Kuraklık nedeniyle bu yıl İznik gölünde su seviyesi 2 metre çekilmiş, 1600 yıllık Bazilika gün yüzüne çıkmıştı. 2 metre derinliktee Roma dönemine ait Bazilika'nın ilk sualtı fotoğrafları çekildi.
Resmi envanter kayıtları yapılmadığı için dalış gerçekleştirilemeyen Bazilika'nın sualtı kameraları ile görüntülenirken, kıyıya doğru uzanan duvarlar yapının muhteşemliğini ortaya koydu. Yapının içinde biri kapağı açık mezar bulunduğu tespit edildi. Yöre halkı balık tutarken kayıkların altını vurduğu bazilikanın İznik'in turizmini büyük oranda geliştireceğini düşünüyor.
İznik'te yaşayanlar tarafından bilinmesine rağmen Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın 'Tarihi Kültürel Mirası Tespit ve Havadan Fotoğraflama Çalışmaları' sırasında muhteşem bir yapı olduğu ortaya çıkan, kilise kalıntısı ve bazilika sualtında da görüntülendi. Sualtı görüntüleme uzmanları Ali Ethem Keskin ve Recep Şen, bazilikanın resmi envanter kayıtları tutulmadığı için dalış yapamazken indirdikleri kameralarla görüntü aldı. Tarih boyunca Bitinya, Roma, Selçuklu ve Osmanlı gibi pek çok medeniyete ev sahipliği yapmasına rağmen Haçlı Seferleri'nin yaşandığı 1200'lü yıllarda İznik Rum İmparatorluğu adıyla ayrı bir otorite kurulan kenttin derinliklerinde ki tarih hakkında bilgi edinildi.
İKİ MEZAR KALINTISI DİKKAT ÇEKTİ
İznik Gölü'nün hemen kıyısında yaklaşık 200 metre boyunda ki duvarlarla çevrilen kilise yapısının dikdörtgen olduğu görülürken, ortasında ki avluda ise imparator için ayrılan mekanların bulunduğu belirlendi. Yapının ortasında senato sarayı ya da imparatorun adaleti dağıttığı bölüm olarak ayrılan boşluk görüldü. Kilise yapısının içinde iki tane mezar bulunduğu düşünülürken, batı tarafında bulunanın üstünün açık olması ise dikkat çekti. Anıtsal yapının içindeki mezarlardan birinin 303'te Romalı askerler tarafından 16 yaşında öldürülen 'Aziz Neophytos' a ait olduğu düşünülüyor. İznik Gölü kıyısında, 5. yüzyılda yapıldığı düşünülen bazilikanın 300 yıl sonra yaşanan bir deprem ile sular altında kaldığı tahmin ediliyor.
MARMARA'NIN TUZLU SULARI GÖLE GELİYORDU
Çocukluğunda göle balığa çıktıklarında kayıkların altının bazilikanın duvarlarına vurduğunu söyleyen Mavi Keyif dalış Merkezi sahibi Hikmet Orakçı, 'Kayıklarımıza zarar verdiği için çok yaklaşmazdık. Yüzerek gelir duvarların üzerinde dinlenirdik. Yapı yöre halkı tarafından yıllardır biliniyor. Şimdi turizme açılması ve tarihsel değerinin bilinmesi bizi mutlu ediyor' dedi.
Sualtı fotoğraflarını çeken Ali Ethem Keskin ise, 'Duvarların kıyıya doğru uzanıyor olması yapının büyüklüğünü ortaya koydu. Mezarlardan birinin kapağının açık olması daha önce içine girildiğini gösteriyor. Umarım bundan sonra koruyarak tarihimizi anlatabiliriz. İznik Gölü'nün daha önce Marmara Denizi ile bağlantılı olduğunu bildiğimiz için giren tuzlu suyun fresk ve seramiklere zarar vermemiş olmasını diliyoruz' diye konuştu.
Milliyet Gazetesi muhabiri ve sualtı tarihi araştırmacısı Gökhan Karakaş ise, 'Sadece kıyılarımız değil iç sularımızda ki tarihte kültürel zenginliğimizi kanıtlıyor. Biz Avrupalıların yaptığı gibi yapay tarih yerine Anadolu'nun sualtında ki gerçek tarihimizi anlatabilirsek geçmişimize sahip çıkabiliriz. Bir açık hava laboratuarı olan Anadolu'nun ne kadar zengin olduğunu İznik Gölü bize bir kez daha bize gösterdi' dedi.
DHA