Japonya, dışarıdan sakin ve düzenli bir ülke gibi görünse de günlük yaşamda birçok 'yazılı olmayan' kural barındırıyor. Yerel halk bu kuralları içselleştirmiş durumda ama ziyaretçiler için işler o kadar kolay değil. Bazıları basit görgü kuralı gibi dursa da bazen fazla kibar davranmak bile hatalı sayılabiliyor.
Gelin neymiş onlar bakalım...
Japonya’da para 'o-kane' olarak anılır ve bu kelimedeki o- eki, saygı ifadesidir. Yani para, özenle davranılması gereken bir semboldür. Bu nedenle mağazalarda veya restoranlarda nakit ödeme yaparken parayı doğrudan görevlinin eline vermek yerine, tezgahtaki küçük tepsiye bırakmak gerekir.
El ele tutuşmak genellikle sorun olmaz, ancak sarılmak, öpüşmek veya kalabalıkta yakın temasta bulunmak Japonya’da pek alışılmış bir durum değil. Bu durum aslında saygısızlıktan çok, 'mahremiyetin kamusal alana taşınmaması' anlayışından kaynaklanıyor.
Japonya’da banyo yapmak bir temizlik rutini değil, bir ritüeldir. Onsen (kaplıca) veya sento (umumi hamam) gibi yerlerde suya girmeden önce mutlaka sabunla yıkanıp durulanmak gerekir. Küvet suyu sadece dinlenmek içindir, temizlik yapmak için değil.
Küçük havlular vücut örtüsü olarak kullanılabilir ama suya sokulmaz. Genelde başın üzerine konur ya da kenarda bırakılır.
Japonya’da iyi hizmet almak zaten beklenen bir şeydir. Bu yüzden bahşiş vermek, çalışanı 'satın alıyormuşsunuz' gibi algılanabilir. Özellikle geleneksel restoranlar veya otellerde karşı tarafı rahatsız edebilir.
Bazı turistik bölgelerde genç çalışanlar bahşiş kabul etse de, genel kural hala değişmedi.
Japonya’da düzen günlük yaşamın temelidir. İster metroda olun, ister bir kafe kuyruğunda, herkes sırasını sabırla bekler. Tokyo’da yürüyenler genellikle merdivenlerin sol tarafında durur.
Sırayı bozmak, araya girmek veya kalabalıkta öne geçmek 'meiwaku' yani rahatsız edici davranış olarak kabul edilir.
Japon kültüründe yemek adabı oldukça ciddidir. Özellikle iki kişinin birbirine çubukla yemek uzatması, cenaze törenlerinde yapılan bir uygulamayı anımsattığı için tabu kabul edilir.
Bunun yerine, yemeği paylaşmak istiyorsanız tabağı diğerine uzatmak veya çubuğun temiz ucuyla servis etmek gerekir.
Japonya’da temizlik kokusuzlukla eşdeğerdir. Güzel kokmak değil, 'hiç koku bırakmamak' idealdir. Parfüm, deodorant veya yoğun kokulu ürünler toplu taşımada çevredekileri rahatsız edebilir.
Bazı şirketlerde çalışanlara 'parfüm yasağı' gibi kurallar bile var.
Batı kültüründe burnu silmek hijyen göstergesi olabilir ama Japonya’da, 'kendini kontrol edememek' anlamına gelir. Özellikle sessiz ortamlarda bunu yapmak büyük bir görgü hatası sayılır.
İnsanlar genelde burnunu sessizce çeker ve uygun bir yer bulana kadar bekler. Eğer burnunuz akıyorsa, tuvalete gidip sessizce halletmek en doğru davranıştır.
Japoncada isimlerin sonuna eklenen '-san', '-sensei' veya '-sama' gibi ekler saygı belirtisidir. Birine doğrudan adıyla hitap etmek (yobisute) samimiyetsiz veya fazla laubali sayılır.
Yine de aşırı saygılı davranmak da yapay bir mesafe yaratabilir. Dengeyi tutturmak, Japon kültürünün en hassas yanlarından biridir.
Japonya’da birine kart, hediye veya fiş verirken iki elini kullanmak saygı göstergesidir. Tek elle uzatmak dikkatsizlik anlamına gelir. Özellikle iş ortamlarında bu kurala dikkat etmek gerekir.
Tamam abi anladık japonlar bu dünyadan değil onlar en iyisi hem teknoloji hem de ahlak bakımından bizden daha iyiler bu ezik psikolojisi nereden geliyor anlamadım.
Benim orda yaşamam lazım 🥲
Harika ❤️