Avrupa genelinde yürütülen kapsamlı gazetecilik soruşturması, tıp dünyasını ve kamuoyunu sarsan çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Kanser riskini ciddi şekilde artıran nadir genetik mutasyonu taşıyan anonim sperm donörü, yıllar içinde yüzlerce çocuğun dünyaya gelmesine yol açtı. Bazı çocuklarda ağır kanser vakaları tespit edildi, hayatını kaybedenler oldu.
Yapılan araştırmalar, donörün TP53 geninde mutasyon bulunduğunu ortaya koydu. Hücrelerin kanserleşmesini önlemede hayati rol oynayan TP53 genindeki hasar, Li-Fraumeni sendromu adı verilen ciddi tabloyla ilişkilendiriliyor. Uzmanlara göre mutasyonu taşıyan kişiler, yaşam süresi boyunca yüzde 90’a varan oranlarda kanser riskiyle karşı karşıya kalabiliyor.
Donör, üniversite öğrencisi olduğu dönemde Danimarka merkezli European Sperm Bank üzerinden bağış yaptı. Sağlık taramalarından geçen donör, mutasyonun farkında değildi.
Araştırmalara göre spermlerin yaklaşık yüzde 20’si riskli geni taşıyordu. Etkilenen spermle dünyaya gelen çocuklarda mutasyon, vücuttaki tüm hücrelere aktarılmış durumda.
Mayıs ayında Avrupa İnsan Genetiği Derneği konferansında sunulan veriler, ilk etapta sekiz ülkede 67 çocuğu işaret ediyordu. Rouen Üniversite Hastanesi’nden genetikçi Dr. Edwige Kasper, vakalar arasında beyin tümörleri, Hodgkin lenfoma ve çocukluk çağı kanserleri görüldüğünü açıkladı. En az 10 çocukta kanser teşhisi kondu, bazı vakalarda ise iki farklı kanser türü aynı kişide tespit edildi.
BBC öncülüğünde yürütülen yeni soruşturma, bilgi edinme talepleri ve doktor-hasta görüşmeleriyle gerçek tabloyu gün yüzüne çıkardı. Veriler, 14 ülkede en az 197 çocuğun söz konusu donörden dünyaya geldiğini ortaya koydu. Tüm ülkelerden veri alınamadığı için sayının daha da artabileceği belirtiliyor.
European Sperm Bank, yaşananlardan derin üzüntü duyulduğunu açıkladı ve donör tespit edilir edilmez sistemden çıkarıldığını bildirdi.
Kurum yetkilileri, söz konusu mutasyonun mevcut tarama yöntemleriyle önceden tespit edilemediğini savundu. Ancak sperm kullanımının bazı ülkelerde yasal sınırları aştığı da kabul edildi.
Süper spermi ayrıştırıp süper çocuk oluyor hastalık geni vs taşımayan ilerde cinsel ilişkiye girip çocuk sahlbi olunmayacak galiba tüp bebek olacak
Sperm bağışı olayı kim ne derse desin riskli bir olay. İleride 2 kardeşin evlenmesine yol açabilir. 2 kardeşin evlenmesi ise ahlaki ve etik açıdan sıkıntılı olsa da, en sıkıntılı kısmı resesif genlerin baskın gelme ihtimali. O yüzden sperm bağışları çok riskli işlemler.