Hepimiz yıldızlara bakıp hayal kurmayı çok seviyoruz, öyle değil mi? Bizimle aynı yıldızlara bakan ve yıldızların 'neyden meydana geldiğini' merak edip keşfeden bir kadının hikayesini anlatmaya geldik. Gelecek kadın gök bilimciler kuşağının yolunu çizen Cecilia Payne'nin hayatının detaylarına buyurun!
Aslına bakarsanız bu soru, astrofiziğin en temel sorusuydu ve bu sorunun cevabı 1925 yılında Cecilia Payne tarafından keşfedildi. Payne, yıldızlardaki kimyasal elementlerin nispi miktarlarını öğrenmek için yıldız ışığının karmaşık spektrumlarının nasıl çözüleceğini gösterdi.
1960 yılında, seçkin astronom Otto Struve, Payne'nin tez çalışmasından, 'astronomide şimdiye kadar yazılmış en parlak doktora tezi' olarak bahsetti.
1900'de İngiltere'de doğan Cecilia, Cambridge Üniversitesi'ne girdikten sonra kısa süre sonra bir bilim dalında uzmanlaşmak istediğini anladı. Cecilia, astronom Arthur Eddington'ın, Einstein'ın Genel Görelilik Teorisini kanıtlayan bir gözlem olan 1919 güneş tutulması konusunda bir konferans verdiğini duydu ve bu konferanstan sonra hangi konuda uzmanlaşacağından emin olmuştu.
Harvard Koleji Gözlemevi'nin müdürü Harlow Shapley ile tanıştı ve müdür ona yüksek lisans bursu teklif etti. Harvard, fotoğraf plakalarında dünyanın en büyük yıldız tayfı arşivine sahipti. Cecilia Harvard'a gittiğinde, yıldız spektrumları üzerine kapsamlı bir çalışma uzun süredir devam etmekteydi.
Tezinde, yıldız spektrumlarındaki geniş çeşitliliğin, elementlerin farklı miktarlarından değil, esas olarak atomların farklı iyonlaşma durumlarından ve dolayısıyla yıldızların farklı yüzey sıcaklıklarından kaynaklandığını gösterdi. On sekiz elementin göreli miktarlarını hesapladı ve farklı yıldız türleri arasındaki bileşimlerin hemen hemen aynı olduğunu gösterdi.
Dünya'nın büyük kısmını oluşturan elementlerin, yıldızların kütlesinin yüzde ikisinden daha azını oluşturduğunu keşfetti. Görünür evrenin kütlesinin çoğunun en hafif element olan hidrojen olduğunu buldu. Bu gerçekten de devrim niteliğinde bir keşifti.
Ancak birkaç yıl içinde, sonuçlarının hem temel hem de doğru olduğu herkes tarafından anlaşıldı.
Cecilia, yıldız spektral sınıfları sıralamasının, azalan sıcaklıklar dizisi olduğunu ve sıcaklıkları hesaplayabildiğini gösterdi.
Bu çalışmanın çoğu, 1934'te evlendiği Rus astronom Sergei Gaposchkin ile birlikte yapıldı.
Kadın olduğu için, Harvard'daki tek unvanı Profesör Shapley'in 'teknik asistanı' idi.
1956'da nihayet tam bir profesör (Harvard'da bu şekilde tanınan ilk kadın) ve Astronomi Bölümü başkanı oldu. Astronom arkadaşları da Cecilia'nın dehasını takdir etmeye başladı.
İçeriğimizi de Cecilia'nın ödül konuşmasından bir sözle bitirelim.
Böyle içeriklerin artması dileğiyle, harika bir içerik 💫