Kahramanmaraş'ta Meydana Gelen Deprem Anında Neden Bu Kadar Çok Bina Yıkıldı?

10.02.2023 - 21:24

Kaynak: https://www.bbc.com/news/64568826?xtor=A...

BBC, Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin ardından neden özellikle yeni binaların yıkıldığını araştırdı. Bizler de sizin için derledik.👇

Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin ardından on ilimizle birlikte binlerce canlı etkilendi.

BBC'nin yaptığı haberde ise ülkemizde meydana gelen depremin ardından neden bu kadar çok binanın enkaz haline geldiği araştırıldı.

Yeni apartman bloklarından bazılarının toz haline gelmesi, deprem güvenlik standartlarıyla ilgili soruları gündeme getirdi.

BBC'nin tespit ettiği üç yeni bina çökmesinin ilk örneğindeki sosyal medya görüntülerinde insanların çığlıklar atarak saklanmaya çalıştıkları görülüyor. Malatya'da bir apartmanın alt yarısı çökerken, geri kalanı ise toz ve moloz üzerinde bir açıyla yan durduğu görülüyor.

Binaların büyük kısmının son deprem yönetmeliğine uygun olarak yapıldığına dair reklamlar yapıldı.

İlanda kullanılan tüm malzeme ve işçiliğin 'birinci sınıf kalite' olduğu iddia edildi. Ancak BBC yaptığı araştırmada kullanılan malzemelerin inşaat standartlarında olmadığı sonucuna vardı.

Paylaşımlarla birlikte liman kenti İskenderun'da inşa edilen bir başka apartmanın büyük ölçüde yıkıldığını gördük. 16 katlı binanın yan ve arka bölgesi tamamen çökerke bloğun sadece bir şeridi ayakta kaldı.

BBC, araştırmasında 2019 yılında inşaatı yapılan binanın sorumlularıyla iletişim kurmaya çalıştı ancak sorumlulardan cevap alamadı. Antakya'da Kasım 2019 yılında tamamlanan başka bir inşaatın da çöktüğü gözlemlendi.

Kasım 2019'da tamamlanan inşaat sahibi Servet Atlas'ın açılışta konum ve inşaat kalitesi açısından ön plana çıktığı söylendi. BBC'ye göre inşaat sahibi Hatay'da yaptığı evlerden iki tanesinin çöktüğünü söyledi.

Ardından da 'bazı medya kuruluşlarının habercilik kisvesi altında nasıl algı değiştirip günah keçisi seçtiğine acı bir şekilde şahit oluyoruz' dedi.

University College London'da acil durum planlaması ve yönetimi uzmanı olan Prof. David Alexander, araştırmasında "Çoğu yerde sarsıntı seviyesi maksimumun altındaydı, bu nedenle çöken binlerce binadan neredeyse hiçbiri deprem yönetmeliğine uygun değildi" dedi.

İnşaat yönetmelikleri, Gölcük'te 17 bin kişinin hayatını kaybetmesinin ardından sıkılaştırılmıştı. Ancak 2018'de belirlenen son standartlar da dahil olmak üzere yasalar tam olarak uygulanmadı.

Prof Alexander da konuyla ilgili, mevcut binalardan güçlendirmenin yetersiniz olduğunu belirtti.

BBC Muhabiri Tom Bateman, Adana'daki röportajlarında çöken bir binanın 25 yıl önce başka bir depremde hasar gördüğünü ancak herhangi bir güçlendirme yapılmadan kaldığını söylüyor. Ülkenin şiddetli deprem geçmişine rağmen milyonlarca insanın yoğun nüfuslu yüksek binalarda yaşadığı Japonya gibi ülkeler, inşaat düzenlemelerinin insanları afetlerde güvende tutmaya nasıl yardımcı olabileceğini gösteriyor.

Ancak Türkiye'de gerekli güvenlik sertifikaları olmadan inşa edilen yapılar için bir ücretin ödenmesine yönelik imar affı çıkarıldı.

Eleştirmenler, bu tür afların büyük bir deprem durumunda felakete yol açabileceği konusunda uzun süredir uyarıda bulunuyordu. Bölge Planlama Uzmanı Pelin Pınar Giritlioğlu'na göre, Türkiye'nin güneyindeki deprem bölgesinde 75 bin kadar binaya imar affı verildi.

Jeolog Celal Şengör, bu yılın başlarında fay hatlarıyla bölünmüş bir ülkede bu tür inşaat aflarının suç olduğunu belirtti. 2020'de İzmir'de meydana gelen depremin ardından 672 bin binanın aftan yararlandığı söylendi.

Aynı raporda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 2018'de Türkiye'deki binaların yüzde 50'den fazlasının yönetmeliklere aykırı olarak inşa edildiği belirtildi.