Son bir yılda ister dolara karşı, ister altına, ister buzdolabına, ister domatese karşı hesaplayın, TL'deki değer kaybı özellikle sabit maaşlıları fazlasıyla etkiledi. Şimdi bir de tantuni endeksine karşı ne durumda olduğunuzu görmek ister misiniz?
Son bir yılda ister dolara karşı, ister altına, ister buzdolabına, ister domatese karşı hesaplayın, TL'deki değer kaybı özellikle sabit maaşlıları fazlasıyla etkiledi. Şimdi bir de tantuni endeksine karşı ne durumda olduğunuzu görmek ister misiniz?
Türk Lirası, dolar karşısında 2021 yılına başlarken 7,43 seviyesinde, 2022 yılına başlarken de 13,37 seviyesindeydi. Arada 18,40'ları gördü ama artık onun da çok kıymeti kalmadı çünkü 16 Kasım 2022 itibarıyla 18,61 seviyesinde. Yani son iki yılda değer kaybı büyük!
2020 yılı enflasyonu yüzde 14,60 olurken, 2021 enflasyonu yüzde 36,08 olmuştu. TÜİK Ekim 2022 enflasyonunu da yüzde 85,51 olarak açıkladı.
Asgari ücret, yıllar içinde TL bazında nominal artarken, dolar bazında 2017 yılında ortalama 380 dolar, 2018 yılında 364, 2019 yılında 359 dolar, 2020 yılında 351 dolar olmuştu. 2021 yılında da kur hareketleriyle yıl sonunda erime güçlü olurken yıla 385 dolar olarak başlayan asgari ücret, yılı 212 dolar olarak tamamlamıştı.
2022 yılı için belirlenen asgari ücret yılın ilk günü 360 dolardı. Temmuz ayındaki zam öncesi de 289 dolar olmuştu. Yıl ortası zammıyla 5.500 TL'ye çıkarılan asgari ücret ilk gününde 329 dolar olurken, bugün itibarıyla 296 dolar seviyesinde görülüyor.
Eylül ayında domates fiyat endeksinde yıllık değişim yüzde 77,85 oluyor.
Miktarda yüzde 9,33’lük artışa rağmen fiyat artışı ortalamanın üzerinde yansırken, sebze fiyat endeksindeki yıllık değişim rekor düzeyle yüzde 119,91, miktar endeksinin yüzde 2,54 azalması da bu rekorda önemli rol oynuyor.
Meyve fiyat endeksindeki yıllık değişim yüzde 69,39, miktar artışı da yüzde 2,51 oluyor.
Eylül ayında miktar ve fiyat endekslerindeki aylık değişimler, domateste son dört yılın miktarda rekoru olurken, fiyatta ortalama üzerinde görülüyor.
Tantuni 60 TL oldu, tantuni endeksime göre yıllık fiyat artışı %140 olarak gerçekleşti (geçen yıl bu aralar 25 TL idi). Böylece asgari ücretle alınabilen tantuni sayısı 94 direncini aşağı yönde kırarak 91,7'ye geriledi. Yılbaşına kadar 90'ın da altını görebiliriz.
Ben 30 TL ye tantuni alabiliyorum... Diyecektim ki geçen sene 12 TL ye alabiliyordum