8 Mart Dünya Kadınlar Günü Aslında Kimlerindir?

1857’de ABD’nin New York kentinde 40 bin tekstil işçisinin daha iyi çalışma koşulları talebiyle greve çıkmaları tarihte kadınların mücadele gününün ilk örneği olarak görülür. Polis yapılan greve saldırır, işçiler fabrikada kilitli kalır. Ardından çıkan bir yangından polis barikatları yüzünden kaçamayan 129 kadın işçi can verir. Bilinen ve hala acı ve öfkeyle anılan o cenaze törenine binlerce insan katılır. 1857’den bugüne 8 Mart’ın önemi ve kadın mücadelesinin ateşinin fitili o gün orada hayatını kaybeden 129 kadının bedeninde saklıdır. 

Yaklaşık 50 yıl sonra 1908’de 15 bin kadın tekstil işçisi oy kullanma hakkı, çalışma saatlerinin iyileştirilmesi, çocuk işçi çalıştırılmasının yasaklanması gibi taleplerle yeniden sokağa çıkarlar. Ekonomik eşitlik ve iş güvencesi taleplerini ‘ekmek’ olarak simgelerler. Daha güzel bir yaşamı ‘gül’ olarak tariflerler. “Yaşamlarımız doğumdan ölüme kan ter içinde geçmeyecek. Kalpler de ölür açlıktan bedenler gibi; ekmek verin bize, ama verin gülleri de.” diyerek tarihe geçerler.

1910 yılında Kopenhag’da toplanan 2. Sosyalist Kadınlar Konferansı’nda Clara Zetkin “Tüm ülkelerin Sosyalist kadınları her yıl bir günü Kadınlar Günü olarak kutlayacak ve öncelikli hedefleri de kadınların oy hakkını kazanmasını desteklemek olmalı” açıklamasının bulunduğu bir önerge sunar. Ve 8 Mart’ın Uluslararası Kadın Günü olarak kutlanmasına karar verilir. 

Kutlamanın ilk örnekleri 1911’de Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre’de milyonlarca kadını bir araya getirir. Rusya’da ise ilk kez 1913’te izinsiz olarak kutlanır. 1921’de 8 Mart Rusya’da devrimi başlatan ve Amerika’da kadın mücadelesinin ateşini bedenleriyle fitilleyen kadınların anısına “Enternasyonal Kadınlar Günü” olarak kabul edilir.

Türkiye’de ilk kez 1921 yılında kutlanan 8 Mart nedir ve kimindir?