Asya kutu kaplumbağaları olarak adlandırılan diğer kutu kaplumbağaları Asya sularına endemiktir. Yarı suda yaşayan kaplumbağa türleridir.
Kutu kaplumbağaların yuvarlak bir kabuğu ve düz bir alt kabuğu vardır. Kendilerini bir kutu gibi kapatarak kabuklarının derinliklerine çekilebilirler. Ortalama bir kutu kaplumbağa 50 yıla kadar yaşayabilirken diğerleri 100 yıla kadar yaşayabilir. Amerika Birleşik Devletleri ve Meksika'da çeşitli kutu kaplumbağa türleri bulunur.
Bunların en yaygın bilinenleri şunlardır:
Üç parmaklı kutu kaplumbağası
Doğu kutu kaplumbağası
Asya kutu kaplumbağası
Boyalı kaplumbağalar, Kuzey Amerika'daki en yaygın yerli kaplumbağadır. 10 inç uzunluğa kadar büyürler ve erkek kaplumbağalar genellikle dişilerden daha küçüktür. Kaplumbağanın derisi genellikle kırmızı, turuncu ve sarı çizgilerle zeytin veya siyah renklidir. Ayrıca, kabuğu çıkıntısız ve karanlıktır. Su bitkileri, balıklar, algler, böcekler ve kabuklularla beslenirler. Birincil beslenme noktaları suyun içidir.
Ayrıca kış aylarında nehir ve göllerin çamurlu diplerinde kış uykusuna yatarlar. Ömürleri 55 yıla kadar sürer.
Yırtıcıları kovmak için kabuğunun kenarından saldığı kötü koku ile bilinen misk kaplumbağalarının kubbe şeklinde üç kabuk rengi vardır. Bunlar siyah, gri ve kahverengidir. Ayrıca, maksimum 5,5 inç uzunluğa sahip küçük kaplumbağalardır.
Küçük boyutları nedeniyle genelde evcil hayvan olarak beslenirler. Ayrıca çeşitli sulak alanlarda, kıyıya yakın ve sığ su kütlelerinde yaşarlar. Gastropodlar, çift kabuklular, böcekler, kerevitler, küçük balıklar, balık yumurtaları, amfibiler, kabuklular, yeşil algler ve damarlı bitkilerin bazı kısımları ile beslenirler.
Çamur kaplumbağaları misk kaplumbağalarından daha küçüktür. Yoğun bitki örtüsüne sahip göllerde, nehirlerde ve bataklıklarda yaşamayı tercih ederler. Ayrıca temiz ve oksijenli suda daha iyi hayatta kalırlar.
Yaklaşık 21 tür çamur kaplumbağası vardır. Bunlardan en bilineni doğu çamur kaplumbağasıdır. Doğu çamur kaplumbağası, Amerika Birleşik Devletleri'ne özgüdür. Bununla birlikte, ABD'de de bulunan çizgili çamur kaplumbağasının aksine, kabuklarında herhangi bir işaret veya desen bulunmadığından, bu suda yaşayan türleri tanımlamak zor olabilir.
Omnivordurlar, bu nedenle böcekler, kabuklular, yumuşakçalar, amfibiler ve su bitkileri ile beslenirler. Güneydoğu ve Kuzeydoğu Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tatlı su bölgelerinde yaşamayı tercih ediyorlar.
Harita kaplumbağası, 14 türü olan bir tatlı su kaplumbağasıdır. İnsan istilasının üremelerini tehdit ettiği nehirler, dereler ve akarsular gibi hareketli su kütlelerinde yaşamayı tercih etmeleri nedeniyle tehdit altındadır.
Diğer su kaplumbağalarına benzerler ve yüksek düzeyde cinsel dimorfizm sergilerler. Yetişkin dişiler, erkeklerin 10 katı büyüklüğündedir.
Ahşap kaplumbağalar 8 inç uzunluğundadır. Kabukları benzersiz bir tasarıma sahiptir. Kabuklarının her bir parçası bir piramit gibi görünüyor. Kabukları kahverengi, boyunları ve uzuvları kırmızı renktedir. Suya yakın, sığ kısımlarda vakit geçirmeyi tercih ederler. Ancak, onları ormanlarda ve çayırlarda da görülebilir.
Çoğu kaplumbağa gibi, omnivorlardır. New England, Nova Scotia, kuzey Indiana ve Minnesota'ya özgüdürler. Ayrıca saatte 0,32 kilometreye varan hızlarla diğer kaplumbağalardan daha hızlı hareket edebilirler.
Tavuk kaplumbağa, yavaş hareket eden, sığ veya durgun su kütlelerinde yaşamayı tercih eden türlerdir. Etçildir, bu nedenle kerevit, yusufçuk, iribaş, örümcek yerler. Ayrıca yarı suda yaşarlar ve yılın yarısından fazlasını karada geçirirler. Vücut sıcaklıklarını düzenlemelerine yardımcı olduğu için güneşlenmekten hoşlanırlar.
Tavuk kaplumbağa türlerinin cinsel dimorfizmi vardır. Dişi kaplumbağalar genellikle erkeklerden daha büyüktür ve 10 inç'e kadar büyür. Onları Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğu bölgelerinde bulabilirsiniz. Ömürleri uzun değildir. Ortalama 25 yıl yaşarlar.
Bu kaplumbağa türlerinin yanı sıra Türkiye'de bulunan bazı kaplumbağalar da vardır. Bunlar şu şekilde:
Mahmuzlu Akdeniz kaplumbağası (Testudo graeca): Arka ayak butlarında mahmuzu andıran ufak sert çıkıntılara sahip kaplumbağalardır ve birçok alt türü bulunur.
Hermann kaplumbağası (Testudo hermanni): Trakya'da bulunduğu için Trakya tosbağası olarak da bilinir. Çeşitli otlarla beslenir.
Benekli kaplumbağa (Emys orbicularis): Türkiye'de Trakya, Orta Anadolu, Batı Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 4 alt türünün yaşadığı tespit edilen kaplumbağadır.
Çizgili kaplumbağa (Mauremys caspica): Türkiye'de Trakya, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu'ya yayılmış kaplımbağadır.
Fırat kaplumbağası (Rafetus euphraticus): Türkiye'de Fırat ve Dicle nehirlerinde görülmeleri nedeniyle bu şekilde adlandırılırlar.
Yeşil kaplumbağa (Chelonia mydas): Çok nadiren Karadeniz'de de görülebilen bu kaplumbağa tüm Akdeniz'e yayılmış durumdadır.
Nil kaplumbağası (Trionyx triunguis): Tüm Akdeniz sahillerinde yaşayan kaplumbağa türüdür.
Sini kaplumbağası (Caretta caretta): Yumurtlamak haricinde karaya hiç çıkmayan, türü tehlike altında olan kaplumbağa türüdür.
çok güzel ve bir o kadar da özel hayvanlar, benim bahçemde ara ara aile olarak geziniyorlar, tabi ektiğim mahsülleri de yemekten vazgeçmiyorlar ama canları sağolsun hiç dokunmuyorum kendi hallerine bırakmış durumdayım, bahçemden ne yerseler yesinler helal hoş olsun, yeyip gidiyorlar acıkınca tekrar gelip nasiplenip gidiyorlar 🥰🥰