Yeni bir araştırmaya göre, birçok kanser türü sağlıksız yaşam tarzı ya da genetik etkenler nedeniyle değil, şanssızlık sonucu ortaya çıkıyor.
Amerikalı bilim insanları tarafından hazırlanan çalışmada, kanser türlerinin üçte ikisinin önceden önlemez şekilde, hücre bölümü sırasında tesadüfi mutasyonlar sonucu oluştuğu öne sürüldü.
Science dergisinde yayınlanan araştırmada uzmanlar kanserle mücadelede en etkili yolun erken teşhis olduğunu söyledi.
Ancak araştırma insanlara sigaraları yakıp içkiye yönelmenin herhangi bir zararı olmadığını da söylemiyor.
Tüm kanser türlerinin tesadüfi ya da 'kötü şans' eseri ortaya çıkmadığı vurgulanan makalede, akciğer ve cilt kanseri gibi kanser türlerinin yaşam tarzıyla doğrudan bağlantılı olduğu ifade ediliyor.
Kanserle mücadele yardım kuruluşu Cancer Research de sigara ve alkolden uzak durup sağlıklı beslenmenin kanser riskini önemli ölçüde azalttığının altını çiziyor.
Yeni araştırmada ABD merkezli Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Bloomberg Kamu Sağlığı okullarından bir ekip, kansere neyin neden olduğunu kök hücreleri detaylı biçimde inceleyerek baktı.
Çıkan sonuçlara göre vücuttaki eskimiş yorgun hücreler yerini bölünen kök hücrelerin ürettiği yeni hücrelerle bırakıyor.
Ancak her bölünmde ortaya çıkan mutasyon riski, kök hücreyi kanserli olma riskine bir adım daha yaklaştırıyor.
Araştırmacılar, vücuttaki 31 farklı dokudaki kök hücrelerin hayat boyu bölünme sıklığına bakarak bu dokulardaki kanser olasılığını karşılaştırdı.
Uzmanlar kanser türlerinin üçte ikisinin bölünen kök hücrelerin şans eseri mutasyona uğramasıyla önlemez nitelikte olduğu sonucuna vardı.
Bu türler, beyin kanseri, ince bağırsak ve pankreas gibi kanserleri de kapsıyor.
Çalışmaya katılan onkoloji profesör asistanı Cristian Tomasetti, kansere karşı alınan önlemlerin bu türlerde işe yaramadığını söyledi.
Tomasetti, 'Yaşam biçimini veya alışkanlıkları değiştirmenin belirli kanser türlerinden korunmada büyük yardımı olur ancak bu önlemler diğer türler için o kadar etkili olmayabilir. Bu kanser türlerini tedavi edilebilmek için erken aşamalarda teşhisi sağlayacak yollar bulmak için çabalamalıyız' dedi.
Kanser türlerinin yaşam tarzı ve genetik faktörlerden etkilenen üçte birlik kısmı şöyle sıralanıyor:
Deri kanseri: Mor ötesi ışınlara fazla maruz kalınmasıyla ilişkili
Akciğer kanseri: Sigara tüketimiyle doğrudan bağlantılı
Kolon kanseri: Sağlıksız beslenme ve genetik faktörlerle ilişkili
Cancer Research tarafından yapılan ayrı bir araştırmada da, kanserlerin yüzde 40'tan fazlasının yaşam tarzıyla ilgili olduğu görülüyor.
Yardım kuruluşunun üst düzey yetkilisi Dr. Emma Smith BBC 'nin sorularını yanıtlarken, “Kanserlerin onda dördünden fazlasının yaşam biçiminde değişiklik yaparak önlenebileceğini düşünüyoruz. Bunu sigara içmeyerek, sağlıklı kiloda kalarak, sağlıklı beslenerek ve alkol tüketimini azaltarak başarabiliriz' dedi.
Dr. Emma Smith sözlerini şöyle sürdürdü:
'Bu değişiklikleri yapmak kesinlikle kanser olmayacağımız anlamına gelmez. Ama önlem almak bizim yararımıza olacaktır. Kanser tedavisini geliştirmek ve erken teşhis koyabilmek hayati önem taşıyor ancak kanserle mücadelede insanlara kanser oluşmadan, riski azaltmanın yollarını anlatmak hala çok önemli'.
James Gallagher | BBC muhabiri