İstanbul tedirdin! Büyük İstanbul depremi yakın mı? Her deprem olduğunda, ülkemizde ilk akla gelen yer İstanbul oluyor. Son zamanlarda yaşanan depremler ise akıllara 'sırada İstanbul mu var?' sorusunu getirtiyor. Sizden gelen soruları uzmanlara sorduk. En çok merak edilen; İstanbul depremi ne zaman, hangi bölgeler daha riskli, Marmara'da tsunami olur mu? sorularına cevap aldı. İşte geleceği varsayılan büyük İstanbul depremi hakkında merak edilenler.
Deprem, Dünya'nın yüzeyine yakın plaka denilen tektonik parçaların sınırlarında meydana gelir.
Türkiye bir plaka sınırında yer alıyor. Burada çok büyük Avrasya Plakası var.
Kuzey Anadolu Fayının yaklaşık 1200 kilometre, Doğu Anadolu Fayının ise yaklaşık 550 kilometre olduğu biliniyor.
Bunun sebebi, Türkiye'nin kuzeyinden doğu batı yönüne doğru giden 1200 kilometre uzunluğundaki Kuzey Anadolu Fayı.
Marmara'nın içi yani 150 kilometrelik bölümde yaşanan bilinen en son kırılma 1766 yılında gerçekleşmiş.
Fay hattının Marmara denizinin içinde olduğunu biliyoruz. Bunu düşünerek depremin denizde olacağını varsayarsak, en çok etkilenecek bölge İstanbul.
İstanbul'un güney sahillerinin yanında; Avcılar, Büyükçekmece gibi göl yataklarında yer alan bölgeler, zemin gevşek olduğu için daha büyük riske sahip görünüyor.
İstanbul'un tepeleri ve genel olarak zemini düşünüldüğünde; tehlikenin yukarıda belirttiğimiz bölgelerden daha az olduğu söylenebilir.
Öncelikle tsunami dalgası nedir onu açıklayalım. Tsunami ‘sismik deniz dalgaları’ olarak da adlandırılabilir.
İç deniz olan Marmara'nın en derin yeri 1200 metredir. Burada bulunan faylar ise yanal akımlı ve normal faylar. Bu veriler bize gösteriyor ki, Marmara'da da tsunami olabilir. Ancak Marmara'da görülebilecek tsunamiler, Japonya'da olan gibi değil; daha küçük ölçekli veya yerel tsunamiler olabilir.
Kesin olarak böyle bir veri sistemimiz yok!
Uzmanlar, 1999 İzmit depreminden sonra yaptıkları araştırmalarda; depremin, çok dar bir zonun içerisinden bir sürü küçük deprem depremle başladığını tespit etmiş. Fakat bu gibi veriler bile, hâlâ kesin bir bilgi edinmemizi sağlamıyor. Çünkü farklı bölgelerde izlenen benzer sarsıntılar sonucu büyük depremler olmadığı da görülebiliyor.
Özellikle büyük depremleri poisson dağılımı ile inceleyen araştırmacılar, depremlerin belli bir istatistiği olsa bile depremlerin rast gele dağılmış olduğunu söylüyor.
Poisson dağılımı, belli bir sabit zaman birim aralığında meydana gelme sayısının olasılığını ifade eder.