Joseph Stalin (1878-1953) 1929'dan 1953'e kadar Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) lideriydi. Stalin'e göre Sovyetler Birliği , köylü bir toplumdan endüstriyel ve askeri bir süper güce dönüştürüldü. İşte kısaca Josef Stalin'in hayatı ve ölümü...
Yoksulluk içinde doğan Stalin, genç bir adam olarak devrimci siyasete ve cezai faaliyetlere karıştı. Bolşevik lider Vladimir Lenin öldükten sonra Stalin, partinin kontrolü için rakiplerini geride bıraktı. 1930'ların ortalarından itibaren Stalin, kurduğu geniş politik ve ekonomik sistemi bizzat yönetti. Peki, Josef Stalin kimdir? İşte Josef Stalin'in hayatına dair merak edilenler; nerede doğdu, kaç yaşında ve nasıl öldü...
Hayatı
18 Aralık 1878'de Gürcistan'ın Gori kentindeki Rus köylü köyünde dünyaya geldi. Asıl adı, asıl adı Yosif Visaryonoviç Cugaşvili idi. 7 yaşında çiçek hastalığına yakalandı ve yüzünde yara izi kaldı. Birkaç yıl sonra, geçirdiği iki at arabası kazası sonucu sol kolu sakatlandı ve hayatı boyunca tam iyileşmedi. Diğer köy çocukları ona acımasız davrandı. Bu nedenle Stalin, onunla dalga geçenlere karşı acımasız bir çizgi geliştirdi.
Annesi Rahip Olmasını İstedi
Stalin'in annesi, dindar bir Rus Ortodoks Hristiyandı ve rahip olmasını istedi. Bu nedenle rahip okuluna gitti ve burada Rusça eğitimi aldı. Okuldayken Alman sosyal filozofu ve “Komünist Manifesto” yazarı Karl Marx'ın çalışmalarını gizlice okumaya başladı ve Rus monarşisine karşı devrimci hareketle ilgilenmeye başladı. 1899 yılında, 16 yaşındayken, otoriteye karşı başkaldırıp huzursuzluk çıkardığı için okuldan atıldı.
Lenin Gider, Stalin Gelir
Lenin daha sonra, Tiflis'teki RSDİP örgütüne katıldı ve 1901'de Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne katıldı ve devrimci hareket için tam zamanlı çalıştı. 1902'de bir işçi grevini koordine ettiği için tutuklandı. Sibirya'da hapse atıldı ve sürgüne gönderildi. Bu dönemde Rusça'da 'çelik' anlamına gelen Stalin adını aldı.
1912'de Lenin, o zaman İsviçre'de sürgünde olan, Joseph Stalin'i Bolşevik Partisi'nin ilk Merkez Komitesinde görev yapmak üzere atadı. Üç yıl sonra, Kasım 1917'de Bolşevikler Rusya'da iktidarı ele geçirdi. Lenin başa geçti. Bu yıllar boyunca Stalin, partide yükselmeye devam etti ve 1922'de komünist Parti Merkez Komitesi genel sekreteri oldu.
Lenin 1924'te öldükten sonra, Stalin sonunda rakiplerini geride bıraktı ve Komünist Parti'nin kontrolü için güç mücadelesini kazandı. 1920'lerin sonundan itibaren, Joseph Stalin, Sovyetler Birliği'ni bir köylü toplumundan endüstriyel bir süper güce dönüştürmeyi amaçlayan beş yıllık bir dizi plan başlattı.
Kalkınma planı, ekonominin kontrolüne odaklandı. Hükümet çiftliklerin kontrolünü ele geçirmek için harekete geçti ve Sovyet tarımının zorla kolektifleştirilmesini sağlandı. Stalin, teröre ve ona karşı olabilecek herkesi ortadan kaldırmak için totaliter bir duruş sergiledi. Gizli polisin yetkilerini genişletti, vatandaşları birbirlerini gözetlemeye teşvik etti. Şehirler onun şerefine yeniden adlandırıldı. Sovyet tarih kitapları ona devrimde daha belirgin bir rol vermek ve hayatının diğer yönlerini mitolojik hale getirmek için yeniden yazıldı.
II. Dünya Savaşı
1939'da II.Dünya Savaşı arifesinde Joseph Stalin ve Alman diktatör Adolf Hitler, Alman-Sovyet Saldırganlık Paktı'nı imzaladılar. Stalin daha sonra Polonya ve Romanya'nın yanı sıra Estonya, Letonya ve Litvanya'nın Baltık ülkelerini egemenliği altına almaya başladı. Finlandiya'yı da işgal etti. Daha sonra, Haziran 1941'de Almanya Nazi-Sovyet paktını kırdı ve SSCB'yi işgal etti. Alman birlikleri Moskova'nın Sovyet başkentine yaklaşırken, Stalin orada kaldı ve düşmana fayda sağlayabilecek her türlü malzemeyi veya altyapıyı yok etti.
1943'te Doğu Cephesi'nde, Mihver ordularıyla Kızıl Ordu arasında, Stalingrad Savaşı başladı. II. Dünya Savaşı’nın kesin dönüm noktalarından biri olarak kabul bu savaşta toplam kayıplar neredeyse iki milyona ulaştı. Savaşın sonu Almanya açısından bir yıkım oldu.
Stalin, II. Dünya Savaşı'nın sonlarında Kızıl Ordu tarafından Alman işgalinden kurtarılan Doğu Avrupa ülkelerinde komünist partilerin iktidara gelmesine destek sağladı. Çekoslovakya, Doğu Almanya denilen Demokratik Alman Cumhuriyeti, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti, Polonya, Yugoslavya Federasyonu, Macaristan ve Romanya'da sosyalist halk cumhuriyetleri kuruldu. Bu ülkelerin kapitalist ekonomiden sosyalist ekonomiye geçmesine ve Sovyetler Birliği'nin tecrübelerinden yararlanmalarında yardımcı oldu.
Evlilikleri ve Çocukları
1906'da Stalin, bir terzi olan Ekaterina “Kato” Svanidze (1885-1907) ile evlendi. Çiftin II.Dünya Savaşı sırasında Almanya'da esir olarak ölen bir oğlu Yakov (1907-1943) vardı. Ekaterina, oğlu bebekken tifüsten öldü. 1918'de (bazı kaynaklar 1919'dan bahsediyor), Stalin bir Rus devrimcinin kızı olan ikinci eşi Nadezhda “Nadya” Alliluyeva (1901-1932) ile evlendi. İki çocuğu vardı, bir erkek ve bir kız Nadezhda 30'ların başında intihar etti. Stalin aynı zamanda evlilik dışı birkaç çocuğa da baba oldu
Ölümü
Stalin, 5 Mart 1953'te öldü. Lenin gibi, Stalin'in cesedi mumyalandı ve halka sergilendi. Stalin, Moskova'daki Kızıl Meydan'daki Lenin'in yanındaki bir mezara yerleştirildi.