Kakao ve Balıkları Koruyan Tanrılar da Varmış! Maya Mitolojisinde Yer Alan Tanrılara Çok Şaşıracaksınız

09.10.2022 - 08:17

Maya takvimine göre 2012 yılında kopacak kıyametle dünyanın sonunun geleceğini düşündüğümüz günler olmuştu. Özellikle o zamanlarda aklımıza fazlasıyla kazınan Maya uygarlığı, tarihsel açıdan oldukça önemli bir yere sahip. Kültürel olarak birbirinden değerli pek çok eser bırakan Mayaların bu değerlerini Orta Amerika civarında bulmak mümkün. Bunlar dışında Mayalıların çok tanrılı bir inanca sahip olduğunu biliyoruz. Her tanrısı hakkında günümüzde bilgi bulmak pek mümkün olmasa da günümüzde bilinen önemli Maya mitolojisi tanrılarını sizin için derledik. İşte detaylar...

Geçmişte tarım tanrısı sanılan: Yum Kaax

Geçmiş yıllarda Yum Kaax, tarım tanrısı olarak bilinirdi. Yum Kaax, aslında vahşi bitkilerin ve hayvanların tanrısıydı. Özellikle avcılar arasında oldukça popülerdi. Avcılar her avlanmak istediğinde Yum Kaax’a gidip izin almak zorundaydı. Yum Kaax'ın avcıların oklarını daha iyi kullanmasını sağlayıp başarılı bir av deneyimi sunduğuna inanılırdı. Bunun dışında en bilinen özelliği, tarım alanlarını vahşi doğadan koruması.

Pek çok tapınakta figürü yer alan: Kukulkan

Mayalıların en çok taptığı tanrılardan biri olan Kukulkan, tüylü ya da kanatlı bir yılan olarak bilinirdi. Kukulkan tanrısı için günümüzde pek çok teori olsa da onun kesin olarak ne tanrısı olduğu bilinmez. Tüylü ve kanatlı yılan olarak geçen Kukulkan'ın uçtuğu varsayılarak gökyüzü ile ilgilendiği düşünülürdü. Tapınaklarda oldukça fazla görülen Kukulkan tanrısı ile ilgili bir diğer teori ise yazmayı getiren ilk tanrı olması.

Yer altı dünyasına ve depremlere hükmeden tanrı: Çizin

Depremlerin ve yer altı dünyasının tanrısı olan Cizin, aynı zamanda ölümle anılır. Figürlerinde korkunç bir biçimde tasvir edilir. Özellikle sigara içen iskelet olarak çokça çizilir. Maya tanrıları arasındaki en korkunç tanrı olan Cizin, “ölüm tasması” diye adlandırılan gözleriyle bilinir. Bu nedenle herkese korku saçar.

Çocuk sahibi olamayan kadınların ziyaret ettiği tanrı: Ix Chel

Tıp tanrısı olarak bilinen Ix Chel, özellikle Mayalı kadınların şifa kaynağı olarak bilinir. Birden çok şekilde hitap edilen bu tanrı en çok aşk, gebelik ve tıp tanrısı olarak adlandırılır. Çocuğu olmayan Maya kadınları, öncelikli olarak Ix Chel’i tapınakta ziyaret ederdi. Bunların haricinde ortaya çıkan kanıtlara göre evli olmayan Maya kadınlarının Ix Chel için kurban edildiği de biliniyor.

Balıkların ve balıkçıların tanrısı olan: Chaac Uayab Xoc

Maya uygarlığı içerisinde balıklar için ayrı bir tanrının olduğunu biliyor muydunuz? Balıkların ve balıkçıların koruyucu tanrısı Chaac Uayab Xoc, oldukça yardımsever bir tanrı olarak bilinir. Balık ağlarına doldurduğu şekerlemelerle balıkçılar için harika deniz ürünleri sağlar. Ancak bu nazik ve mutluluk veren tanrının insanları kötü etkileyen bir özelliği de var: Denize düşen kimseye acımaz ve düşen kişileri yutar. Bu sebeple balıkçıların, Chaac Uayab Xoc’la iyi anlaşsalar bile denizlerde dikkatli olmak zorunda olduğu düşünülürdü.

Tanrı G olarak da bilinen güneş tanrısı: K’inich Ahau

K’inich Ahau, Maya uygarlığında güneş tanrısı olarak bilinir. Tanrı G olarak bilinen bir başka ismi daha bulunur. Koruyucu bir tanrı olan güneş tanrısının hastalıkların üstesinden geldiği ve kuraklığı kontrol ettiği biliniyor. K’inich Ahau'nun bazen kralların baş uçlarına indiği hâli tasvir edildiği görülüyor.

Siyah çerçeveli gözleriyle tüccarlar tanrısı: Ek Chuah

İki görevi olan Ek Chuah, kapıdan kapıya satış ve telesatış yöntemlerinde tüccarlara yardımcı olur. Bunun dışında da kakao koruyucusu olarak bilinir. Lezzetli kakao çekirdekleri, Maya Uygarlığı döneminde bir zamanlar para olarak kullanıldığı için Ek Chuah, onları korurdu. Ayrıca kakao kahverengi bir bitki olduğu için Ek Chuah'ın rengi, genelde koyu tonlarda tasvir edilir.

Eski gizemli savaş tanrısı: Votan

Oldukça eski bir tanrı olan Votan, gizemli siyah bir savaş tanrısı olarak bilinir. 16.yüzyılda Chiapas bölgesinde Votan'a adanmış bir sürü kutsal bölge keşfedildi. Bazı kaynaklar, Votan'ın Nuh soyundan geldiğini dile getirirken bazıları da Babil Kulesi'nin yapımıyla ilişkilendirir. Hakkında çok fazla bilgi olmadığı için Votan, gizemini sürekli korumaya devam eder.

Kaynak: 1, 2, 3, 4