Moena Köyü, İtalya'nın Trentino bölgesindeki Dolomit dağlarında, Fassa Vadisi üzerinde “Rione Turchia” (Türk Bölgesi) olarak adlandırılan bir komündür.
Peki bu komün nasıl oldu da üç yüz yılı aşkın bir süredir 'Türk Festivali' düzenler hale geldi?
Rivayetlere göre 1683 yılındaki II. Viyana Kuşatması sırasında yaralanan Balaban Hasan lakaplı yeniçeri Moena’ya doğru ilerler. Bir müddet sonra köyün sakinleri tarafından bulunan Hasan'ın, burada köylüler tarafından yaralarının tedavisi gerçekleşir.
Kurtulan yeniçeri bu köyde yaşamaya başlar, evlenir ve hayatını burada sürdürmeye devam eder.
Balaban Hasan'ın burada efsaneleşmesi ve Moena'nın bir 'Türk köyü' olarak adlandırılmasının arkasında ise derebeylerinin köye yaptığı baskı, haksız vergilendirme ve yağmalamalar yatmaktadır. Öyle ki bu saldırılar karşısında köylülerin elinden ise hiçbir şey gelmemekteydi.
Anlatılanlara göre Balaban Hasan, köye saldıran derebeylerine karşı köylüleri bir birlik ve dayanışma içinde tutarak saldırılara karşı savunmalarını sağlamıştır. Bunun sonucu artık derebeyleri Moena'ya saldıramamış ve köylüler de eski yaşamlarına dönebilmiştir.
Bunun sonunda ağustos ayının bir hafta sonunda, günümüzde 'Türkiye Sokağı (Strada de Turchia)' olarak adlandırılan sokakta Türkiye Festivali yapılmaya devam etmektedir. Katılımın ücretsiz olduğu bu festivalde eğlenirken Balaban Hasan adına yapılan bir büst ve çeşme de görülmektedir.
Moena'da festival boyunca evlerin pencerelerinde Türk bayrakları asılı olmakta, festivalde görev alan kişiler ise Türk bayrağının olduğu kıyafetler giymekte, sokaktaki gençler yeniçeri ve Osmanlı kıyafetlerine benzer kostümler giyerek festival sırasında sokakta renkli bir görüntünün oluşmasına katkıda bulunmaktadırlar.
Bunun dışında Türk Festivali sırasında birçok farklı ve eğlenceli aktiviteler gerçekleşmekte, satışların olduğu tezgahlar kurulmaktadır. Ayrıca Moena’daki Türk Mahallesinin sokaklarında zanaatkarların çalışmalarına bakabilir, mehter ekibinin geçit törenini izleyebilir, Türk yemekleri yapılan yerlerden geleneksel yemekleri tatma fırsatı bulabilir, ücretsiz konserleri izleme fırsatı bulabilirsiniz.
Moena’daki her yıl düzenlenen 'Türk Festivali'ne Türkiye, resmi olarak katılmaktadır. Bunun yanı sıra bazı sivil toplum kuruluşlarının da katıldığı bu festivalde Türk yemeklerinin, danslarının, geleneklerinin, kültürünün İtalya'nın bu bölgesinde tanıtımı yapılmaya devam etmektedir.