Kamuoyuna Çok Fazla Yansımayan Trajik Öyküsüyle Somali'de Korsanlığın Ortaya Çıkışı
1. Ülkede 1991 yılında patlak veren iç savaş, belki de bugünlere gelinmesinin en büyük sebebi.
2. Birleşmiş Milletler raporlarına göre, hükümet çöktükten sonra Somali karasuları herkese açık hale gelmişti.
3. Ve böylece kıyılar yabancı gemiler tarafından yağmalandı. Yağmanın boyutları ise çok yüksekti.
4. Yine Birleşmiş Milletler raporlarına göre, her yıl 300-450 milyon dolarlık deniz ürününe yabancı balıkçı tekneleri tarafından el konuluyordu.
5. Somalililer küçük ölçekli balıkçılık yaptıklarından, yabancıların büyük tekneleriyle gelerek onları kendi denizlerinden kovması zor olmuyordu.
6. Zaten ilk korsanlar da 1990'lı yılların başlarında, yabancı balıkçı tekneleriyle mücadele etmek üzere ortaya çıkmıştı.
7. İç savaş ve yabancı gemilerin yağmasıyla azalan balıkçılık gelirleri yüzünden, Somali nüfusunun yüzde 70'ten fazlası kendini bir anda açlık mücadelesinin ortasında buldu.
Dünyanın ilgisizliği yüzünden iyice trajik bir hal alan açlık felaketi Somali'de 1992 yılının Kasım ayına kadar çoğu çocuk dört yüz bine yakın can aldı.
8. Çünkü günlük gelirleri 2 doların altına düşmüştü. Oysa Somali yönetimi iç savaştan önce dış yardımlarla balıkçılığını geliştirmiş, en önemli ihracat konusu haline getirmişti.
Altı milyon nüfusa sahip Somali'de açlıktan en fazla etkilenenler çocuklar oldu. 1992 Ağustos'unun sonuna gelindiğinde ülkedeki beş yaşından küçük çocukların dörtte birinin öldüğü bildiriliyordu. Bu tarihten sonra da günde ortalama 5 bin çocuğun açlıktan öldüğü haberleri veriliyordu.
9. Somali'nin denizlerde yaşadığı sorunlar yabancı balıkçı gemilerinin yağmasıyla sınırlı kalmadı. İç savaşın başlangıcından itibaren dünyanın çeşitli ülkelerinden gemiler, Somali açıklarına milyonlarca ton zehirli atık döktüler.
Bu sorunun başlangıcı çeşitli uluslararası gemicilik şirketlerinin, bazı Somalili liderlerle 90'ların başında yaptıkları anlaşmalara dayanıyor. Bu anlaşmalar sonucunda Somali kıyıları zehirli atık deposu gibi kullanılıyordu, çünkü atıkları kıyıya yollamak başka yöntemlere göre çok daha ucuzdu. İç savaşla birlikte bu olay iyice çığırından çıktı. Atıklar arasında radyoaktif maddeler; kurşun, kadmiyum ve cıva gibi ağır metaller; sanayi atıkları, hastane atıkları, kimyasal atıklar, kısaca her türlü zehir bulunuyor. Ancak tüm delillere rağmen bu konuda BM'ye yapılan başvurular dikkate alınmadı, açılan soruşturmalarda bir sonuca varılmadı ve kıyı hiçbir şekilde temizlenmedi.
10. Bu durum uzun süre inkar edildi. Ama 2004'te yaşanan bir tsunami sırasında zehirli atıklar kıyıya vurunca söylenenlerin doğru olduğunu ortaya çıktı.
Tsunami sayesinde ortaya çıkan dev dalgalar Somali kıyılarından uzaklaşırken geride tonlarca kimyasal ve radyoaktif atık bırakmıştı. Bu zehirli kimyasallar on binlerce insanın hastalanmasına, 300 kadar insanın ölmesine neden olmuştu.
11. Somalili korsanlar o tarihe kadar kendilerini, ülkenin 'Sahil Güvenlik' gücü olarak tanımlıyorlardı. Ve eylemleri de o yöndeydi. Ancak işin rengi artık değişmişti.
12. Çünkü önceleri sadece kendi sahillerini korumaya çalışan basit balıkçılardan oluşan gruplar, artık bilinen anlamda birer korsana dönüşmüşlerdi.
13. Dahası, o tarihten sonra sadece balıkçılar değil, Somali'nin her bölgesinden yoksul insanlar korsanlara katılabiliyordu. Bu sayede balıkçılar, eski iç savaş militanları ve hatta teknik araçları kullanan uzmanlar da korsan oluyordu.
14. Somalili korsanların dünya gündemine oturmaları da uzun sürmedi. Zira bölgeden her gün yeni bir kaçırılma haberi gelmeye başlamıştı.
15. Karşı önlem olarak bölgeye, aralarında Türkiye'nin de olduğu çeşitli ülkeler tarafından gönderilen askeri gücü zaten hatırlarsınız.
16. Alınan önlemler yüzünden 2015 yılı itibarıyla, bölge korsanlık faaliyetlerinden arındırılmış görünüyor. Şu ana kadar kayıtlara geçen bir hadise de yok.
17. 2011 yılında Somali açıklarında 32 gemi ve 736 kişinin, korsanlar tarafından rehin alındığı hatırlanırsa bu büyük bir gelişme.
18. Bugün her ne kadar faaliyetleri azalmış olsa da, korsanlar halen Somali halkı tarafından kahraman olarak görülüyorlar. Yaşananlara bakınca, insan, "çok da haksız değiller" demekten kendini alamıyor.
Popüler İçerikler
