İzinsiz SMS gönderimine para cezası öngören düzenleme Başbakanlığa gönderildi. Vatandaşlar izinsiz SMS'ler ile ilgili şikâyetlerini e-devlet internet sitesi üzerinden yapabilecek.
1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe giren Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun beraberinde tartışmaları da getirmişti. Kanundaki eksiklikler yüzünden uygulamaya geçemeyen SMS yasağı birçok firma tarafından deliniyor. Kanundaki eksiklikleri düzenlemek için hazırlanan yönetmelik ise Başbakanlığa gönderildi.
Konuyla ilgili olarak açıklama yapan Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, 1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe giren Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un uygulanmasına ilişkin hazırlanan 'Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik Taslağı'na kamuoyunun görüşleri doğrultusunda son halinin verildiğini belirtti.
Yönetmelikle, ticari iletişimin kurallarıyla, telefon ve bilgisayar gibi elektronik iletişim araçlarıyla gönderilen SMS, e-posta ve telefon araması yoluyla yapılan ticari elektronik iletilere ilişkin hususlar ile bunların yapılmasına elektronik ortam sağlayan aracı hizmet sağlayıcıların yükümlülüklerinin belirlendiğini ifade eden Canikli, yeni yönetmeliğin yalnızca ticari nitelik gösteren iletilere uygulanacağını vurguladı. Canikli şunları kaydetti:
'Devletin, mahalli idarelerin ve diğer kamu tüzel kişilerinin kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla gönderdikleri iletilere, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamındaki işletmecilerin abone ve kullanıcılarına; münhasıran kendi mal ve hizmetlerini tanıtmak amacıyla gönderdiği ticari elektronik iletilere, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile kamuya yararlı dernekler ve vergi muafiyeti sağlanan vakıfların kendilerine ait ticari işletmelerin faaliyetleriyle ilgili olarak üyelerine gönderdiği iletilere, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun hükümlerine göre radyo ve televizyon yayıncılığı yapan kuruluşlarca, kamuoyunu bilgilendirmek ve eğitmek amacıyla yapılan yayın hizmetlerine ilişkin bilgilendirme iletilerine, vakıf üniversitelerinin öğrencilerine ve bunların velilerine gönderdiği iletilere bu yönetmelik uygulanmayacak.'
Elektronik ortamda yapılan ticari iletişimi gerçekleştirenin belirlenebilir olması için bu iletişimde gerekli bilgilerin yer almasının zorunlu olacağına işaret eden Canikli, promosyon ve hediye gibi hususların niteliğinin açık bir şekilde belirtileceğini ve bunlara katılım ve faydalanma koşullarının anlaşılabilir olmasının sağlanacağını ifade etti.
Sessiz kalınırsa onay talebi reddedilmiş sayılacak
Ticari elektronik iletilere ilişkin onayın belirli usul ve esaslara göre alınacağını belirten Bakan Canikli, 'Onay, ticari elektronik ileti gönderilmeden önce sadece hizmet sağlayıcı tarafından alınacak ve alıcı reddetme hakkını kullanıncaya kadar geçerli olacak' görüşüne yer verdi.
Alıcının sessiz kalması durumunda onay talebinin reddedilmiş sayılacağına dikkati çeken Canikli, böylece tüketicilerin her onay talebine ret cevabı yollamak zorunda kalmayacağını belirtti.
Alıcının kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla iletişim bilgilerini vermesi halinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletiler için ayrıca onay alınmayacağına işaret eden Canikli, devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, satın alma ve teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletiler için önceden onay alma zorunluluğu aranmayacağını kaydetti.
Hizmet sağlayıcıya ilgili mevzuatla getirilen bilgi verme yükümlülüğü durumlarında alıcılara önceden onay alınmaksızın ileti gönderilebileceğini belirten Canikli, şöyle devam etti:
'Tacir veya esnaf olan alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderilen ticari elektronik iletiler için önceden onay alınması zorunlu olmayacak. Ancak tacir ve esnafların reddetme hakkını kullanması halinde onayları alınmadan ticari elektronik ileti gönderilemeyecek. Alıcının elektronik iletişim adresine ticari elektronik ileti gönderilerek onay talebinde bulunulamayacak. Acentelik, özel yetkili işletme ya da bayilik sözleşmesindeki taraflardan birine verilen onay; bu sözleşmeye konu mal, hizmet veya marka ile sınırlı olarak sözleşmenin diğer tarafı için de verilmiş kabul edilecek. Hizmet sağlayıcı aldığı onayı, kendi mal veya hizmetleri ile birlikte olmak kaydıyla promosyon olarak sunulan mal ve hizmetler için de kullanabilecek. Ancak bu promosyon ilişkisinin bir sözleşmeye bağlı olma şartı aranacak.'
Alıcının istediğinde gerekçe göstermeksizin ticari elektronik iletileri almayı reddedebileceğini vurgulayan Bakan Canikli, 'Alıcının ret bildiriminde bulunması, bildirimin yapıldığı iletişim kanalına ilişkin onayı geçersiz kılacaktır. Bu ret bildirimi ticari elektronik ileti hangi iletişim kanalıyla gönderildiyse, kolay ve ücretsiz bir şekilde olmak üzere aynı iletişim kanalıyla sağlanacak ve gönderilen her bir ticari elektronik iletide yer alacak' ifadesini kullandı.
Canikli, hizmet sağlayıcının, ret bildirimi kendisine ulaştığı andan itibaren üç iş günü içinde alıcıya ileti göndermeyi durduracağını bildirdi.
Aracı hizmet sağlayıcıların hukuki sorumluluğu belirlenecek
Hizmet sağlayıcının önceden onayını aldığı alıcılara ticari elektronik iletileri kendisi gönderebileceği gibi aracı hizmet sağlayıcılar vasıtasıyla da gönderebileceğini ifade eden Canikli, 'Ancak gönderdiği bu iletilerde hizmet sağlayıcılara yönetmelikle öngörülen yükümlülüklerin ifasına teknik imkân tanıyacak' görüşüne yer verdi.
Aracı hizmet sağlayıcıların, gönderilen ticari elektronik iletilerin içeriğinde kendisine ait marka adı, ticaret unvanı veya işletme adı gibi tanıtıcı bilgilere yer vereceğini belirten Canikli, aracı hizmet sağlayıcıların başkaları adına, onların mal ve hizmetlerini tanıtmak, pazarlamak ya da işletmesini tanıtmak amacıyla ticari elektronik ileti göndermek için onay alamayacağını kaydetti.
Şikâyetler Bakanlık internet sayfasından yapılabilecek
Konuyla ilgili şikâyetlerin de ciddi bir şekilde takip edilerek değerlendirileceğinin altını çizen Canikli, şu değerlendirmede bulundu:
'Şikâyet başvuruları, elektronik ortamda kolay, hızlı ve etkin bir şekilde Bakanlık resmi internet sitesindeki şikâyet portalı veya e-Devlet kapısı üzerinden ya da dilekçe ile ticaret il müdürlüklerimize yapılabilecek. Şikâyet başvuruları, ticari elektronik iletinin gönderildiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde yapılacak. Şikâyetlerin değerlendirilmesinden sonra ilgililere idari para cezası uygulanabilecek.'
Canikli, elektronik ticaret faaliyetinde bulunanların, elde ettiği kişisel verilerin saklanmasından ve güvenliğinden sorumlu olacağını, bu verilerin kişinin önceden onayı olmaksızın üçüncü kişilerle paylaşılamayacağını vurguladı.
Yeni yönetmelikle ticari elektronik iletinin başlığında veya içeriğinde, tacirler için MERSİS numarası ve ticaret unvanına, esnaflar için adı ve soyadı ile T.C. kimlik numarasına yer verileceğini bildiren Canikli, bu iletilerde elektronik iletişim aracının türüne bağlı olarak hizmet sağlayıcının telefon, faks, kısa mesaj numarası ve elektronik posta adresi gibi erişilebilir durumdaki iletişim bilgilerinden en az birine de yer verileceğini belirtti.
Kaynak: AA ve Al Jazeera